Дыёкл (матэматык)

Дыёкл
стар.-грэч.: Διοκλής ο Αλεξανδρεύς
Дата нараджэння	каля 240 да н.э.
Дата смерці	180 да н.э.
Род дзейнасці	матэматык
Навуковая сфера	геаметрыя

Дыёкл (Διοκλῆς, каля 240 да н.э. – каля 180 да н.э.) — грэчаскі матэматык. Пра яго жыццё вядома толькі тое, што ён быў сучаснікам Апалонія Пергскага.

Урыўкі з працы Дыёкла «Пра запальныя люстэркі» (Περὶ πυρέιων) захаваліся ў каментарыі Еўтокія да трактата Архімеда «Пра шар і цыліндр». У адным з урыўкаў рашаецца задача пра дзяленне шара плоскасцю такім чынам, каб атрыманыя аб'ёмы мелі паміж сабой дадзеныя адносіны. У іншым урыўку разглядаецца прапанаванае Дыёклам рашэнне задачы пра падваенне куба з дапамогай спецыяльнай геаметрычнай крывой — цысоіды. У яшчэ адным урыўку цысоіда выкарыстоўваецца для рашэння больш агульнай задачы пра ўстаўку двух сярэдніх прапарцыйных паміж дзвюма дадзенымі велічынямі.

Сачыненне Дыёкла аказала вялікі ўплыў на матэматыкаў ісламскага Усходу, і, у прыватнасці, на Ібн ал-Хайсама.

Літаратура

• Мишель Шаль. Исторический обзор происхождения и развития геометрических методов. Гл. 1, § 44. М., 1883.
• Ван дер Варден Б.Л. Пробуждающаяся наука. Математика древнего Египта, Вавилона и Греции. Перевод с голландского И.Н. Веселовского. М.: Физматгиз, 1959.
• Прасолов В. В. Три классические задачи на построение. Удвоение куба, трисекция угла, квадратура круга. М.: Наука, 1992. 80 с. Серия «Популярные лекции по математике», выпуск 62.
• Щетников А. И. Как были найдены некоторые решения трёх классических задач древности? Математическое образование, № 4 (48), 2008, с. 3–15.
• Toomer G. J. Diocles on burning mirrors: The Arabic translation of the lost Greek original . NY: Springer, 1976.