ЗАЗ-1102 «Таўрыя»
.svg){kind=small}
| Тып(ы) кузавы: | 3‑дзв. хэтчбэк (5‑месн.) |
| Аб'ём бака: | 39 л |
| Дызайнер: | Ігар Гальчынскі |
ЗАЗ-1102 «Таўрыя» — пярэднепрывадны мікралітражны аўтамабіль з кузавам трохдзверны «хэтчбек», які вырабляўся Запорожскім аўтамабільным заводам з 1987 па 2007 год.
Аўтамабіль стаў асновай для цэлага шэрагу аўтамабіляў, якія з'яўляліся як мадыфікацыяй базавай мадэлі (больш за 40 разнастайных варыянтаў), так і самастойнымі мадэлямі на яе платформе: ЗАЗ-1103 «Славута», ЗАЗ-1105 «Дана» і камерцыйны пікап ЗАЗ-11055 «Pick-Up».
У 2007 годзе вытворчасць ЗАЗ-1102 была спынена, а вытворчасць ЗАЗ-1103 «Славута» і ЗАЗ-11055 «Pick-Up» працягвалася да студзеня 2011 года.
 | Артыкул вымагае праверкі арфаграфіі Удзельнік, які паставіў шаблон, не пакінуў тлумачэнняў. |
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Распрацоўка[правіць | правіць зыходнік]
Яшчэ пад канец 60-х гадоў у КБ завода «Камунар» у ініцыятыўным парадку пачало распрацоўку пярэднепрываднага аўтамабіля малога класу пад назвай «Перспектыва» для замены «Запарожца» ЗАЗ-968, выкарыстоўваючы распрацоўкі НАМІ (НАМІ-0132), а пазней ВАЗа (ВАЗ-ЗЭ1101).
У сямідзясятыя гады было створана некалькі эксперыментальных мадэляў з кузавамі «хэтчбек» і «двухдзверны седан». Аднак афіцыйнае тэхнічнае заданне на распрацоўку ад Мінаўтапрама СССР было атрымана толькі ў 1978 годзе.
Пасля зборкі першай доследнай партыі і пачатку працэсу даводкі, Мінаўтапрам кардынальна змяніў тэхнічнае заданне, прымусіўшы завадское КБ перапраектаваць аўтамабіль з аглядкай на Ford Fiesta ўзору 1976 года. Пры гэтым адначасова канструктарам ставілася мэта пераўзысці «Фіесту» па характарыстыках. Прыкладна тое ж самае адбылося ў тыя гады на АЗЛК, які пад ціскам Мінаўтапрама быў прымушаны праектаваць прынцыпова новую пярэднепрывадную платформу — будучы «Масквіч-2141» — нягледзячы на наяўнасць прататыпа С-3, які ўжо знаходзіўся на перадсерыйнай стадыі.
Заданне на распрацоўку і надалей працягвала змяняцца — Мінаўтапрам выстаўляў усё новыя патрабаванні па пераўзыходу шэрагу разнастайных замежных «малалітражак» тых гадоў: «Фіат-Уна», «Осцін-Метро» і іншых. Гэта, сумесна з недахопам фінансавання, якое да сярэдзіны васьмідзясятых ішло пераважна на асваенне новых пярэднепрывадных мадэляў Волжскага завода, прывяло да празмернага зацягвання ўкаранення аўтамабіля ў вытворчасць.
Новай машыне вырашылі даць і новую назву. Для гэтага ў канцы 1985 года ў мясцовых газетах «Индустриальное Запорожье» і «Комунаровець» быў абвешчаны конкурс. Сярод прапанаваных чытачамі былі «Хорціца», «Днепр», «Славуціч», «Січ» і інш. Журы аддало перавагу назве «Таўрыя»[1].
1987—1998[правіць | правіць зыходнік]
.jpg)
.jpg)
Першыя серыйныя «Таўрыі» сышлі з канвеера 18 лістапада 1987 года, кошт аўтамабіля склаў 5100 рублёў[2]. Адначасова са стандартным варыянтам, была распачата вытворчасць ЗАЗ-1102 у камплектацыі «люкс», якая адрознівалася павялічанай да 155 км/г максімальнай хуткасцю (замест 145 км/г у стандартным варыянце), устаноўкай магнітолы, двухкамернага карбюратара тыпу «солекс» (замест аднакамернага) і афарбоўкай кузава металізаванай эмаллю; пры гэтым кошт ЗАЗ-1102 у камплектацыі «люкс» складаў 5300 рублёў[3].
