Замойскія
Замойскія (польск.: Zamoyscy) — польскі шляхецкі род, які адыграў выключную ролю ў нацыянальнай гісторыі і культуры. Занесены ў радаводную кнігу шляхты Царства Польскага.
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Род бярэ пачатак ад Лазінскіх. У XV стагоддзі Томаш Лазінскі набыў маёнтак у Старой Замасці. Яго сыны Фларыян і Мацей узялі прозвішча Замойскія.
Яго праўнук Станіслаў (1519—1572), кашталян холмскі, быў першым сенатарам у гэтай сям'е. Сын Станіслава — канцлер і гетман Ян Замойскі — застаўся ў гісторыі як адзін з архітэктараў польскай велічы. На землях сваёй ардынацыі ён пабудаваў ідэальны рэнесансны горад — Замасць.
Прамое нашчадства канцлера згасла ў XVII стагоддзі на ўнуку яго, Яне Малодшым, які не пакінуў дзяцей ад шлюбу з будучай каралевай Марысенькай. Адзіная яго сястра, Грызельда, была ў шлюбе з Ераміяй Вішнявецкім; іх сынам быў польскі кароль Міхаіл Карыбут Вішнявецкі.
Малодшая галіна[правіць | правіць зыходнік]
Астатнія графы Замойскія паходзяць ад чацвёртаюраднага брата гетмана Яна, кашталяна холмскага, якога звалі таксама Янам. Яго нашчадкі да самага падзелу Рэчы Паспалітай займалі найважнейшыя дзяржаўныя пасады. Сярод іх вядомы, у прыватнасці, канцлер вялікі каронны Анджэй Замойскі (1716-92), унукі яго Анджэй Артур (1800-74) і Уладзіслаў Замойскія (1803-68) — выдатныя дзеячы польскай эміграцыі, а таксама ўнук апошняга, Маўрыцы Замойскі (1871—1939), 15-ы ардынат на Замасці, міністр замежных спраў у 1924 годзе.
Выбітныя прадстаўнікі[правіць | правіць зыходнік]
- Ян Замойскі (1542—1605) — канцлер вялікі каронны і гетман вялікі каронны
- Тамаш Замойскі (1594—1638) — канцлер вялікі каронны
- Грызельда Канстанцыя Замойская (1623—1672) — маці караля Міхала Карыбута Вішнявецкага
- Ян Сабепан Замойскі (1627–1662) — магнат, ваявода
- Андрэй Замойскі (1716—1792) — канцлер вялікі каронны, гуманіст і рэфарматар
- Уладзіслаў Станіслаў Замойскі (1803—1868) — палітычны і ваенны дзеяч
- Андрэй Артур Замойскі (1800—1874) — палітычны і эканамічны дзеяч
- Маўрыцы Замойскі (1871—1939) — міністр замежных спраў Польшчы
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Jerzy Jan Lerski, Piotr Wróbel, Richard J. Kozicki. Historical Dictionary of Poland, 966-1945. — Greenwood Publishing, 1996. — С. 677–678. — ISBN 978-0-313-26007-0.