Каларадскі жук

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Каларадскі жук
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Leptinotarsa decemlineata Say, 1824

Распаўсюджанне
выява

     Раён паходжання жука      Раён паходжання бульбы

     Сучасны арэал

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  720110
NCBI  7539
EOL  1171959

Каларадскі жук (Leptinotarsa decemlineata) — насякомае сямейства лістаедаў. Небяспечны шкоднік бульбы.

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Даўжыня да 12 мм. Цела авальнае, пукатае, жоўтае. Крылы ярка-ружовыя, на жоўтых надкрылах 10 чорных падоўжных палос, на галаве чорная трохвугольная пляма. Лічынка (даўжынёй да 15 мм) за перыяд развіцця (15—35 сутак) праходзіць 4 ўзросты. Лічынкі выпуклыя, першага—трэцяга ўзросту карычнева-чырвоныя, чацвёртага ўзросту ружова-аранжавыя, з двума радамі чорных бугаркоў па баках, укрытыя рэдкімі валаскамі. Кукалка жоўта-аранжавая.

Распаўсюджанне[правіць | правіць зыходнік]

Радзіма — Паўночная Амерыка. У Еўропе ўпершыню выяўлены ў Францыі ў 1916—1918 і 1922 гг., на Беларусі — у 1956 ( на тэрыторыі былога СССР у 1949) годзе[1]. Пашырыўся па ўсёй тэрыторыі, дзе вырошчваецца бульба.

Біялагічныя асаблівасці[правіць | правіць зыходнік]

Лічынкі

Самкі адкладваюць яйкі на ніжні бок лістоў бульбы і іншых раслін сямейства паслёнавых (памідоры, баклажаны, перац і г.д.). Яйкі прадаўгавата-авальныя, жоўта-аранжавыя. Лічынкі нараджаюцца праз 5—8 сутак. Найбольш шкаданосныя лічынкі чацвёртага ўзросту, акукліваюцца ў глебе на глыбіні 5—12 см. Праз 15—20 сутак кукалка ператвараецца ў жука. Лічынкі і жукі кормяцца лісцем, чаранкамі і сцёбламі бульбы. Зімуюць жукі ў глебе на рознай глыбіні.

Меры барацьбы[правіць | правіць зыходнік]

Неабходна сістэматычна збіраць і знішчаць жукоў, яйцаклеткі і лічынкі. Пры масавым засяленні раслін лічынкамі першага—другога ўзросту праводзяць апрацоўку раслін інсектыцыдамі. Лепшы тэрмін для хімічных апрацовак — з'яўленне масавай колькасці лічынак другога—трэцяга ўзросту. Рыхленне глебы ў перыяд вегетацыі і глыбокая перакопка яе восенню пасля ўборкі ўраджаю змяншаюць колькасць лічынак і пагаршаюць умовы развіцця кукалак. У барацьбе з каларадскім жуком эфектыўныя біялагічныя прэпараты, якія валодаюць кішачным дзеяннем. Яны трапляюць у кішэчнік насякомага пасля апрацоўкі раслін растворам біяпрэпаратаў.

Зноскі

  1. Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Энцыклапедыя сельскага гаспадара / Рэдкал М. А. Ткачоў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 736 с.: іл. ISBN 3-85700-079-3
  • Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9. (руск.)