Жадэіт
Жадэіт | |
---|---|
![]() | |
Формула | NaAl(Si2O6) |
Прымесь | Ti, Mn, Mg, Ca, K, H2O |
Статус IMA | approved mineral and/or valid name (A)[d][1][2] |
Фізічныя ўласцівасці | |
Колер | белы, жоўты, ізумрудна-зялёны, зеленаваты, сінявата-зялёны, чорны |
Колер рысы | белы |
Бляск | шкляны, матавы, тлусты, цьмяны |
Празрыстасць | паўпразрысты |
Цвёрдасць | 6—6,5 |
Спайнасць | сярэдняя |
Злом | ракавісты, няроўны |
Шчыльнасць | 3,25—3,35 г/см³ |
Сінгонія | манаклінная |
Аптычныя ўласцівасці | |
Паказчык пераламлення | nα=1.654—1.673 nβ=1.659—1.679 nγ=1.667—1.693 |
![]() |
Жадэі́т — мінерал з групы піраксенаў, сілікат натрыю і алюмінію NaAl(Si2O6). Упершыню знойдзены ў Бірме і апісаны ў 1863 годзе[3].
Крышталізуецца ў манакліннай сінгоніі. Колер белы, жоўты, ізумрудна-зялёны, зеленаваты, сінявата-зялёны, чорны. Колер рысы белы. Шчыльнасць 3,25—3,35 г/см³. Цвёрдасць 6—6,5 па шкале Моаса. Прымесі жалеза, марганцу, магнію, кальцыю, калію, вады.
Паходжанне і радовішчы
[правіць | правіць зыходнік]Утвараецца ў метамарфічных горных пародах пад вялікім ціскам і адносна нізкай тэмпературы[3]. Утварае навалы ў серпенцінах у выглядзе лінз, жылападобных утварэнняў. Утварае лінзы ў гнейсах.
Радовішчы жадэіту ў Расіі (Заходні Саян, поўдзень Краснаярскага края, Прыпалярны Урал), у Верхняй М’янме, Гватэмале, ЗША, Казахстане, Кітаі, Мексіцы, Японіі[3].
Выкарыстанне
[правіць | правіць зыходнік]Жадэіт выкарыстоўваецца ў якасці вырабнога каменя.
Зноскі
- ↑ International Mineralogical Association - Commission on new minerals, nomenclature and classification The IMA List of Minerals (February 2013) — 2013.
- ↑ Gottardi G., Zussman J., Seifert F. et al. Nomenclature of Pyroxenes // Am. Mineral. — Mineralogical Society of America, 1988. — Vol. 73. — P. 1123–1133. — ISSN 0003-004X; 1945-3027
- ↑ а б в Жадеит // Научно-популярный журнал о минералах «Каталог Минералов» (руск.)
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Жадеи́т // Большой энциклопедический словарь: В 2-х т. / Гл. ред. А.М. Прохоров. — М.: Сов. энциклопедия, 1991. — Т. 1. — С. 431. — 863 с. — 2 000 000 экз. — ISBN 5-85270-042-8 (т. 1.). (руск.)
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Жадеит // Научно-популярный журнал о минералах «Каталог Минералов» (руск.)
- Jadeite Mineral Data // Mineralogy Database (англ.)
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Жадэіт