Клеменс Аўгуст фон Кетлер

Клеменс Аўгуст фон Кетлер
ням.: Clemens August von Ketteler
пасол Германіі ў Кітаі 11 красавіка 1899 — 20 жніўня 1900
Манарх	Вільгельм II
Папярэднік	Эдмунд Фрыдрых Густаў фон Гейкінг
Пераемнік	Альфонс Мум фон Шварцэнштэйн
Нараджэнне	22 лістапада 1853(1853-11-22) Патсдам, Патсдам, правінцыя Брандэнбург, каралеўства Прусія, Германскі саюз
Смерць	20 чэрвеня 1900(1900-06-20) (46 гадоў) German legation in Beijing[d], Пекін, Кітайская імперыя[d]
Месца пахавання	Мюнстэрскія цэнтральныя могілкі[d]
Род	Кетлеры[d]
Імя пры нараджэнні	ням.: Clemens August von Ketteler
Бацька	Freiherr August Joseph von Ketteler[d]
Маці	Cäcilie von Luck und Witten[d]
Жонка	Мацільда Кэс Ледыярд
Адукацыя	гімназія ў Косфельдзе
Дзейнасць	дыпламат
Гады службы	1873—1879
Род войскаў	пруская армія
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мемарыяльная арка ў Пекіне на месцы забойства пасла Клеменса фон Кетлера

Клеменс Аўгуст фон Кетлер (ням.: Clemens August von Ketteler; 22 лістапада 1853, Патсдам — 20 чэрвеня 1900, Пекін) — нямецкі дыпламат.

Біяграфія

Клеменс фон Кетлер паходзіў з дваранскага роду Кетлераў. Неўзабаве пасля нараджэння Клеменса сям’я пераехала ў Мюнстэр. Дзядзька Клеменса — епіскап і палітык цэнтрысцкага толку Вільгельм Эмануіл фон Кетлер, пляменнік — забіты ў 1938 годзе ў Вене дыпламат Вільгельм фон Кетлер, далёкім сваяком Клеменсу фон Кетлеру даводзіўся маршал Францыі Луі Франшэ д’Эсперэ. У жонкі Кетлера, амерыканкі Мацільды Кэс Ледыярд, былі агульныя продкі з прэзідэнтамі ЗША Джорджам Бушам-старшым і Бушам-малодшым.

Скончыўшы гімназію ў Косфельдзе ў 1873 годзе, Кетлер запісаўся ў прускую армію. У 1879 годзе Кетлер атрымаў назначэнне на дыпламатычную службу: спачатку ў 1880—1889 гадах ён служыў перакладчыкам пры нямецкіх консульствах у Гуанчжоў і Цяньцзіне. Прапрацаваўшы некаторы час у міністэрстве замежных спраў, Кетлер атрымаў назначэнне паслом Германіі ў ЗША, затым у 1896—1899 гадах служыў на той жа пасадзе ў Мексіцы. 11 красавіка 1899 года Кетлер быў прызначаны паслом Германіі ў Кітаі.

20 чэрвеня 1900 года падчас Іхэтуаньскага паўстання Кетлер накіраваўся ў суправаджэнні перакладчыка Кордэса ў кітайскае міністэрства замежных спраў на перамовы. Калі Кетлер пакінуў межы пасольскага квартала і праходзіў праз браму, яго ва ўпор застрэліў капрал з манчжурскага палка. У далейшым забойца прызнаўся, што дзейнічаў па загадзе камандзіра за грашовую аддзяку. Абставіны і прычыны забойства нямецкага пасла дагэтуль застаюцца не высветленымі. Кітайскія гісторыкі нават усклалі частку віны за здарэнне на самога Кетлера, які нібыта меў пры сабе пісталет і пачаў страляць адразу, як толькі яго спынілі.

Скон Клеменса фон Кетлера стаў падставай для вайсковай інтэрвенцыі на аснове аб’яднанай экспедыцыйнай арміі некалькіх вялікіх дзяржаў у Кітай. Германская імперыя накіравала ў Кітай экспедыцыйны корпус і прэтэндавала на кіруючую ролю ў аперацыі. Інтэрвенцыя прывяла да паразы кітайцаў і заключэння гэтак званага «баксёрскага пратакола» у верасні 1901 года. Яго першы артыкул абавязваў кітайскі ўрад выбачнуцца за смерць нямецкага пасла, адправіўшы ў Германію «прымірыцельнае пасольства», і ўсталяваць на месцы смерці Кетлера адпаведны яго рангу дыпламата помнік.

Наступнікам Кетлера на посце пасла Германіі ў Пекіне стаў Альфонс Мум фон Шварцэнштэйн. Парэшткі Кетлера першапачаткова былі пахаваныя кітайцамі ў драўлянай шуфлядзе ў садзе нямецкага пасольства, затым перевезены ў Германію. Магіла Клеменса фон Кетлера знаходзіцца на Мюнстэрскіх цэнтральных могілках. У дварцовым садзе ў Мюнстэры ў 1903 годзе быў усталяваны помнік Кетлеру.

Літаратура

• Susanne Kuß, Bernd Martin (Hrsg.): Das Deutsche Reich und der Boxeraufstand. Iudicium-Verlag, München 2002, ISBN 3-89129-781-5 (Erfurter Reihe zur Geschichte Asiens 2).
• Jean Mabire: Blutiger Sommer in Peking; Der Boxeraufstand in Augenzeugenberichten. C.A. Koch’s Verlag Nachf., Berlin-Darmstadt Wien 1978.