Майкл Колінз (Ірландыя)
Майкл Колінз | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ірл.: Mícheál Seán Ó Coileáin англ.: Michael John Collins | |||||||
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | Eoin MacNeill[d] | ||||||
Пераемнік | Уільям Томас Косгрэйв | ||||||
|
|||||||
Пераемнік | Arthur Griffith[d] | ||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
Нараджэнне |
16 кастрычніка 1890[1][2] |
||||||
Смерць |
22 жніўня 1922[1][2][…] (31 год) |
||||||
Месца пахавання | |||||||
Партыя | |||||||
Член у | |||||||
Адукацыя | |||||||
Аўтограф | |||||||
Прыналежнасць | Ірландская Свабодная дзяржава | ||||||
Званне | галоўнакамандуючы | ||||||
Бітвы | |||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Майкл Ко́лінз (ірл.: Mícheál Ó Coileáin, англ.: Michael Collins; 16 кастрычніка 1890, каля Сэмз Крос, Вест Корк, Ірландыя — 22 жніўня 1922, Беал-на-Мблат, каля Корка) — ірландскі нацыянальны герой, рэвалюцыянер, палітычны і ваенны дзеяч.
З сям’і фермера, наймалодшы з васьмі дзяцей. Рана застаўся без бацькі, з малых гадоў пад уплывам ірландскай нацыянальнай ідэі, якую яму выказвалі бацька, потым школьны настаўнік. Яшчэ да 14 гадоў пачаў удзел у барацьбе за незалежнасць Ірландыі.
Член Ірландскага рэспубліканскага брацтва (1909). Падчас Велікоднага паўстання (1916) капітан Ірландскіх добраахвотнікаў, пасля правалу інсурэкцыі зняволены на 8 месяцаў. Адзін з «выканаўчых дырэктараў» (англ. Executive) Ірландскіх добраахвотнікаў (1917, з 1919 — Ірландская рэспубліканская армія). Прэзідэнт Ірландскага рэспубліканскага брацтва (з 1917). Ваенны кіраўнік ірландскіх рэспубліканскіх сіл (1917), стваральнік і кіраўнік контрразведкі ІРА, у тым ліку сакрэтнай групы забойцаў «Сквод» (нефарм. «12 апосталаў»), якая паспяхова змагалася з аддзяленнем «G» брытанскай разведкі ў Ірландыі. Арганізатар кампаніі па збору сродкаў і прыцягненню добраахвотнікаў, кіраўнік сакрэтных паставак зброі і боепрыпасаў у Ірландыю.
Міністр фінансаў у Дойле (ірландскім парламенце). Пасля Вайны за незалежнасць прадстаўнік Ірландыі на мірных перамовах у Лондане (1921)[3]. Падпісаў (21.12.1921) пагадненне, паводле якога паўднёвая частка Ірландыі атрымлівала статус дамініёна. Пагадненне падзяліла нацыянальныя сілы, і ў выніку пачало грамадзянскую вайну ў Ірландыі (28.6.1922).
Вядома, што Колінз без ахвоты падпісваў нявыгаднае для Ірландыі пагадненне, якое фактычна адкідала палітычныя дасягненні 1919—1921, і добра ўсведамляў наступствы. Аднак ён лічыў, што будучае дасягненне незалежнай дзяржаўнасці Ірландыі залежыць ад мноства неабходных паступовых крокаў, адным з якіх было і пагадненне. Вядома, што пасля падпісання ён пісаў сябрам, што толькі што падпісаў сабе смяротны прысуд.
Пасля сыходу дэ Валера ў адстаўку з-за пагаднення кіраўнік Часовага Ураду (студзень 1922), быў адным з тых, хто прыймаў здачу брытанцамі Дублінскага замка — сядзібы брытанскіх уладаў у Ірландыі. Галоўнакамандуючы ўрадавай Арміі Свабоднай Дзяржавы (Ірландская Рэспубліканская Армія) з чэрвеня 1922. Быў забіты з засады, верагодна, праціўнікамі пагаднення з Брытаніяй, хоць у гістарыяграфіі і існуюць іншыя версіі (брытанскія сакрэтныя службы, уласныя людзі і інш.).
Зноскі
- ↑ а б Michael Collins // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Michael Collins // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Мяркуецца, што прэзідэнт дэ Валера выслаў яго, каб дыстанцыявацца ад вельмі пэўнага правалу перамоў.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Dana Green. Michael Collins: A Beloved Irish Patriot // Military History Online.
- Coogan, Tim Pat (2002). Michael Collins: The Man Who Made Ireland. Palgrave Macmillan. ISBN 0-312-29511-1.
- Dwyer, T. Ryle (1999). Big Fellow, Long Fellow: A Joint Biography of Collins and De Valera. St. Martin's Press. ISBN 0-7171-4084-9.
- Dwyer, T. Ryle (2005). The Squad and the Intelligence Operations of Michael Collins. Mercier Press. ISBN 1-85635-469-5.
- Hart, Peter (2006). Mick: The Real Michael Collins. Penguin. ISBN 0-67003147-X.
- Kautt, W. H. (1999). The Anglo-Irish War, 1916–1921: A People's War. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-275-96311-8.</ref>
- Laffan, Michael (1999). The Resurrection of Ireland: The Sinn Féin Party, 1916-1923. MCambridge University Press. ISBN 0-52167267-8.
- Mackay, James (2005). Michael Collins: A Life. Mainstream Publishing. ISBN 1-85158-857-4.
- Stewart, Anthony Terence Quincey (1997). Michael Collins: The Secret File. University of Michigan. ISBN 0-85640-614-7.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Michael Collins Centre (англ.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 19 кастрычніка 2012. Праверана 7 верасня 2012.
- Collins 22 Society (англ.). Архівавана з першакрыніцы 19 кастрычніка 2012. Праверана 7 верасня 2012.
- Нарадзіліся 16 кастрычніка
- Нарадзіліся ў 1890 годзе
- Нарадзіліся ў Манстэры
- Памерлі 22 жніўня
- Памерлі ў 1922 годзе
- Памерлі ў Манстэры
- Пахаваныя на могілках Гласневін
- Асобы
- Памерлі 16 кастрычніка
- Памерлі ў 1890 годзе
- Прэм’ер-міністры Ірландыі
- Рэвалюцыянеры Ірландыі
- Члены Шын Фейн
- Забітыя палітыкі
- Военачальнікі Ірландыі
- Загінулі ў баі