Комі мова
| Комі мова | |
|---|---|
| | |
| Саманазва | Коми кыв |
| Краіны | — |
| Агульная колькасць носьбітаў |
|
| Статус | ёсць пагроза знікнення[d] |
| Класіфікацыя | |
| Пісьменнасць | кірыліца, Old Permic alphabet[d] і Molodtsov alphabet[d] |
| Моўныя коды | |
| ISO 639-1 | kv |
| ISO 639-2 | kom |
| ISO 639-3 | kom |
| Atlas of the World’s Languages in Danger | 373 |
| Ethnologue | kom |
| IETF | kv |
| Glottolog | komi1267 |
Комі-зыранская мова — адна з пермскіх моў (галіна фіна-ўгорскіх моў). Пашырана ў Рэспубліцы Комі, часткова на Кольскім паўвостраве, у Ямала-Ненецкай і Ханты-Мансійскай аўтаномнай акругах Расіі. Дыялекты: прысыктыўкарскі (аснова літаратурнай мовы), ніжневычагодскі, верхневычагодскі, сярэднесысольскі, верхнесысольскі, вымскі, лузкалецкі, іжамскі, пячорскі, удорскі. У адрозненне ад роднаснай ёй комі-пярмяцкай мовы, характэрна захаванне гука «л» ва ўсіх дыялектах, націск на першым складзе, клічная форма назоўнікаў на -öй. У марфалогіі — адзінае скланенне і спражэнне. У лексіцы шмат аднаскладовых слоў.
Да пачатку XX стагоддзя ў комі-зыран не было адзінай літаратурнай мовы (рэлігійная літаратура выдавалася на дыялектах). Літаратурная мова склалася пасля 1917 года. Старажытнае пісьменства створана місіянерам Стафанам Пермскім у 2-й палове XIV стагоддзя. У XVII стагоддзі выцеснена пісьменствам на аснове кірыліцы. З 1918 года выкарыстоўваецца рускі алфавіт, з 1920 года — са значна змененымі графемамі, з пачатку 1930-х — лацінка, з канца 1930-х гадоў — руская графіка з увядзеннем дадатковых літар «і», «ö».
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).
- ↑ Ethnologue — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 1951. — ISSN 1946-9675