Занёманскае прадмесце
Занёманскае прадмесце, або Занёманскі пасад — гістарычны раён горада Гродна, пачаў фарміравацца ў 14 ст. на левым беразе ракі Нёман. Абмежаваны чыгункай, вуліцамі Дарвіна, Гагарына і Міру. Галоўная — вул. Гарнавых (былая Ліпавая), мостам цераз Нёман злучае раён з цэнтрам Старога горада.
Вядома, што ў 1392 г. князь Вітаўт дазволіў крыжакам пабудаваць у Занёманні замак Новае Гродна, які, аднак, у тым жа годзе быў разбураны.
У перыяд з 15 па 16 ст. у Занёманні фарміруецца новы рынак, добра звязаны з воднай камунікацыяй. Гандлёвая плошча атрымала тыповую форму прамавугольніка, да вуглоў якога падыходзілі вуліцы. Паблізу, насупраць замкаў існаваў звярынец з сажалкамі — гэты элемент быў дастаткова пашыраны ў гарадах і рэзідэнцыях магнатаў XV—XVI стст.
Абедзве часткі горада злучаліся мостам цераз Нёман на ражавых апорах і з уезнай вежай. Развіццё планіроўкі і забудовы суправаджалася павышэннем узроўню гарадскога добраўпарадкавання. Вуліцы былі забрукаваны, у 1541 г. зроблены водаправод. У XVII—XVIII стст. пабудаваны францысканскі кляштар.
Даследаванне[правіць | правіць зыходнік]
У 1983 г. Занёманскі пасад даследаваў Ткачоў, была праведзена шурфоўка ўздоўж вул. Дарвіна і каля касцёла францысканцаў. Самыя раннія знаходкі — ганчарная кераміка XV—XVI ст., што сведчыць пра засяленне пасада ў XV ст.