Аўтамабілі ў палепшанай камплектацыі з індэксам ЗАЗ-110206 пачалі выпускацца ў першым квартале 1990 года. Гэтая версія адрознівалася ад базавай ЗАЗ-1102 палепшанай абіўкай салона, новым абліцоўваннем радыятара і фарамі з нахільным рассейвальнікам, устаноўленым у адной плоскасці з рашоткай радыятара, а таксама молдынгамі на бакавінах і паўторнікамі паваротнікаў у вуглах пярэдніх крылаў. Задняе шкло атрымала электрычнае абаграванне, ачышчальнік і абмывальнік. Цана машыны складала 5429 рублёў[4].
У 1991 годзе адбыўся першы рэстайлінг аўтамабіля: змянілася форма пярэдніх крылаў і элементаў салону, была спроба перайсці з дарагой чэхаславацкай оптыкі на даступную айчынную. Наступным годам вырабніцтва працягвалася з пераменным поспехам: адбілася крызісная сітуацыя ва Украіне і нізкая якасць камплектуючых.
Вытворчасць аўтамабіляў Таўрыя ў 1987–1997 гг. (адз.)[5]
 |
|---|
«Таўрыя Нова»[правіць | правіць зыходнік]
У 1998 годзе, з прыходам карэйскіх інвестараў, пачынаецца выраб аўтамабіля Таўрыя Нова — удасканаленай мадыфікацыі Таўрыі.
Кузаў быў узмоцнены за кошт павелічэння таўшчыні верхняй вонкавай і ніжняй унутранай панэлі перадка, ланжэронаў пырскавікоў, папярочкаў і ланжэронаў пярэдняй часткі падлогі, увядзення дадаковых кропак зваркі, узмацняльнікаў пярэдніх стоек і праёмаў дзвярэй. Аўтамабіль таксама быў зменены знешне і ў салоне. Спераду ўсталёўвалася іншае абліцоўванне радыятара з новым гандлёвым знакам. У салоне сядзенні займелі новую тканую абіўку і ўдасканаленую панэль прыладаў.
Кіраўніцтва завода некалькі разоў (у 2006 і 2007 гады) заяўляла аб хуткім зняцці мадэлі з вытворчасці. Масавы выпуск мадэлі ЗАЗ-1102 «Таўрыя» з кузавам хэтчбэк быў спынены ў 2007 годзе, хоць асобныя экзэмпляры вырабляліся да восені 2009 года.
Вытворчасць аўтамабіляў Таўрыя ў 1998–2007 гг. (адз.)
|
|---|
Пад канец студзеня 2011 года з канвеера сышоў апошні аўтамабіль мадэлі ЗАЗ-1103 «Славута», які быў прададзены з інтэрнэт-аўкцыёна 11 лютага 2011 года за 47 020 грн. Прамым нашчадкам «Славуты» на канвееры стаў ZAZ Forza.
