Мескалін
Мескалін | |
![]() | |
Агульныя | |
---|---|
Хім. формула | C₁₁H₁₇NO₃ |
Фізічныя ўласцівасці | |
Малярная маса | 211.26 г/моль |
Тэрмічныя ўласцівасці | |
Тэмпература плаўлення | 128-129 °C |
Класіфікацыя | |
Рэг. нумар CAS | |
PubChem | |
Рэг. нумар EINECS | 200-190-7 |
SMILES | |
ChemSpider |
Мескалін — псіхадэлік, энтэген, алкалоід з групы фенілэтыламінаў. Сістэматычная назва — 2 - (3,4,5-трыметоксіфеніл)-этыламін. У невялікіх колькасцях змяшчаецца ў кактусах роду Lophophora (Lophophora williamsii) і Trichocereus (Trichocereus pachanoi, Trichocereus peruviana), сінтэзуецца штучным шляхам з галавай кіслаты, таксама можа быць сінтэзаваны з ваніліну. У большасці краін вытворчасць і распаўсюд мескаліну забароненыя законам (у тым ліку ў Беларусі).

Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Аб галюцынагенных уласцівасцях некаторых кактусаў здаўна ведалі індзейцы розных плямёнаў і ўжывалі гэтыя расліны падчас рэлігійных цэрымоній.
Упершыню мескалін быў атрыманы з кактуса пеёт 23 лістапада 1897 нямецкім хімікам Артурам Хефтэрам. Пазней, у 1919 у Эрнст Спаз ўпершыню сінтэзаваў мескалін хімічным шляхам.
Акрамя пеёта, мескалін змяшчаецца таксама ў кактусах Сан-Педра, якія больш папулярныя, чым пеёт, бо вырастаюць хутчэй за апошні.
У 1927 ў Германіі была апублікаваная першая навуковая праца, прысвечаная эфектам мескаліну «Der Meskalinrausch».
У маі 1953 Олдас Хакслі ўпершыню каштуе мескалін ў дозе 400 мг і ў 1954 публікуе эсэ «Дзверы ўспрымання», якое апісвае яго эксперымент.
У лабараторных умовах мескалін быў сінтэзаваны амерыканскім хімікам рускага паходжання Аляксандрам Шульгіным. Апісанне сінтэзу, уплыў рэчыва на чалавека і рэкамендаваныя дозы ён апублікаваў у сваёй кнізе PiHKAL.
Дозы і працягласць
[правіць | правіць зыходнік]Сярэдняя доза для пераральнага ўжывання ў мескаліна гідрахларыду складае 300 мг. Эфекты пачынаюць праяўляцца праз 45-60 хвілін пасля ўжывання. Пік актыўнасці доўжыцца каля 4 гадзін, пасля чаго ідзе спад працягласцю 4 гадзіны. Сульфат мескаліну крыху менш актыўны пры той жа дозе.
Эфекты
[правіць | правіць зыходнік]Псіхатропныя эфекты
[правіць | правіць зыходнік]- Галюцынацыі з расплюшчанымі вачыма
- Галюцынацыі з заплюшчанымі вачыма
- Змяненне разумовага працэсу
- Эйфарыя
- Містычнае перажыванне
- Ірацыянальнасць разумовага працэсу
- Паскарэнне разумовага працэсу
- Запавольванне дзеянняў
Пабочныя эфекты
[правіць | правіць зыходнік]- Галавакружэнне
- Дыспептычныя расстройствы (млоснасць)
- Тахікардыя
- Пашырэнне зрэнак
- Пачуццё спякоты ці холаду
- Галаўны боль
- Пачуццё трывогі
- Сухасць слізневай абалонкі
У літаратуры
[правіць | правіць зыходнік]- Мескалін, атрыманы з кактусаў пеёта (Lophophora williamsii) — адно з трох псіхатропных рэчываў, да ўжывання якіх звярнуўся Дон Хуан падчас навучання Карласа Кастанеды, што апісана ў яго кнігах.
- У сваім эсэ «Дзверы ўспрымання» Олдас Хакслі апісвае свой першы эксперымент з мескалінам.
- У рамане Олдаса Хакслі «Востраў» жыхары вострава ўжываюць прэпарат для «вызвалення свайго Я і пазнання сапраўднай прыроды рэчаў».
- У сваіх кнігах, напрыклад у «Нявыкрутцы» і «Рэгулятарах», а таксама цыкле «Цёмная Вежа» — «Стралок» Стывен Кінг часта згадвае і апісвае прымяненне гэтага прэпарата.
- У кнізе Хантэра Томпсана «Страх і агіда ў Лас-Вегасе» галоўныя героі пастаянна ўжывалі мескалін.
- У кнізе Роберта Шэклі «Хадня Джоэніса» чыннікам усіх прыгод, якія выпалі на долю галоўнага героя, быў мескалін.
- У кнізе «Завадны апельсін» Энтані Берджэса згадваецца напой «малако-плюс», адным са складнікаў якога можа быць мескалін (synthemesc), і, уласна, апісваецца яго дзеянне.
- У кнізе Ру Муракамі «Усе адценні блакітнага» адно са шматлікіх псіхатропных рэчываў, ужытых героямі кнігі, — мескалін.
У кіно і на тэлебачанні
[правіць | правіць зыходнік]- Мескалін прымалі героі фільма «Страх і нянавісць у Лас-Вегасе», «Beverli Hillz 90210 Новае пакаленне» (1 сезон 19 серыя).
- Дзеянне мескаліну закранаецца ў фільме «Даміно». Галоўным героям ў каву быў падсыпаны мескалін. У фільме быў узноўлены мескалінавы трып.
- У шостым сезоне серыяла «Клан Сапрана» герой фільма ўжываў «пеёт» ў Лас-Вегасе.
- Мескалін крадуць ў першым сезоне тэлесерыяла «Вуліцы разбітых ліхтароў».
- Героі фільма «99 франкаў» (2007) прымаюць сумесь «датура-мескалін» купіўшы яго ў вулічнага гандляра ў Маямі, кіраванне машыны ў такім стане прыводзіць да сумных наступстваў (у першым варыянце канцоўкі).
- У фільме «Матрыца», Джоі (сябар дзяўчыны з татуіроўкай ў выглядзе белага труса) тлумачыць адчуванне ад мескаліну як «ты не ведаеш дакладна, ты спіш ці не спіш».
- У мультсерыяле «Легенда аб Аанге» у адной з серый, якія апавядаюць аб падарожжы герояў па пустыні, Сокка выпівае сок кактуса і два дні пакутуе на галюцынацыі.
- У мультфільме «Бівіс і Бат-Хэд удзелваюць Амерыку» галоўныя героі ў пустыні з’ядаюць «пеёт».
- У фільме «Фанаты» галоўныя героі самі таго не ведаючы ўжылі мескалін з індзейцам па мянушцы Правадыр.
- У фільме «Мярцвяк» індзеец па імені Ніхто ўжывае кактус і бачыць чэрап галоўнага героя.
- У фільме «Без твару» галоўным спосабам паслаблення Кастару Троя з’яўляецца парашок мескаліну, разведзены ў вадзе.
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Данілаў М., Ліберман Ю., Пяцігорск А., Сегал Д., Успенскі Б. Папярэдняе паведамленне аб вопыце семіятычнага даследавання маўленчага патоку пад дзеяннем мескална / / Працы па знакавых сістэмах. 2. 1965
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Мескалінавы кактус Сан-педра Архівавана 20 лістапада 2010.
- Erowid
- Сінтэз мескаліну(недаступная спасылка)
- Jacob J & MC PolPaca — Мескалин (Песня про мескалин)