Любань (Акцябрскі раён)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Любань, Акцябрскі раён)
Аграгарадок
Любань
Краіна
Вобласць
Раён
Сельсавет
Каардынаты
Першая згадка
Плошча
0,9301 км²
Колькасць двароў
158
Насельніцтва
394[1] чалавек (2011)
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 2357
Паштовы індэкс
247305
Аўтамабільны код
3
Любань на карце Беларусі ±
Любань (Акцябрскі раён) (Беларусь)
Любань (Акцябрскі раён)
Любань (Акцябрскі раён) (Гомельская вобласць)
Любань (Акцябрскі раён)

Лю́бань[2] (трансліт.: Liubań, руск.: Любань) — аграгарадок у Акцябрскім раёне Гомельскай вобласці. Цэнтр Любанскага сельсавета.

Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]

Размяшчэнне[правіць | правіць зыходнік]

За 23 км на ўсход ад гарадскога пасёлка Акцябрскі, 227 км ад Гомеля, 23 км ад чыгуначнай станцыі Рабкор, размешчанай на чыгунцы Бабруйск — Рабкор, адгалінаванні лініі Асіповічы — Жлобін.

Транспартная сетка[правіць | правіць зыходнік]

Транспартныя сувязі па прасёлкавай, затым аўтамабільнай дарозе Акцябрскі — Азарычы.

Інфармацыя[правіць | правіць зыходнік]

Планіроўка складаецца з трох прамалінейных, паралельных паміж сабой вуліц мерыдыянальнай арыентацыі, да якіх на поўначы далучаецца просталінейная шыротная вуліца. Забудова двухбаковая, драўляная, сядзібнага тыпу. У 1986 годзе пабудавана 50 мураваных хат, у якіх размясціліся перасяленцы з забруджаных радыяцыяй у выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС месцаў. Цэнтр сельскагаспадарчага ААТ «Бумажкова-Агра», малочнатаварная ферма, машынна-трактарны двор, зернесушыльны комплекс, 2 зернепляцоўкі. Лясніцтва, сярэдняя школа, дзіцячы сад, Дом народнай творчасці, фельчарска-акушэрскі пункт, аддзяленне сувязі, комплексны прыёмны пункт, крама[3].

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Па пісьмовых крыніцах вядомая з XVII стагоддзя як паселішча ў Мінскім ваяводстве Вялікага княства Літоўскага. У XVIII стагоддзі ва ўладанні Крыштаповічаў. Пасля другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) у складзе Расійскай імперыі, у Бабруйскім павеце Мінскай губерні. У 1797 годзе Крыштаповіч здаў вёску ў арэнду шляхціцу М. С. Чапскаму. У XIX стагоддзі ў складзе маёнтка Любань, што належаў памешчыку Ваньковічу. На 1908 год у Рудабельскай воласці Бабруйскага павета.

З 20 жніўня 1924 года цэнтр Любанскага сельсавета Парыцкага, з 28 чэрвеня 1939 года Акцябрскага, з 25 снежня 1962 года Светлагорскага, з 30 ліпеня 1966 года — адноўленага Акцябрскага раёнаў. Да 26 ліпеня 1930 года — у складзе Бабруйскай акругі, з 20 лютага 1938 года — Палескай, з 20 верасня 1944 года — Бабруйскай, з 8 студзеня 1954 года — Гомельскай абласцей. У 1930 годзе створаны калгас, працавалі цагельня, паравы млын, пільня, гамарня, сталярная майстэрня, цыркулярка.

Падчас Вялікай Айчыннай вайны партызаны разграмілі ў вёсцы апорны пункт нямецкіх акупантаў. У красавіку 1942 года карнікі спалілі 5 двароў, забілі 85 жыхароў. У канцы 1943 года, калі савецкія войскі ўступілі ў Акцябрскую партызанскую зону, побач з вёскамі Майсееўка, Гадуні і Любань з 28 лістапада да 21 снежня існаваў прарыў у абароне нямецкіх войскаў шырынёй каля 10 км, вядомы як «Рудабельскія вароты». У баях каля вёскі і наваколлях у 1943-44 гадах загінулі 1100 салдат 28-й арміі і 7 партызан (пахаваны ў брацкай магіле ў цэнтры вёскі). Сярод пахаваных Героі Савецкага Саюза С. Дз. Ро́ман і В. М. Сідзельнікаў. Пры прарыве варожай абароны каля вёскі вызначыўся батальён на чале з маёрам П. С. Жукавым (удастоены звання Героя Савецкага Саюза). 71 жыхар загінуў на фронце.

Да Вялікай Айчыннай вайны ў склад Любанскага сельсавета ўваходзіла вёска Зімча, знішчаная нямецкімі акупантамі і не адноўленая.

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

Колькасць[правіць | правіць зыходнік]

  • 2011 год — 158 гаспадарак, 394 жыхары.

Дынаміка[правіць | правіць зыходнік]

  • 1795 год — 13 двароў, 65 жыхароў.
  • 1897 год — 48 двароў, 347 жыхароў (паводле перапісу).
  • 1908 год — 50 двароў, 408 жыхароў.
  • 1917 год — 420 жыхароў.
  • 1940 год — 148 двароў, 582 жыхары.
  • 1959 год — 489 жыхароў (паводле перапісу).
  • 1997 год — 190 гаспадарак, 507 жыхароў.
  • 1999 год — 189 двароў, 480 жыхароў[4].
  • 2004 год — 165 гаспадарак, 390 жыхароў.

Зноскі

  1. Дадзеныя сельсавета на 1 студзеня 2011 года
  2. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4 (DJVU).. Сустракаецца таксама варыянт Люба́нь
  3. Аграгарадок Любань Архівавана 28 кастрычніка 2011.
  4. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 9. — С. 394. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0155-9.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т.1, кн.1. Гомельская вобласць/С. В. Марцэлеў; Рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. 632с.: іл. Тыраж 4000 экз. ISBN 985-11-0303-9 ISBN 985-11-0302-0
  • Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Акцябрскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 1997. — 478 с. ISBN 985-6302-03-X
  • Республика Беларусь. Атлас охотника и рыболова: Гомельская область / Редактор Г. Г. Науменко. — Мн.: РУП «Белкартография», 2011. — С. 14. — 68 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-985-508-107-5. (руск.)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]