Лідзія Вальстрэм
| Лідзія Вальстрэм | |
|---|---|
| шведск.: Lydia Wahlström[1] | |
 | |
| Род дзейнасці | пісьменніца, гісторык, актывіст за права жанчын, суфражыстка |
| Дата нараджэння | 28 чэрвеня 1869[2][3][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 2 чэрвеня 1954[2] (84 гады) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Месца працы | |
| Альма-матар | |
| Член у | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Лідзія Вальстрэм (шведск.: Lydia Wahlström; 28 чэрвеня 1869 — 2 чэрвеня 1954) — шведская феміністка, гісторык і пісьменніца.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Нарадзілася 28 чэрвеня 1869 ў Лундбю ў сям’і Юхана Густава Вальстрэма і яго жонкі Іды Рэбекі Шміт, у Лідзіі былі яшчэ тры старэйшыя сёстры.
У 1888 годзе Вальстрэм паступіла ва Упсальскі ўніверсітэт, які скончыла праз тры гады бакалаўрам мастацтваў у гісторыі, скандынаўскіх мовах і паліталогіі. У 1898 годзе ў ім жа абараніла дысертацыю на тэму адносін Швецыі і Даніі ў 1788—1789 гадах. У 1892 годзе Лідзія заснавала «Упсальскую жаночую студэнцкую асацыяцыю» і стала яе першай старшынёй. Сябрамі асацыяцыі былі першыя студэнткі ў Швецыі, якія насілі студэнцкі капялюш, што ў тыя часы не было прынята. Вучылася ў дактарантуры, выкладала хрысціянства ва ўніверсітэце.
Увесну 1899 года Лідзія Вальстрэм пераехала ў Англію, дзе працавала ў школе для дзяўчынак. Вярнуўшыся ў Швецыю, яна стала працаваць завучам ў Стакгольме ў школе Åhlinska skolan. Лідзія была крыніцай натхнення для многіх яе вучаніц, уключаючы Карын Бое, з якой яна таксама пасябравала.
Грамадская дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]
Лідзія была адным з заснавальнікаў Нацыянальнай асацыяцыі па выбарчым праве жанчын (Landsföreningen för kvinnans politiska rösträtt, LKPR) і яе старшынёй у 1907—1911 гадах. Яшчэ ў студэнцкія гады яна стала сябрам Асацыяцыі Фрэдрыкі Брэмер (Fredrika Bremer-förbundet).
Была сузаснавальнікам Стакгольмскай асацыяцыі за палітычнае права жанчын у галасаванні ў 1902 годзе і Асацыяцыі жанчын-навукоўцаў у 1904 годзе. У 1906 годзе яна таксама ўдзельнічала ў фарміраванні суполкі рэлігійных навук у Стакгольме і была членам яго савета на працягу некалькіх гадоў.
20 чэрвеня 1911 года адбылося пасяджэнне Цэнтральнага савета LKPR, на якім Лідзія Вальстрэм афіцыйна падала ў адстаўку, але працягвала працаваць над артыкуламі для абмеркавання і публічных выступаў.
Пасля выхаду на пенсію ў 1934 годзе Вальстрэм была актыўным лектарам, падарожнічала з выступамі па краіне. Падчас Грамадзянскай вайны ў Іспаніі працавала ў Камітэце жанчын па справах дзяцей Іспаніі. У 1940-1945 гадах удзельнічала ў дзейнасці антынацысцкай асацыяцыі Tisdagsklubben.
Пісьменніцтва[правіць | правіць зыходнік]
Лідзія Вальстрэм стварала творы больш за 60 гадоў: пісала гістарычныя працы і вялікую колькасць артыкулаў на тэму права голасу жанчын.
На працягу першага дзесяцігоддзя XX стагоддзя яна напісала біяграфію Біргіты Шведскай, а таксама некалькі гістарычных работ аб Швецыі і Англіі. У 1920-х гадах апублікавала тры рамана з аўтабіяграфічнымі элементамі: Daniel Malmbrink, Sin fars dotter і Biskopen. Апошнія яе працы былі напісаны ў 1950-х гадах.
Зноскі
- ↑ http://www2.ub.gu.se/kvinndata/portaler/rostratt/pdf/rostrattsfragan.pdf
- ↑ а б в 18690628-052 Wahlström, Lydia Katarina // Sveriges dödbok Праверана 22 снежня 2018.
- ↑ а б Västerås Lundby kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/ULA/10866/C/6 (1861-1879), bildid: A0012265_00035 Праверана 22 снежня 2018.
- ↑ Lydia Catharina, f. 1869 i Lundby Västmanlands län // Swedish Census 1880 — Riksarkivet. Праверана 22 снежня 2018.
- ↑ Till regeringen från svenska kvinnor ingifna skrifvelser i rösträttsfrågan 1905–1906 — Björck & Börjesson, 1906. — 48 с.
- ↑ а б https://core.ac.uk/download/pdf/83629477.pdf
- ↑ Lydia Katarina Wahlström // (unspecified title) Праверана 23 снежня 2018.
- ↑ Thora Alfhilda Evelina Wigardh Праверана 20 жніўня 2020.
- ↑ а б Till regeringen från svenska kvinnor ingifna skrifvelser i rösträttsfrågan 1905-1906 — 1906. Праверана 3 лістапада 2020.
- ↑ d:r Lydia Wahlström // Årsberättelser för Landsföreningen och Lokalföreningarna för kvinnans politiska rösträtt 1910 — Stockholm: Oskar Eklunds boktryckeri. — С. 64. Праверана 21 лістапада 2023.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Eman, Greger. Nya himlar över en ny jord: om Klara Johanson, Lydia Wahlström och den feministiska vänskapskärleken. Monografier utgivna av Stockholms stad, 0282-5899; 78:1. Lund: Ellerström. Libris 7758550. ISBN 91-86488-86-4.
- Strömholm, Gunilla. Lydia Wahlström: till hundraårsminnet av hennes doktorsdisputation 1898. Opuscula historica Upsaliensia, 0284-8783 ; 25. Uppsala: Historiska institutionen, Univ. Libris 8357343. ISBN 9150614169.
- Mannerheim, Brita. Med Lydia eller Livslång trohet mellan tre. Stockholm: Carlsson. Libris 7665877. ISBN 91-7798-284-3.
