Мараўскасілезскі край

Мараўскасілезскі край
Мараўскасілезскі край
	чэшск.: Moravskoslezský kraj
Герб	Сцяг
Краіна	Чэхія
Статус	Край
Уваходзіць у	Чэхія;
Уключае	6 раёнаў
Адміністрацыйны цэнтр	Острава
Гетман	Josef Bělica[d]
Насельніцтва (2011)	1 205 834
Шчыльнасць	222,19 чал./км²
Плошча	5 427 км²
Вышыня; над узроўнем мора; • Найвышэйшы пункт; • Самы нізкі пункт	; ; 1491 м; 195 м
Часавы пояс	CET (UTC+1, улетку UTC+2)
Код ISO 3166-2	CZ-MO
Код аўтам. нумароў	T
Афіцыйны сайт
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мараўскасілезскі край (чэшск.: Moravskoslezský kraj) — адміністрацыйная адзінка Чэхіі, размешчаны на паўночным усходзе гістарычнай вобласці Маравія і поўдні Сілезіі. Адміністрацыйны цэнтр края — горад Острава. Да 2001 года называўся Остраўскім краем.

Геаграфічнае становішча[правіць | правіць зыходнік]

На поўначы і паўночным усходзе край мяжуе з Польшчай, на паўднёвым усходзе — са Славакіяй, далей па гадзіннікавай стрэлцы — з Оламаўцкім і Злінскім краямі Чэхіі.

Мараўскасілезскі край мае неаднастайны рэльеф. На поўначы знаходзяцца горныя масівы Высокі Есенік (Hrubý Jeseník) з самай высокай гарой Маравіі Прадзед (Praděd) вышынёй 1491 метраў над узроўнем мора, якія пераходзяць у ніжэйшыя перадгор'і. У цэнтры рэгіёна размешчана шчыльна заселеная раўніна. На паўднёвым усходзе ландшафт ізноў становіцца гарыстым. Плошча края складае 5527 квадратных кіламетраў (7 % плошчы тэрыторыі Чэхіі). Больш за палову тэрыторыі займаюць сельскагаспадарчыя ўгоддзі, 35 % — лясістая мясцовасць. Край багаты на розныя віды карысных выкапняў: каменны вугаль, прыродны газ, вапняк, граніт, мармур, сланец, гіпс, пясок, будаўнічая гліна.

Адміністрацыйны падзел[правіць | правіць зыходнік]

Край падзелены на 6 раёнаў:

Раён	Плошча, км²	Насельніцтва,^[2] чал. (2011)	Колькасць населеных пунктаў
Брунталь	1536,06	92 693	67
Карвіна	356,24	256 394	17
Нові-Йічын	881,59	148 074	54
Опава	1113,11	174 899	77
Острава-горад	331,53	326 018	13
Фрыдак-Містак	1208,49	207 756	72

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

Насельніцтва края складае 1 205 834 жыхароў (2011). Гэта самы густанаселены рэгіён Чэхіі. Шчыльнасць насельніцтва амаль удвая большая, чым у іншых рэгіёнах краіны. 23 % жыхароў жыве ў гарадах з насельніцтвам звыш 5000 чалавек і 60 % — у гарадах з насельніцтвам звыш 20 000 жыхароў.

Гарады[правіць | правіць зыходнік]

Найбольш буйныя гарады края (станам на 2005 год): Острава (310 078 жыхароў), Гавіржаў (84 427 жыхароў), Карвіна (65 385 жыхароў), Фрыдак-Містак (59 682 чалавека), Опава (59 426 чалавек).

Эканоміка і транспарт[правіць | правіць зыходнік]

Ужо ў часы Аўстра-Венгрыі ў XIX стагоддзі край з'яўляўся адным з найбольш прамыслова развітых рэгіёнаў цэнтральнай Еўропы.

Напачатку XXI стагоддзя край займае другое месца ў Чэхіі (пасля Прагі) па ўзроўні вытворчасці — на долю рэгіёна даводзіцца 10,4 % валавага нацыянальнага прадукта. Усе прадпрыемствы па выплаўленні чыгуну і 92 % вытворчасці сталі ў Чэхіі засяроджаны ў Мараўскасілезскім краі. Здабыча каменнага вуглю таксама ажыццяўляецца ў гэтым рэгіёне. Іншыя важныя галіны эканомікі краю акрамя цяжкай прамысловасці — гэта энергетыка, здабыча газу, вытворчасць грузавых аўтамабіляў, а таксама харчовая прамысловасць. У краі маюцца 23 прамысловыя зоны. У 2006 годзе на тэрыторыі края ажыццяўлялі дзейнасць там 5536 замежных фірмаў, найбольшую вага сярод якіх маюць прамысловыя кампаніі са Славакіі (24,8 %), Польшчы (18,5 %) і Германіі (14,5 %).^[3]

З мэтай развіцця турызму і эканамічнага супрацоўніцтва ў краі ўтвораны 4 еўрарэгіёны Бескіды (Beskydy), Прадзед (Praded), Сілезія (Silesia) і Цешынская Сілезія (Těšínské Slezsko).

У рэгіёне адсутнічаюць буйныя аўтамагістралі. Да заканчэння будаўніцтва трасы D 47 рух аўтатранспарту ажыццяўляецца па магістралях Опава — Острава — Чэскі-Цешын — Мосты-ў-Яблункава і Нові-Йічын — Фрыдак-Містак — Чэскі-Цешын. У рэгіёне маецца сучасная чыгуначная сетка. Зблізку ад горада Мошнаў размешчаны міжнародны аэрапорт Острава-Мошнаў (Ostrava-Mošnov).

Турызм[правіць | правіць зыходнік]

На поўначы края развіты турызм, у тым ліку звязаны з зімовымі відамі спорту.

Таксама ў краі шмат гістарычных помнікаў, якія прывабліваюць турыстаў. Гэта гістарычныя цэнтры гарадоў Пржыбар, Нові-Йічын і Штрамберк, замкі Градзец-над-Моравіцы, Радунь, Краваржычы, Стары-Йічын, Совінец.

Культура[правіць | правіць зыходнік]

У краі налічваецца 19 тэатраў, 63 музея, 99 галерэй мастацтва. Культурным цэнтрам рэгіёна з'яўляецца горад Острава, у якім маецца сімфанічны аркестр і некалькі тэатраў. У рэгіёне дзейнічаюць тэхнічныя музеі: аўтамабільнай прамысловасці ў Копржыўніцах і горназдабыўной прамысловасці ў Остраве-Петржкавіцах.