Д’Артаньян

Д’Артаньян
фр.: Charles Ogier de Bats de Castelmore, Chevalier d'Artagnan — Comte de Castelmore
Імя пры нараджэнні	Шарль Аж’е дэ Бац дэ Кастэльмор, граф дэ Кастэльмор
Род дзейнасці	ваеннаслужачы, арыстакрат
Дата нараджэння	1611[…]
Месца нараджэння	Замак Кастэльмор[d], камуна Луп’як[d], кантон Эньян[d], акруга Міранд[d], дэпартамент Жэр, рэгіён Поўдзень — Пірэнеі, Францыя
Дата смерці	25 чэрвеня 1673(1673-06-25)
Месца смерці	Маастрыхт, Лімбург, Нідэрланды, Каралеўства Нідэрландаў[…]
Месца пахавання	Нідэрланды
Грамадзянства	Францыя
Бітвы/войны	Галандская вайна
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Шарль Аж’е дэ Бац дэ Кастэльмор, шэвалье д’Артаньян, граф дэ Кастэльмор (фр.: Charles Ogier de Bats de Castelmore, Chevalier d'Artagnan, Comte de Castelmore; 1611, Кастэльмор, Францыя — 25 чэрвеня 1673, Маастрыхт, Нідэрланды) — французскі арыстакрат, граф, вайсковец, чыё жыццё і прыгоды натхнілі Аляксандра Дзюма на стварэнне знакамітага рамана «Тры мушкецёры». Гэты гістарычны персанаж стаў правобразам аднаго з цэнтральных герояў гэтай трылогіі.

Шарль нарадзіўся ў Гасконі, на поўдні Францыі, у сям'і дробнага шляхціца. Сапраўднае месца яго нараджэння — замак Кастэльмор, а мянушку «д’Артаньян» ён узяў ад імя маці, са шляхецкага роду Артаньянаў. Яго паходжанне было хоць і шляхецкім, але сціплым, ён з маладых гадоў дэманстраваў амбіцыі, адвагу і імкненне зрабіць кар'еру пры двары.

У юнацтве Шарль паступіў на службу ў каралеўскія мушкецёры, элітнае ваеннае падраздзяленне, якое знаходзілася пад непасрэднай апекай французскага караля. У якасці мушкецёра ён браў удзел у ваенных кампаніях і стаў вядомы сваёй смеласцю і вернасцю каралю. Д’Артаньян быў не толькі ваяром, але і таленавітым дыпламатам, які служыў кардыналу Мазарыні і каралю Людовіку XIV. Падчас сваёй службы ён неаднаразова выконваў далікатныя даручэнні, якія патрабавалі розуму, такту і мужнасці.

Яго кар'ера дасягнула вяршыні ў сталым узросце, калі ён стаў капітанам каралеўскіх мушкецёраў. Гэты пост з’яўляўся не толькі ваеннай, але і палітычнай пасадай, якая ўключала ахову караля і выкананне яго асабістых даручэнняў. Сярод заслуг д’Артаньяна — удзел у аблозе Ліля і кіраванне абложанымі крэпасцямі.

Шарль Аж’е дэ Бац дэ Кастэльмор загінуў у 1673 годзе ў бітве пры Маастрыхце, падчас франка-галандскай вайны. Яго смерць стала сімвалам адданасці служэнню Францыі і каралю. Ён загінуў, камандуючы мушкецёрамі, што падкрэслівала яго нязгасную адданасць абавязку да самага канца.

Хоць Аляксандр Дзюма значна рамантызаваў вобраз д’Артаньяна, дадаўшы да яго рысы выдуманага героя, гістарычная фігура Шарля Аж’е дэ Баца дэ Кастэльмора была не меней яркай і значнай. Яго жыццё, поўнае прыгод, стала легендай, якая працягвае натхняць і захапляць людзей па ўсім свеце.