Лямус брыгіцкага кляштара (Гродна)
Славутасць | |
Лямус брыгіцкага кляштара | |
---|---|
![]() | |
53°40′34″ пн. ш. 23°50′11″ у. д.HGЯO | |
Краіна |
![]() |
Горад | Гродна |
Тып будынка | лямус |
Архітэктурны стыль | барока |
Дата пабудовы | 1630-я |
Статус |
![]() |
Матэрыял | дрэва |
![]() |
Лямус брыгіцкага кляштара — унікальны двухпавярховы драўляны будынак першай паловы XVII ст. у Гродне. Помнік драўлянага, а таксама гаспадарчага і жыллёвага дойлідства.
Лямус брыгіцкага кляштара з'яўляецца самай старой драўлянай пабудовай на тэрыторыі Беларусі[1].
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Лямус пабудаваны ў 1630-я гг.[2] ў стылі ранняга барока. Паводле меркавання даследчыка В. І. Кудрашова, двухпавярховы лямус будаваўся спачатку як жылы дом для манашак, але гісторык архітэктуры У. А. Чантурыя лічыць, што ў якасці жылога выкарыстоўваўся толькі другі паверх, першы выкарыстоўвалі як сховішча. Пасля таго, як быў пабудаваны мураваны корпус кляштара, другі паверх лямуса заняла абслуга[3].
Архітэктура[правіць | правіць зыходнік]
Лямус размешчаны ў двары касцёла і кляштара брыгітак і ўяўляе двухпавярховы прамавугольны ў плане будынак з высокім вальмавым гонтавым дахам (магчыма, першапачаткова дах быў чарапічны). Пабудаваны на бутавым падмурку з масіўнага бруса без адзінага цвіка, з масіўных драўляных брусоў на бутавым падмурку. Усе канструктыўныя элементы звязаны ўсечкамі і драўлянымі клінамі.
Галоўны паўночны фасад аформлены двух'яруснай арачнай галерэяй (падсенцамі) з балюстрадай на другім паверсе. Ніжняя плоскасць падкосаў і балак над імі ўтвараюць суцэльныя паўкруглыя праёмы, якія імітуюць аркаду. Усе канструкцыйныя элементы звязаны ўрубкамі і драўлянымі клінамі. Лямус выкарыстоўваўся пад жыллё і гаспадарчыя патрэбы: першы паверх служыў складскім памяшканнем, другі быў жылым. Пазней планіроўка была зменена[4].
Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]
Зноскі
- ↑ Монастырю бригиток в Гродне 377 лет(недаступная спасылка)
- ↑ Паводле меркавання польскіх даследчыкаў, лямус, як і большая частка горада, быў знішчаны пажарам у 1753 годзе
- ↑ Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь: [Даведнік] / склад. В. Я. Абламскі, І. М. Чарняўскі, Ю. А. Барысюк. — Мн.: БЕЛТА, 2009. — 684 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-6828-35-8.
- ↑ Гродно. Энциклопедический справочник Белорус. Сов. Энцикл. / И. П. Шамякин (гл.ред.) и др.. — Мн.: БелСЭ, 1989. — 438 с. — ([12] л. ил.: ил).
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — ISBN 5-85700-078-5.
- Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, [1984—1988].
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Лямус брыгіцкага кляштара (Гродна)
- Лямус брыгіцкага кляштара (Гродна) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
- Лямус брыгіцкага кляштара (Гродна) на сайце «Архіварта»