Клёцкі
![]() | |
Краіна паходжання | |
---|---|
Кампаненты | |
Асноўныя | |
![]() |
Клёцкі (ням.: Kloß) або кнёдлі (кнедлі, ням.: Knödel) — еўрапейскія мучныя вырабы, часам з дададзенымі сырам і яйкамі. Ужываюць звычайна з супам.
Кнёдлі ёсць у аўстрыйскай, беларускай, нямецкай, фінскай, чэшскай, яўрэйскай, латышскай, эстонскай, польскай, украінскай і татарскай кухнях. У варыяцыях кнёдлі таксама ёсць у канадскай, нарвежскай і славенскай кухнях.
Клёцкі ў беларускай кухні[правіць | правіць зыходнік]
Клёцкі — традыцыйная беларуская страва з таркаванай бульбы, пшанічнай або іншай мукі ў форме невялікіх галак.
Звараныя клёцкі забельваюць малаком, часам смажаць.
Страва падобнай назвы (kleckiene) ёсць у літоўцаў.
Раней клёці былі адной з абавязковых страў на памінках пераважна на ўсходзе Беларусі.
Клёцкі з «душамі»[правіць | правіць зыходнік]
Клёцкі з «душамі» (камы́ з «душа́мі») — распаўсюджаная на захадзе Віцебскай вобласці назва клёцак з мясной начынкай. Першапачаткова пад гэтай назвай разумелі клёцкі з кавалачкамі свінога сала ўнутры. М. Я. Нікіфароўскі адзначаў, што клёцкі ўсіх гатункаў былі велічынёй з грэцкі арэх, каб пры закідванні ў кіпень не разварваліся. Нікіфароўскі не згадвае пра клёцкі з бульбы, значыць, напэўна, да канца ХІХ ст. на Віцебшчыне і простыя клёцкі, і клёцкі з «душамі» былі мучнымі. Тэарэтык кулінарыі В. Пахлёбкін сцвярджае, што бульбяныя, крупяныя клёцкі спачатку з’явіліся ў гарадской кухні жыхароў Заходняй Беларусі. З часам адбылася пэўная трансфармацыя стравы з узбуйненнем, пераходам на бульбу і змяненнем начынкі. Мяса, каўбаса або фарш, з цыбуляй і спецыямі былі смачнейшай за сала начынкай, таму з імі сталі часцей гатаваць клёцкі з «душамі».
Клёцкі з «душамі», як традыцыйная страва Віцебскай вобласці, у 2017 годзе былі занесены ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь[1].
Для гатавання клёцак бульбяную масу, дробна таркаваную, добра адціскаюць, напрыклад праз марлю, складзеную некалькі разоў. Пасля адстойвання адціснутую вадкасць зліваюць, а крухмал, аселы на дно, дадаюць да таркаванай масы. Цеста соляць, часам дадаюць і крыху мукі, замешваюць. Мясны фарш соляць і закладваюць у фармаваныя круглыя клёцкі, якія вараць у кіпені. Гатовыя клёцкі падаюць са смятанай або падсмажваюць на патэльні на тлушчы са шкваркамі і цыбуляй.
Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]
- Галушкі — украінскія клёцкі
- Кнедлік — чэшскі кнёдль
- Цюрынгскія клёцкі — традыцыйная страва Цюрынгіі
- Бакэрбзэ
- Ньокі
- Чумар — клёцкі па-татарску
Зноскі
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш — Мінск: БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0144-3.