Мадэльны шэраг[правіць | правіць зыходнік]
Камплектацыі[правіць | правіць зыходнік]
_-_30969689421.jpg)
| Назва ў гандлёвай сетцы | Заводскі (канструктарскі) індэкс мадэлі |
|---|---|
| «База» | 110206 0000010 32 |
| «Стандарт» (для Украіны) | 110206 0000010 33 |
| «Стандарт» | 110206 0000010 35 |
| «Стандарт» рух. 1,1 л (СРВТ) | 110206 0000010 40 |
| «Стандарт» рух. 1,1 л (СРВТ) без патрабаванняў таксічнасці | 110206 0000010 43 |
| «Стандарт» рух. 1,2 л | 110207 0000010 |
| «Стандарт» рух. 1,2 л (для Расіі) | 110207 0000010 01 |
| «Стандарт» 1,2 л з ГБА | 110207 0000010 70 |
| «Люкс» | 110216 0000010 35 |
| «Люкс» сістэма «Siemens» патрабаванні Еўра | 110216 0000010 40 |
| «Люкс» рух. 1,1 л (СРВТ) без патрабаванняў таксічнасці | 110216 0000010 41 |
| «Люкс» рух. 1,2 л | 110217 0000010 |
| «Люкс» рух. 1,2 л правабаковы руль | 110217 0000010 36 |
| «Люкс» рух. 1,2 л з ГБА | 110217 0000010 75 |
| «Люкс» рух. 1,3 л | 110218 0000010 |
| «Люкс» рух. 1,3 л (СРВТ) | 110218 0000010 40 |
| «Люкс» рух. 1,3 л (СРВТ) без патрабаванняў таксічнасці | 110218 0000010 41 |
| «Цюнінг Люкс» рух. 1,3 л (СРВТ) без патрабаванняў таксічнасці | 110218 0000010 48 |
| Фургон грузапасажырскі | 11024 00000010 |
| Фургон грузапасаж. рух. 1,2 л | 110247 0000010 |
| Фургон грузапасаж. рух. 1,2 л правабаковы руль | 110247 0000010 36 |
| Фургон грузавы | 110260 0000010 |
| Фургон грузавы (для Сірыі) | 110260 0000010 30 |
| Фургон грузавы, рух. 1,2 л. | 1102670 000010 |
| Фургон грузавы, рух. 1,2 л. правабаковы руль | 110267 0000010 36 |
| Для інвалідаў | 110270 0000010 |
| Для інвалідаў | 110280 0000010 |
| Для інвалідаў | 110280 0000010 01 |
| Для інвалідаў | 110290 0000010 |
ЗАЗ-110240, ЗАЗ-110260[правіць | правіць зыходнік]
ЗАЗ-11024 — мадыфікацыя з павялічаным аб'ёмам багажніка. Для павелічэння аб'ёма замест звычайных задніх дзвярэй былі ўжытыя новыя, якія надавалі хэтчбеку форму ўніверсала.
Фургон на базе гэтай мадыфікацыі меў пазначэнне ЗАЗ-11026. Яе кузаў быў пазбаўлены вокнаў у задняй частцы кузава, унутры адсутнічала задняя канапа замест якой утворана грузавая пляцоўка.
Самастойныя мадэлі[правіць | правіць зыходнік]
ЗАЗ-1103 «Славута»[правіць | правіць зыходнік]
ЗАЗ-1103 «Славута» — легкавы пярэднепрывадны аўтамабіль В-класа з кузавам тыпу ліфтбэк. Кузаў ЗАЗ-1103 закрыты, цэльнаметалічны, апорнага тыпу, так званы ліфтбэк: аўтамабіль мае 5 дзвярэй, заднія дзверы багажнага адсеку адчыняюцца разам з заднім шклом. Пярэдні і задні бамперы пластыкавыя і афарбованы ў колер кузава.
Вырабляўся на Запарожскім аўтамабілебудаўнічым заводзе з 1999 па 2011 год.
ЗАЗ-1105 «Дана»[правіць | правіць зыходнік]
.jpg)
ЗАЗ-1105 «Дана» мае пяцідзверны кузаў універсал, які адрозневаецца ад кузава ЗАЗ-110206 ці ЗАЗ-110216 змененай знешняй формай бакавіны, панэлі капоту, пярэдняга і задняга бампераў, падоўжаным "дахам", новай крышкай задку і заднімі ліхтарамі.
У параўнанні з «Таўрыяй» у «Даны» была палепшана аэрадынаміка кузава (Cx = 0,37 супраць 0,39 в «Таўрыі»). Стандартный салон камплектацыі — «Таўрыя-люкс». Грузападымальнасць — 200 кг (з пяццю пасажырамі).
Вырабляўся з 1994 па 1997 год.
