Кубак Лікурга
Кубак Лікурга — адзіная захаваная з часоў антычнасці дыятрэта з фігурным узорам. Уяўляе сабой шкляную пасудзіну 165 мм у вышыню і 132 мм у дыяметры, меркавана александрыйскай працы IV стагоддзя н.э. Экспануецца ў Брытанскім музеі.
Унікальнасць кубка складаецца ў здольнасці змяняць колер з зялёнага на чырвоны ў залежнасці ад асвятлення. Гэты эфект тлумачыцца наяўнасцю ў шкле найдрабнейшых часціц калоіднага золата і срэбра (прыблізна 70 нанаметраў) у суадносінах трох да сямі. Вобад з пазалочанай бронзы і ножка пасудзіны ўяўляюць сабой пазнейшыя прыўнясенні эпохі ранняга ампіру.
На сценках кубка адлюстравана гібель фракійскага цара Лікурга, якога за абразу бога віна Дыяніса аблыталі і задушылі вінаградныя лозы. Існуе гіпотэза, што кубак быў створаны ў гонар перамогі Канстанціна над Ліцыніем і перадаваўся з рук у рукі вакхантамі пры дыянісійскіх узліваннях. Ва ўсякім разе, яго незвычайная расфарбоўка магла сімвалізаваць паспяванне вінаграда.
Лёс пасудзіны прасочваецца з 1845 года, калі яго набылі банкіры Ротшыльды. Шырокая публіка ўпершыню пабачыла кубак на выстаўцы ў музеі Вікторыі і Альберта у 1862 годзе. У 1958 годзе барон Ротшыльд прадаў кубак за 20 тысяч фунтаў Брытанскаму музею.
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Harden D.B. and Toynbee J.M.C., The Rothschild Lycurgus Cup, 1959, Archaeologia, Vol. 97,
- Scott, G. A Study of the Lycurgus Cup, 1995, Journal of Glass Studies (Corning), 37
- Tait, Hugh (editor), Five Thousand Years of Glass, 1991, British Museum Press