Лозі (мова)

Лозі
Лозі
Саманазва	Silozi
Краіны	Замбія, Батсвана, Намібія, Зімбабвэ, Ангола
Рэгіёны	Паўднёвая Афрыка
Афіцыйны статус	Замбія, Намібія
Агульная колькасць носьбітаў	1340 тыс. (2017)
Класіфікацыя
Катэгорыя	Мовы Афрыкі
	Нігера-кангалезская макрасям'я Бенуэ-кангалезская сям'я Бантоідная галіна група банту Паўднёвыя банту
Пісьменнасць	лацінка
Моўныя коды
ДАСТ 7.75–97	лоз
ISO 639-1	—
ISO 639-2	loz
ISO 639-3	loz
WALS	loz
Ethnologue	loz
IETF	loz
Glottolog	lozi1239
	Вікіпедыя на гэтай мове

Лозі, або ротсэ (саманазвы: silozi, serotze) — мова групы банту, распаўсюджаная на поўначы Паўднёвай Афрыкі, пераважна ў Замбіі, Батсване, Анголе, Намібія і Зімбабвэ. Родная мова народа лозі.

Мае рэгіянальны афіцыйны характар у Замбіі і Намібіі.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Мова лозі паходзіць ад дыялекта калола старажытнай мовы сесута. Калола заваявалі ў 1845 - 1864 гг. паўднёвы захад сучаснай Замбіі і рэгіён Капрывы. Нават пасля ўзнаўлення дзяржавы лозі ў другой палове XIX ст. яна з'яўлялася прыдворнай гаворкай.

У 1878 - 1885 гг. у дзяржаве лозі былі заснаваны рэлігійныя цэнтры французскіх місіянераў, якія для распаўсюджвання каталіцызму, карысталіся дапамогай хрысціян-басута. Дзякуючы гэтаму адзіная мова пашыралася сярод простых лозі праз сетку касцёлаў і хрысціянскіх школ.

Пісьмо[правіць | правіць зыходнік]

Першыя запісы на мове лозі з'явіліся ў XIX ст. У 1977 г. у Замбіі адбылася стандартызацыя пісьмовай мовы. Сучасны алфавіт лозі складзены на аснове лацінкі, уключае 26 літар.

Кароткі размоўнік[правіць | правіць зыходнік]

Мова лозі	Беларуская мова
Lumela	Прывітанне
U zuhile cwang'i?	Добрай раніцы
Ki musihali	Добры дзень
Lobala ka kozo	Добры вечар
Zamaya sesinde	Да пабачэння
U mang'i?	Як тваё імя?
Libizo laka ki Mikalaj	Мяне завуць Мікалай
Ni zwa kwa Belarus	Я з Беларусі
Niyitumezi	Дзякуй
Ni tuse!	Дапамажыце!
Ni ni utwisisi	Не разумею
Na ku lata	Я цябе кахаю
Zamaya kafoo!	Пакінь мяне!
Ki bukai?	Колькі гэта каштуе?
Ni twa tala	Я галодны
Ki bata mezi	Я хачу піць
Ani yitwi	Не разумею
Eni ni na ni butata	У мяне ёсць праблема

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]