ЗАЗ-11055 «Pick-Up»[правіць | правіць зыходнік]
ЗАЗ-110550 «Pick-Up» уяўляе сабой камерцыйную развазную мадыфікацыю. Кабіна кіроўцы размежавана з грузавой платформай перагародкай са шклом. Задні борт зроблены адкідным. Пад заказ грузавая платформа магла быць абсталявана мяккім альбо жорсткім пластыкавым верхам, фактычна пераўтвараўшым аўтамабіль у фургон з карысным аб'ёмам грузавога адсеку да 2,5 м³.
Канструкцыя[правіць | правіць зыходнік]
- Дзверы
маюць замкі з вілачным ротарам і загваздкавым фіксатарам на кузаве. Багажныя дзверы маюць вонкавы замок, адкідваюцца ўверх на ўнутраных завесах і ўтрымліваюцца ў адчыненым палажэнні двума газанапоўненымі тэлескапічнымі ўпорамі.
- Сістэма змазкі
камбінаваная — пад ціскам змазваюцца падшыпнікі каленчатага і размеркавальнага валаў, восі каромыслаў; распыленнем масла — цыліндры і механізм газаразмеркавання. Шасцяроністая масляная помпа з шасцернямі ўнутранага зачаплення, маслапрыймальнікам і рэдукцыйным клапанам размешчаны на пярэднім торцы блока цыліндраў, прыводзіцца ў рух ад каленчатага вала.
- Сістэма сілкавання
Карбюратар эмульсійнага тыпу, двухкамерны з падальным патокам і збалансаванай паплаўковай камерай, аўтаномнай сістэмай халастога ходу, сеткаватым фільтрам на ўваходзе паліва. Паветраачышчальнік са зменным фільтравальным элементам. Паліўная помпа дыяфрагменыя, з сеткаватым фільтрам і рычагом ручной падпампоўкі паліва.
- Сістэма вентыляцыі картэра
замкнёная праз паветраачышчальнік і карбюратар.
- Сістэма астуджэння
вадкасная, закрытага тыпу, з напаўпразрыстым пашыральным бачком, запоўненая спецыяльнай незамярзальнай вадкасцю ТАСОЛ-А40М або ТАСОЛ-А65М. Тэрмастат з цвёрдым напаўняльнікам ТС103-06. Пачатак адкрыцця клапана пры 87 ± 2 °C; поўнае адкрыццё пры 102 °C [15] . Помпа цэнтрабежная, прыводзіцца плосказубістым рамянём ад каленчатага валу. Электравентылятар радыятара сістэмы астуджэння рухавіка замацаваны ў кажуху радыятара, уключаецца аўтаматычна термавыключальнікам, які знаходзіцца ў правым бачку радыятара.
- Сістэма запальвання
батарэйная, намінальная напруга 12 вольт, бескантактная; мае датчык-размеркавальнік тыпу 5308.3706 або 5301.3706 з датчыкам Хола, цэнтрабежным і вакуумным рэгулятарам апярэджання запальвання з прывадам ад размеркавальнага валу, камутатар тыпу 3620.3734 і катушка запальвання тыпу 27.3705 Свечы запальвання А17ДВ-10 або А17ДВР з разьбой М14 × 1,25-6Е даўжынёй разьбы 18 мм. Пачатковая ўстаноўка вугла апярэджання запальвання (5° да ВМК ходу сціску) усталёўваецца па пазнаках на шківе каленчатага валу і ахоўнай накрыўкі прывада механізму газаразмеркавання.
- Сістэма выпуску газаў
настроеная, з рэзанатарам і глушыльнікам. Выхлапны патрубак размешчаны ззаду, злева.
- Счапленне
аднадыскавае, сухое, з дыяфрагменай націскной спружынай. Прывад уключэння счаплення механічны, тросавы.
- Каробка перадач
механічная, двухвальная, троххадавая з пяццю перадачамі наперад і адной назад, усе шасцярні (акрамя шасцярэнек задняга ходу) касазубыя з сінхранізатарамі. Пераключэнне перадач - дыстанцыйнае, рычагом і механізмам, усталяваным у тунэлі падлогі кузава.
Перадатачныя лікі:
| Перадача | Значэнне |
| Першая | 3,454 |
| Другая | 2,056 |
| Трэцяя | 1,333 |
| Чацвёртая | 0,969 |
| Пятая | 0,828 |
| Задні ход | 3,358 |
- Галоўная перадача
цыліндрычная, касазубая. Перадатачны лік — 3,875.
