Перайсці да зместу

Маці Божая і Ян Багаслоў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Невядомы майстар
Маці Божая. Сярэдзіна XVIII стагоддзя
Матэрыял дрэва
Тэхніка разьба па дрэве, паліхромія
Нацыянальны мастацкі музей Беларусі, Мінск
Невядомы майстар
Ян Багаслоў. Сярэдзіна XVIII стагоддзя
Матэрыял дрэва
Тэхніка разьба па дрэве, паліхромія
Нацыянальны мастацкі музей Беларусі, Мінск

Маці Божая і Ян Багаслоў — пара драўляных скульптур з кампазіцыі «Укрыжаванне з прадстаячымі» невядомага майстра, якія датаваныя сярэдзінай XVIII стагоддзя. Захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі (інв. КП-1956а, ДБС-94; КП-1956б, ДБС-93). Паходзяць, верагодна, з Мікалаеўскай царквы ў Смалявічах[1].

Скульптуры ў інтэр’еры Мікольскай царквы ў Смалявічах
Мікольская царква ў Смалявічах

Паводле звестак каталога «Скульптура и резьба Беларуси XII—XVIII вв.», складзенага мастацтвазнаўцай Н. Ф. Высоцкай, творы былі выяўлены ў Ваўкавыскім раёне Гродзенскай вобласці ў 1938 годзе і да Вялікай Айчыннай вайны былі ў Беларускім дзяржаўным музеі. У збор Дзяржаўнай карціннай галерэі паступілі з Музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны ў 1954 г. у парадку вяртання даваенных фондаў[1].

Аднак да верасня 1939 года тэрыторыя Ваўкавыскага раёна была ў складзе Польскай Рэспублікі, таму прадметы не маглі трапіць у менскі музейны збор у 1938 годзе. Паходжанне з Ваўкавыскага раёна мае таксама шэраг іншых прадметаў, якія аднак трапілі ў збор Нацыянальнага мастацкага музея з Віленскага Беларускага музея імя Івана Луцкевіча. Але сярод заінвентарызаваных у гэтым музеі твораў не аказалася такіх музейных прадметаў[1].

Скульптуры ўдалося ідэнтыфікаваць па матэрыялах Сінода Мінскай духоўнай праваслаўнай кансісторыі. У іх лік уваходзіць «Справа аб будаўніцтве Смалявіцкай Мікалаеўскай царквы Барысаўскага павета», якая ўтрымлівае фотаздымкі іканастаса, званіцы і будынка царквы, зробленыя ў пачатку XX ст. На адным з фотаздымкаў адлюстраваная добра пазнавальная пара скульптур Маці Божай і Яна Багаслова. Найбольш верагодна, што менавіта адтуль прадметы трапілі ў Менскі абласны музей, які ў 1923 г. быў рэарганізаваны ў Беларускі дзяржаўны музей[1].

  1. а б в г Атрыбуцыя старажытнабеларускай скульптуры са збору Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь: праблема паходжання музейных прадметаў / Чавус Станіслаў // Аладовские чтения — 2021 : материалы Международной научно-практической конференции (Минск, 27 мая 2021 года) / [редколлегия: С. И. Анейко, С. А. Шукан, А. В. Янковская]. — Минск, 2021. — С. 238―251