Перайсці да зместу

Львоўская архідыяцэзія

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Львоўская архідыяцэзія
Герб
Рымскі абрад
Галоўны горад
Краіна
Дата заснавання 1361
Кафедральны сабор Лацінскі катэдральны сабор (Львоў)
Мітраполія Львоўская мітраполія[d]
Тытул іерарха архібіскуп львоўскі[d]
Іерарх Мечыслаў Макшыцкі[d]
Плошча дыяцэзіі
  • 68 000 км²
Насельніцтва дыяцэзіі
  • 5 864 000 чал. (2019)
Колькасць каталікоў 142 500
Афіцыйны сайт rkc.lviv.ua
Карта
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Львоўская архідыяцэзія (лац.: Archidioecesis Leopolitana Latinorum, укр.: Львівська архідієцезія) — дыяцэзія Рымска-Каталіцкай царквы з цэнтрам у горадзе Львоў ва Украіне. Курыя архідыяцэзіі знаходзіцца ў Палацы рымска-каталіцкіх архіепіскапаў, пабудаваным у 1844 годзе.

У 1349 годзе кароль Казімір ІІІ паспрабаваў стварыць у Галічы рымска-каталіцкую мітраполію — другую мітраполію у польскім каралеўстве пасля Гнезненскай, а ў 1350-я гады спрабаваў прызначыць біскупа ў Галіч. У 1358 годзе Папа Інакенцій VI прызначыў дамініканца Томаша біскупам. Дыяцэзія на той момант не была яшчэ арганізавана, і ў 1363 годзе Урбан V даручыў арцыбіскупу гнезненскаму ажыццяўляць гэты працэс, а Баніфацый IX прызначыў біскупаў Георгія і Германа.

Дзякуючы намаганням мітрапаліта Мацея Эгерскага і князя Уладзіслава Апольчыка, антыпапа Ян XXIII перанёс сталіцу мітраполіі з Галіча ў Львоў 28 жніўня 1412 года. Папская була была ўрачыста абвешчана 24 снежня 1414 года арцыбіскупам Янам Жэшоўскім. У склад Львоўскай мітраполіі ў той час уваходзілі Пшэмыская, Хэлмская, Уладзімірская (з 1427 года — Луцкая), Кіеўская, Камянец-Падольская дыяцэзіі і суфраган ў Сірэце.

У 1593 годзе дыяцэзіі былі падзелены арцыбіскупам Янам Салікоўскім на дэканаты, якія аб’ядноўвалі некалькі парафій. Дэканы сачылі за функцыянаваннем царкоўнай арганізацыі і наведвалі падпарадкаваныя ім мястэчкі і вёскі. Каля 1650 года ў Львоўскай дыяцэзіі было 7 дэканатаў (Львоўскі, Гарадоцкі, Жыдачыўскі, Усцілускі, Рагатынскі, Золачыўскі і Тэрэбаўлянскі) і 125 парафій. Чарговая рэарганізацыя Касцёла на разглядаемай тэрыторыі адбылася толькі ў канцы XVIII стагоддзя. У 1765 годзе намаганнямі арцыбіскупа Вацлава Серакоўскага Львоўская архідыяцэзія была падзелена на тры архідыяканаты. У тым жа годзе была павялічана і колькасць дэканатаў з 7 да 12. У перыяд з 1669 па 1772 год было створана 5 калегіумаў, у тым ліку 3 у Львоўскай архідыяцэзіі: у Станіслававе, Жоўкве і Львове. У 1772 годзе ў Львоўскай архідыяцэзіі было 3 архідыяканаты і 12 дэканатаў і 150 рымска-каталіцкіх парафій.

Пасля Першага падзелу Рэчы Паспалітай адбыліся арганізацыйныя змены ў Львоўскай архідыяцэзіі. У 1782 годзе імператар Іосіф II уключыў частку Луцкай (10 парафій) і Камянецкай (10 парафій) дыяцэзіі ў склад Львоўскай архідыяцэзіі. Пасля Трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай Аўстрыя ўключыла ў склад Львоўскай архідыяцэзіі 47 парафій, выдзеленых з Луцкай дыяцэзіі. У 1938 годзе ў архідыяцэзіі было 412 парафій. Пасля 1945 года на тэрыторыі Польшчы засталося толькі 27 парафій са Львоўскай архідыяцэзіі, для якіх была створана апостальская адміністратура з сядзібай у Любачове. Астатнія парафіі апынуліся ў СССР і з часам амаль усе былі зачынены.

16 студзеня 1991 года Ян Павел ІІ аднавіў дзейнасць Львоўскай архідыяцэзіі. Яна цяпер ахоплівала Валынскую, Івана-Франкоўскую, Львоўскую, Ровенскую, Цярнопальскую і Чарнавіцкую вобласці, якія гістарычна адпавядалі даваенным епархіям — Львоўскай (за выключэннем тэрыторыі Любачава, якая засталася Польшчы), Луцкай і часткова Перамышльскай (Польшча). У 1996 годзе Валынская і Ровенская вобласці былі перададзены адноўленай Луцкай епархіі. Былая рэзідэнцыя львоўскіх мітрапалітаў была канчаткова перададзена Касцёлу ўладамі 5 мая 2004 года.