- Дыферэнцыял
канічны, з двума сатэлітамі.
- Прывад колаў
валы з шарнірамі роўных вуглавых хуткасцяў. Левы вал карацей, чым правы.
- Пярэдняя падвеска
незалежная, тыпу «хісткаючаяся свечка» з цыліндрычнымі спружынамі і тэлескапічнымі амартызацыйнымі стойкамі двухбаковага дзеяння.
- Задняя падвеска
паўнезалежная з папярочнай бэлькай, цыліндрычнымі спружынамі з гідраўлічнымі тэлескапічнымі амартызатарамі двухбаковага дзеяння.
- Рулявое кіраванне
рэечнае, з супрацьугоннай прыладай. Рулявы механізм злучаецца з паваротнымі стойкамі бакавымі цягамі. Рулявы вал разрэзны, часткі вала злучаюцца муфтай з гумовымі ўтулкамі.
- Колы
Колавы дыск «Таўрыі» не мае цэнтральнай ступіцы, ролю якой выконвае ступічны фланец. Такое незвычайнае рашэнне ЗАЗ-1102 атрымаў у спадчыну ад заднематорных Запарожцаў, але шпілек мацавання пры гэтым было тры, а не чатыры. Памер вобада — 4J × 13. Наяўнасць адтуліны па цэнтры дыска дазволіла канструктарам размясціць запасное кола ў маторным адсеку на стакане пярэдняй падвескі. Шыны — радыяльныя, звышнізкапрофільныя, бяскамерныя памерам 155/70 R13 мадэлі БЛ-85.
- Тармазная сістэма
гідраўлічная двухконтурная, якая складаецца з дзвюх незалежных сістэм для тармажэння пярэдніх і задніх колаў па дыяганалі (левае пярэдняе — правае задняе, правае пярэдняе — левае задняе).
Пярэднія тармазы — дыскавыя, маюць плаваючыя клямары і аўтаматычную сістэму кампенсацыі зносу накладак тармазных калодак.
Заднія тармазы — барабанныя, калодкі плаваюць з аўтаматычнай кампенсацыяй зносу накладак тармазных калодак.
Стаяначны тормаз — ручной, з тросовым прывадам на калодкі задніх колаў ад рычага, размешчанага на тунэлі падлогі паміж пярэднімі сядзеннямі.
- Акумулятарная батарэя
тыпу 6СТ-44А, Неабслугоўваная.
- Вонкавае асвятленне і светлавая сігналізацыя
- Фары з галагенавымі лямпамі, убудаванымі габарытнымі агнямі, рэгулятарамі нахілу ў залежнасці ад загрузкі аўтамабіля, пярэднія паказальнікі паваротаў з аранжавымі рассейвальнікамі
- Заднія ліхтары, якія ўключаюць у сябе габарытныя агні і супрацьімглістыя ліхтары з чырвонымі рассейвальнікамі, паказальнікі павароту з аранжавымі рассейвальнікамі, ліхтары задняга ходу і асвятлення нумарнога знака з белымі рассейвальнікамі, бакавыя паказальнікі паваротаў з жоўтымі рассейвальнікамі.
- Салон асвятляецца плафонам, устаноўленым над праёмам дзверы кіроўцы.
- Абсталяванне кузава
- Панэль прыбораў: спідометр з лічыльнікам пройдзенага шляху, вымяральныя прыборы і кантрольныя лямпы,
- Попельніца на панэлі прыбораў і на абіўцы бакавін,
- Скрыня для дробных рэчаў,
- Супрацьсонечныя брылі,
- Ацяпляльнік,
- Ачышчальнікі і амывальнікі ветравой і задняй шыбы,
- Вонкавыя і ўнутранае люстэркі,
- Поручні з гаплікамі,
- Рамяні бяспекі двух тыпаў - пярэднія з інэрцыйнымі катушкамі — пярэдніх і задніх сядзенняў,
- Палічка для дробных рэчаў за спінкай запаснога сядзення, якая адначасова зачыняе багажнае аддзяленне,
- Пярэдні і задні пластмасавы бамперы,
- Пярэднія і заднія правушыны для буксіроўкі аўтамабіля,
- Фартухі задніх колаў,
- Брудаабаронныя пырскавікі рухавіка.
