Канвергентная эвалюцыя
Канвергентная эвалюцыя (ад лац.: con — разам і vergere — збліжацца) — эвалюцыйны працэс, пры якім узнікае падабенства паміж арганізмамі розных сістэматычных груп, якія пражываюць у падобных умовах, гэта значыць адносяцца да адной экалагічнай гільдыі.
Прычыны
[правіць | правіць зыходнік]Асноўнай прычынай канвергентнай эвалюцыі лічыцца падабенства экалагічных ніш тых ці іншых арганізмаў.
Напрыклад, вядомым выпадкам канвергентнай эвалюцыі з'яўляецца фарміраванне падобных формаў цела ў драпежных акул, іхтыязаўраў (даныя - паводле выкапнёвых рэштак) і дэльфінаў. Экалагічная ніша буйнога рухомага воднага драпежніка — аднолькавая для ўсіх трох груп і вылучае падобныя патрабаванні да формы цела жывёлы. Пры гэтым, аднак, шмат асноўных характарыстык класаў, да якіх належаць тры пералічаныя групы, захоўваюцца ў дадзеных груп. Аднак, у іхтыязаўраў і дэльфінаў пояс задніх канечнасцяў рэдукаваны.
| Акула — рыба | Іхтыязаўр — рэптылія | Кітападобныя (дэльфіны) — водныя млекакормячыя |
|
|
|
Яшчэ адным прыкладам канвергентнага падабенства з'яўляецца фарміраванне жорсткага цяжкага шкілета з ахоўнай функцыяй ў розных групах сядзячых жывёл. Такія шкілеты характэрныя для губак (Porifera), кнідарый (Cnidaria), каралаў (Anthozoa) і абалоннікаў (Urochordata).
Часам тэрмін «канвергентная эвалюцыя» ужываецца і да культурнай эвалюцыі, і азначае эвалюцыю, пры якой падобныя культурныя прыкметы развіліся ў падобных прыродных умовах рознымі народамі з рознымі спадчыннымі культурамі.
Глядзіце. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Канвергенцыя і паралелізм (укр.) Архівавана 8 лютага 2011.
- Прыклады канвергентнай эвалюцыі(недаступная спасылка) (руск.)
- Праблемы эвалюцыі Архівавана 19 жніўня 2007. (руск.)
