Краснае (Маладзечанскі раён)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Вёска
Краснае
Вёска Краснае
Вёска Краснае
Краіна
Вобласць
Раён
Сельсавет
Каардынаты
Першая згадка
2-я пал. XV ст.
Ранейшыя назвы
Краснае Сяло
Вышыня цэнтра
184 м[1]
Насельніцтва
2 916 чалавек (2011)
Канфесійны склад
каталікі, праваслаўныя, пратэстанты
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 1773
Паштовы індэкс
222330
Аўтамабільны код
5
СААТА
6238817061
Краснае на карце Беларусі ±
Краснае (Маладзечанскі раён) (Беларусь)
Краснае (Маладзечанскі раён)
Краснае (Маладзечанскі раён) (Мінская вобласць)
Краснае (Маладзечанскі раён)

Кра́снае — вёска ў Маладзечанскім раёне Мінскай вобласці. З’яўляецца цэнтрам Красненскага сельсавета.

Месцазнаходжанне[правіць | правіць зыходнік]

Знаходзіцца за 16 км на паўднёвы ўсход ад Маладзечна. Праз Краснае пралягае рэспубліканская аўтадарога Мінск — Маладзечна — Нарач Р28. Чыгуначная станцыя Уша на лініі Мінск — Маладзечна.

Гідраграфія[правіць | правіць зыходнік]

Вёска стаіць на рацэ Ушы, прытоку Віліі.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Свята-Пакроўская царква

Упершыню Краснае Сяло згадана ў 2-й палове XV ст. як уладанне вялікіх князёў літоўскіх. У 1486 годзе атрымала статус мястэчка. Да 1500 года заснаваны касцёл, з 1503 года ў ім служыў гаспадарскі пісар Адам з Котры.

У канцы XV — 1-й палове XVI стст. Краснае цэнтр староства, якое паводле адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай 1565—1566 гадоў увайшло ў склад Менскага павета Менскага ваяводства.

Станам на 1765 год — 58 двароў, карчма, касцёл.

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793) у складзе Расійскай імперыі, у Вілейскім павеце.

Станам на 1866 года — 60 двароў. Паводле перапісу 1897 года — 152 двары, царква, 2 школы, народнае вучылішча, пошта, фельчарскі пункт, 22 крамы, 8 корчмаў.

Паводле Рыжскага мірнага дагавора (1921), Краснае ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, цэнтр гміны Маладзечанскага павета Віленскага ваяводства. У мястэчку размяшчалася гарнізонная сядзіба батальёна Корпуса аховы памежжа «Краснае».

У 1939 годзе Краснае ўвайшло ў БССР, у 1940 годзе атрымала статус пасёлка гарадскога тыпу. У Другую сусветную вайну з 25 чэрвеня 1941 да 4 ліпеня 1944 года пад нямецкай акупацыяй. З 16 ліпеня 1954 года — вёска[2]. Станам на 1972 год — 611 двароў, на 1997—1216 гаспадарак.

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

Краснае — 4-ы паводле колькасці жыхароў населены пункт Маладзечанскага раёна (пасля Маладзечна, Радашковіч і Чысці).

  • 2011 год — 2916 жыхароў[3].
  • 1997 год — 3283 жыхароў[4].
  • 1972 год — 2989 жыхароў.
  • 1921 год — 1012 жыхароў[5].
  • 1897 год — 1019 жыхароў.

Дынаміка[правіць | правіць зыходнік]

  • 1997 год — 1216 двароў.
  • 1972 год — 611 двароў.
  • 1897 год — 152 двары (паводле перапісу).
  • 1866 год — 60 двароў.
  • 1765 год — 58 двароў.

Інфраструктура[правіць | правіць зыходнік]

У Красным працуюць сярэдняя школа, дашкольная ўстанова, амбулаторыя, дом культуры, бібліятэка, пошта.

Славутасці[правіць | правіць зыходнік]

Гарадзішча
Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі

Вядомыя асобы[правіць | правіць зыходнік]

  • Аўген Вярбіцкі (1922—1986) — амерыканскі біяхімік беларускага паходжання.
  • Іаан (Харашэвіч) (1933—2020) — беларускі праваслаўны царкоўны дзеяч.
  • Віктар Сяргеевіч Івашка (нар. 1947) — беларускі спецыяліст у галіне парашковай металургіі і кампазіцыйных матэрыялаў, тэхналогіі машынабудавання.

Зноскі

  1. GeoNames — 2005. Праверана 9 ліпеня 2017.
  2. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 16 июля 1954 г. Об упразднении городского поселка Красное, Радошковичского района, Молодечненской области // Сборник законов Белорусской ССР и указов Президиума Верховного Совета Белорусской ССР: 1938—1955 гг. — Мн.: Изд. Президиума Верхов. Совета БССР, 1956. — 347 с.
  3. Сайт Маладзечненскага райвыканкама Архівавана 6 красавіка 2015.
  4. Валерый Шаблюк. Краснае // Крыніцы/ЭГБ|4к. С. 250.
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Tom VII. Część II. Ziemia Wileńska. Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Brasław i Wilejka. — Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]