Аўтамабіль можа быць выкарыстаны для работы з прычэпам, які мае цягава-счэпную прыладу шаравога тыпу па ОСТ 37.001.096-77, для ўстаноўкі якога ў канструкцыі задніх ланжэронаў аўтамабіля прадугледжаны па дзве адтуліны дыяметрам 11 мм з кожнага боку.
Поўная маса прычэпа, які мае буксавацца:
- Ня абсталяванага тармазамі - 250 кг,
- Абсталяванага тармазамі - 500 кг.
Цягава-счэпная прылада і пераходныя прылады для падлучэння электраабсталявання прычэпа ў камплект аўтамабіля не ўваходзяць.
Тэхнічныя характарыстыкі[правіць | правіць зыходнік]
| Параметр | 1102 «Таўрыя» | 1103 «Славута» | 1105 «Дана» | |
|---|---|---|---|---|
| Тып кузава | хэтчбек 3 дзв. | ліфтбэк 5 дзв. | універсал 5 дзв. | |
| Колькасць месцаў, чал | 5 | 5 | 5 | |
| Маса снараджанага аўтамабіля, кг | 745 | 790 | 790 | |
| Паўная маса аўтамабіля, кг | 1145 | 1190 | 1190 | |
| Габарытныя памеры, мм | даўжыня | 3708 | 3980 | 3825 |
| шырыня | 1554 | 1578 | 1554 | |
| вышыня | 1410 | 1425 | 1453 | |
| Мінімальны дарожны прасвет, мм | 162 | 160 | 160 | |
| Параметр | 1102 «Таўрыя» | 1103 «Славута» | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Аб'ём рухавіка, л. | 1.1 | 1.2 | 1.3 | 1.1 | 1.2 | 1.3 |
| Магутнасць рухавіка, к.с. | 53 | 58 | 63 | 53 | 58 | 63 |
| Максімальная хуткасць, км/г | 145 | 158 | 165 | 145 | 147 | 157 |
| Разгон да 100 км/г, сек | 16.2 | 15.9 | 15.5 | 17.5 | 17.4 | 16 |
| Выдатак паліва па трасе пры хуткасці 90 км/г, л/100 км | 4.6 | 5.3 | 5.4 | 4.6 | 5.6 | 5.6 |
| Выдатак паліва ў гарадскім цыкле, л/100 км | 6.9 | 7.3 | 7.5 | 7.9 | 8.6 | 8.0 |
Экспарт[правіць | правіць зыходнік]
У той час «Таўрыя» пазіцыянавалася як выключна эканамічны аўтамабіль. У 1989 годзе Мінаўтапрамам СССР было выпушчана рэкламнае відэа для заходняга рынку, у якім кіроўца запраўляе «Таўрыю» з сваёй запальніцы. Гэтае відэа атрымала ў Канах «Бронзавага ільва» у намінацыі «гандлёвая рэклама».
У пачатку 90-х аўтамабіль прадаваўся ў Чылі пад маркай Lada. З кастрычніка 1990 года па лістапад 1991 года імпарцёрам "Lada Chile" было прададзена 1595 машын[16].
У Францыі акрамя звычайнай Таўрыі, з 1991 па 1993 год прадавалася Poch Tavria XL[17], удасканаленая французскай кампаніяй Poch. Машыну вывелі на рынак, паколькі звычайны ЗАЗ-1102 лічыўся ў Еўропе ўжо састарэлай мадэллю. Дапрацоўкі ўключалі іншую рашотку радыятара, новыя бамперы пафарбаваныя ў колер кузава і арыгінальныя каўпакі на колах. У салоне з'явіліся больш якасныя матэрыялы.
З 1992 года на сумесным прадпрыемстве Ukraine – Greece S.А. у Грэцыі ў горадзе Салонікі выраблялі тры мадыфікацыі на базе ЗАЗ-1102: пікап, фургон і машына з кузавам тыпа «ландо»[18].
