Перайсці да зместу

Мурад I

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Мурад I
асман. مُراد اوَّل
3-і Бей Асманскага бейліка
1362 — 1389
Папярэднік Архан I
1-ы Султан Асманскай імперыі
1383 — 1389
Пераемнік Баязід I

Нараджэнне 29 чэрвеня 1326(1326-06-29)
Смерць 28 чэрвеня 1389 (62 гады)
Месца пахавання
Род Асманы[2]
Бацька Архан I
Маці Нілюфер Хатун[d]
Жонка Гульчычэк Хатун[d] і Кера Тамара[d]
Дзеці Баязід I, Саўчы Бег[d] і Нефісэ Хатун[d]
Веравызнанне іслам[3]
Аўтограф Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мура́д I, таксама Мурад Богападобны (1326 — 15 чэрвеня 1389) — трэці бей Асманскага бейліка[ru] (з 1362), першы султан Асманскай імперыі (1383—1389).

Сын Архана І і Нілюфер-хатун[ru].

Прыйшоў да ўлады пасля смерці бацькі. У 1362 годзе захапіў горад Адрыянопаль (Эдырнэ), у які ў 1365 годзе перанёс сваю сталіцу. У 1371 годзе разбіў войска аб’яднанай хрысціянскай кааліцыі ў бітве на Марыцы[ru]. У 1383 годзе прыняў тытул султана.

Праводзіў палітыку, накіраваную на ўмацаванне цэнтральнай улады. Лічыцца заснавальнікам інстытутаў дывана[ru], кадзіяскераў[ru] (вышэйшых суддзяў) і сістэмы цімараў[ru], а таксама корпуса янычар і сістэмы дзеўшырме[ru]. Падзяліў свае ўладанні на дзве правінцыі — Анатолю (Малая Азія) і Румелію (Балканы).

Карта заваяванняў Мурада I
* цёмна-чырвоны — пачатак уладарання
* чырвоны — канец уладарання
* ружовы — васальныя дзяржавы

У 1385 годзе захапіў Сафію, у 1386 годзе — Ніш і далучыў да імперыі большасць балгарскіх зямель. У 1386 годзе (па іншых звестках, у 1387 або 1388) пацярпеў паражэнне ад сербаў у бітве пры Плочныку[ru].

Паводле легенды, забіты сербскім шляхцічам Мілашам Обілічам, які прабраўся падчас Косаўскай бітвы 1389 года ў шацёр Мурада. Пераемнікам стальца стаў яго сын Баязід I[4].