Перайсці да зместу

Максіміліян I Іосіф Вітэльсбах

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Максіміліян I (IV)
ням.: Maximilian I. von Bayern
Партрэт працы Іозефа Карла Штылера, 1820.
Партрэт працы Іозефа Карла Штылера, 1820.
Сцяг курфюрст Баварыі Сцяг
16 лютага 1799 — 1 студзеня 1806
Папярэднік Карл II Тэадор
Пераемнік быў абвешчаны каралём
Сцяг кароль Баварыі Сцяг
1 студзеня 1806 — 13 кастрычніка 1825
Папярэднік тытул заснаваны
Пераемнік Людвіг I

Нараджэнне 27 мая 1756(1756-05-27)[1][2][…]
Смерць 13 кастрычніка 1825(1825-10-13)[1][2][…] (69 гадоў)
Месца пахавання
Род Вітэльсбахі
Імя пры нараджэнні ням.: Maximilian I. Maria Michael Johann Baptist Franz de Paula Joseph Kaspar Ignatius Nepomuk von Bayern
Бацька Фрыдрых Міхаэль Пфальц-Біркенфельд-Бішвейлер[d]
Маці Марыя Францыска Даратэя Пфальц-Зульцбахская[d]
Жонка Аўгуста Вільгельміна Гесэн-Дармштацкая[d][4] і Караліна Бадэнская[4]
Дзеці Людвіг I, Аўгуста Амалія Баварская[d], Караліна Аўгуста Баварская[d], Карл Тэадор Максіміліян Аўгуст Баварскі[d], Лізавета Людовіка Баварская[d], Амалія Аўгуста Баварская[d], Сафія Баварская[d], Марыя Ганна Баварская[d], Людавіка Баварская[d], Максімільяна Баварская[d], Amalie Marie Auguste Prinzessin von Bayern[d][5], stillborn son von Bayern[d][5] і Maximilian Prinz von Bayern[d][5]
Веравызнанне каталіцтва
Член у
Дзейнасць дзяржаўная служба[d][7], палітыка[7] і кіраванне[7]
Манаграма Манаграма
Званне генерал
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Максіміліян I (ням.: Maximilian I. von Bayern), таксама Максіміліян I Іосіф (27 мая 1756 — 13 кастрычніка 1825) — курфюрст Баварыі з 16 лютага 1799 па 1 студзеня 1806 года (як Максіміліян IV), кароль Баварыі з 1 студзеня 1806 года, з дынастыі Вітэльсбахаў.

Сын прынца Фрыдрыха Пфальц-Цвейбрукен-Беркенфельдскага і Марыі Францыскі Зульцбахскай. У 1795 годзе атрымаў у спадчыну Цвейбрукен, а па спыненні са смерцю Карла Тэадора Пфальц-Зульцбахскай лініі ў 1799 годзе стаў курфюрстам Пфальц-Баварыі і герцагам Юліха і Берга.

Мноства кляштароў было пры ім скасавана, універсітэт перанесены з Інгальштата ў Ландсгут, заснавана Акадэмія мастацтваў, палепшана школьная справа, прадпрыняты карэнныя рэформы ў ваенным ведамстве, фінансах, сялянскіх справах, судаводстве і паліцыі.

У памяць пра ўдзел Максіміліяна ў секулярызацыі баварскай адукацыі яго імя (разам з імёнамі заснавальнікаў) носяць два ўніверсітэты Баварыі: Вюрцбургскі ўніверсітэт Юліуса-Максіміліяна і Мюнхенскі ўніверсітэт Людвіга-Максіміліяна.

У 1785 годзе ён ажаніўся з Аўгустай Вільгельмінай Гесэн-Дармштацкай (17651796), у іх было 5 дзяцей:

Стаўшы ўдаўцом ва ўзросце 40 гадоў, Максіміліян I ажаніўся другі раз у 1797 годзе з Каралінай Бадэнскай (17761841), дачкой Карла Людвіга Бадэнскага. У гэтым шлюбе нарадзіліся:

Іозеф Карл Штылер. Партрэт дочак Максіміліяна I: Людовікі, Марыі і Сафіі

Зноскі

  1. а б Maximilian I // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б Lundy D. R. Maximilian IV (I) Joseph König von Bayern // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Find a Grave — 1996. Праверана 30 ліпеня 2024.
  4. а б (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  5. а б в Lundy D. R. The Peerage
  6. List of Royal Society Fellows 1660-2007Лонданскае каралеўскае таварыства. — С. 240.
  7. а б в Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
Пры напісанні артыкула выкарыстаны матэрыял з Энцыклапедычнага слоўніка Бракгаўза і Эфрона (1890—1907).