У Беларусі[правіць | правіць зыходнік]
У 1995 годзе на базе 124-га аўтарамонтнага завода і рэгіянальнага спецаўтацэнтра «Беларусь-Таўрыя» было створана ЗАТ «Таўрыя-Мінск» для выпуску аўтамабіляў ЗАЗ-1102 «Таўрыя» з ручным кіраваннем для інвалідаў. У 1996 годзе сабралі 300 машын, у 1997 — 350. На 1998 і 1999 гады збіраліся павялічыць план да 550 аўтамабіляў у год, але такія паказчыкі не забяспечвалі рэнтабельнасці, і вытворчасць была спынена[19].
Зноскі
- ↑ Как легендарный ЗАЗ-1102 получил название Таврия // autocentre.ua (руск.)
- ↑ Новы «Запарожац» на канвееры // «Известия», № 323 (22130) ад 19 лістапада 1987. ст.1
- ↑ Е. Шэсцінскі. Новы «Запарожац» // «Известия», № 176 (21983) ад 25 чэрвеня 1987. ст.6
- ↑ Семь врагов Таврии: почему украинский хэтчбек так и не стал бестселлером // kolesa.ru (руск.)
- ↑ ЗАЗ 1102 Таўрыя: Рыскі да знаёмага партрэту(недаступная спасылка)
- ↑ В этом году — обязательно! // За рулём : часопіс. — 1988. — № 06. — С. 2-3. (руск.)
- ↑ Немного статистики: производство легковых автомобилей в СССР за 1988 год // За рулём : часопіс. — 1989. — № 08. — С. 22. (руск.)
- ↑ Немного статистики: производство легковых автомобилей в СССР за 1989 год // За рулём : часопіс. — 1990. — № 07. — С. 7. (руск.)
- ↑ Немного статистики: производство легковых автомобилей в СССР за 1990 год // За рулём : часопіс. — 1991. — № 05. — С. 6. (руск.)
- ↑ Немного статистики: производство легковых автомобилей в СССР // За рулём : часопіс. — 1992. — № 10. — С. 16. (руск.)
- ↑ а б Производство легковых автомобилей (штук) в России и на Украине (данные АСМ-Холдинга) // За рулём : часопіс. — 2001. — № 03. — С. 77. (руск.)
- ↑ а б Наш автопром: итоги 2003 года // Авторевю : часопіс. — 2004. — № 03. Архівавана з першакрыніцы 3 студзеня 2009. (руск.)
- ↑ В 2005 году «ЗАЗ» выпустил 148163 автомобилей (руск.). autocentre.ua (11 студзеня 2006). Праверана 28 верасня 2019.
- ↑ а б Выпуск автомобилей в СНГ в 2007 году (руск.). gruzovikpress.ru. Праверана 28 верасня 2019.
- ↑ Фучаджы К. С., Струк Н. Н. Аўтамабіль ЗАЗ-1102 Таўрыя.-Масква.:Транспорт.1991
- ↑ Как Таврию продавали под маркой Lada и что из этого вышло // autocentre.ua (руск.)
- ↑ Французский апгрейд ЗАЗ-1102 Таврия (фото) // autocentre.ua (руск.)
- ↑ Автомобиль Таvria Pick Up выставлен на продажу в Аргентине // autocentre.ua (руск.)
- ↑ "ТАВРИИ" В БЕЛАРУСИ ПРОИЗВОДИТЬ НЕ БУДУТ // Автобизнес-Weekly : газета. — 1999. — № 19 (166), 20 мая. Архівавана з першакрыніцы 23 мая 2013. (руск.)
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Автолегенды СССР. ЗАЗ-1102. «DeAgostini». №63. 2011. ISSN 2071-095X.
{{cite journal}}: Адсутнічае або пусты|title=(даведка) (руск.) - Автолегенды СССР и соцстран. ЗАЗ-11055. «DeAgostini». №199. 2016. ISSN 2071-095X.
{{cite journal}}: Адсутнічае або пусты|title=(даведка) (руск.)
Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме ЗАЗ-1102 «Таўрыя»- ЗАЗ-968
- ЗАЗ-1103
- ЗАЗ-1105
