Мікалай Іванавіч Арынчын

Мікалай Іванавіч Арынчын
Мікалай Іванавіч Арынчын
Дата нараджэння	28 лютага 1914 ці 1914
Месца нараджэння	Зямлянск[d], Зямлянскі павет[d], Варонежская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	6 лістапада 1999 ці 1999
Род дзейнасці	фізіёлаг, біёлаг
Месца працы	Варонежскі дзяржаўны медыцынскі інстытут[d]; Інстытут эксперыментальнай медыцыны[d]; Гродзенскі медыцынскі інстытут; Інстытут фізіялогіі НАНБ; Сектар геранталогіі АН БССР;
Навуковая ступень	доктар біялагічных навук, прафесар
Навуковае званне	член-карэспандэнт НАНБ
Альма-матар	Белацаркоўскі нацыянальны аграрны ўніверсітэт (1937);
Партыя	КПСС;
Узнагароды

Мікалай Іванавіч Ары́нчын^[2] (28 лютага 1914, с. Зямлянск, Варонежская вобласць — 6 лістапада 1999) — беларускі фізіёлаг, член-карэспандэнт НАН Беларусі (1966), доктар біялагічных навук (1955), прафесар (1960)^[3].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў Белацаркоўскі сельскагаспадарчы інстытут у 1937 годзе. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны. У 1948—1950 гг. на кафедры фізіялогіі Варонежскага медыцынскага інстытута, у 1950—1959 у Інстытуце эксперыментальнай медыцыны АМН СССР у Ленінградзе^[3]. У 1959—1966 гг. загадчык кафедры нармальнай фізіялогіі Гродзенскага медыцынскага інстытута. У 1966—1969 і з 1975 года загадчык лабараторыі кровазвароту Інстытута фізіялогіі АН БССР. У 1969—1971 гг. намеснік, 1972—1975 загадчык Сектарам геранталогіі АН БССР^[3].

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Вядомы сваімі працамі ў галіне вышэйшай і эвалюцыйнай фізіялогіі і экалогіі, геранталогіі, фізіялогіі і паталогіі кровазвароту і мускульнай дзейнасці^[3]. Распрацаваў метады даследавання і стварыў новыя апараты для комплекснага даследавання сардэчна-сасудзістай сістэмы.

Стварыў новы навуковы напрамак — экстракардыялогію, абгрунтаваў 23 новых навуковых тэрміны, якія ўнесены ў «Слоўнік фізіялагічных тэрмінаў»^[4], пры гэтым ён з’яўляўся вядомым грамадскім дзеячам.

Арынчыным М. І. і яго калегамі апублікаваны шэраг прац, якія распавядаюць аб прысмактваюча-нагнятальнай мікрапомпавай уласцівасці шкілетных цягліц ў навуковай^[5] і навукова-папулярнай^[6] формах. Важнасць тэмы і ўменне Мікалая Іванавіча цікава выкладаць матэрыял прадвызначылі поспех навукова-папулярнай кнігі «Перыферычныя „сэрцы“ чалавека»^[7].

Навуковыя працы[правіць | правіць зыходнік]

Комплексное изучение сердечно-сосудистой системы. — Мн., 1961.
Ангиотензиотонография в эксперименте и клинике; Ранняя диагностика сосудистых заболеваний. — Мн., 1967 (у сааўтарстве)
Гипертоническая болезнь как нарушение саморегуляции кровообращения. — Мн., 1969 (совм. с Г. В. Кулаго)
Фазы и периоды сердечного цикла. — Мн., 1970 (совм. с Ф. Н. Сенько)
Внутримышечное периферическое сердце. — Мн., 1974 (совм. с Г. Д. Недвецкой)
Периферические «сердца» человека. — Мн., 1980.

Зноскі

↑ ^а ^б Czech National Authority Database Праверана 8 чэрвеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
↑ ^а ^б ^в ^г Аринчин Николай Иванович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 29. — 737 с..
↑ Словарь физиологических терминов. — Наука, 1987. 446 с.
↑ Аринчин Н. И., Борисевич Г. Ф. Микронасосная деятельность скелетных мышц при их растяжении.— Мн.: Наука и техника, 1986. — 112 с.
↑ Аринчин Н. И. Реформа здравоохранения. Здравосозидание. — Мн., 1998. — С. 18-25.
↑ Аринчин Н. И. Периферические «сердца» человека. 2-е изд. — М.: Наука и техника, 1988, 64 с. ]

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 130.
Николай Иванович Аринчин: Библиогр. науч. трудов / Сост. Я. Т. Володько, Л. А. Ефимова, Ю. Л. Соломоник, В. Н. Шумилов. — Мн.: Беларуская навука, 1999. — 79 с ISBN 985-08-0292-8

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Мікалай Іванавіч Арынчын у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)
Памяти ученого / Член-корреспондент АРИНЧИН Николай Иванович

[_eb834cd4f1e51d4b-1] а ^б Czech National Authority Database Праверана 8 чэрвеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[ЭПБ-2] Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.

[БС-3] а ^б ^в ^г Аринчин Николай Иванович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 29. — 737 с..

[4] Словарь физиологических терминов. — Наука, 1987. 446 с.

[arinchin86-5] Аринчин Н. И., Борисевич Г. Ф. Микронасосная деятельность скелетных мышц при их растяжении.— Мн.: Наука и техника, 1986. — 112 с.

[arinchin98-6] Аринчин Н. И. Реформа здравоохранения. Здравосозидание. — Мн., 1998. — С. 18-25.

[arinchin88-7] Аринчин Н. И. Периферические «сердца» человека. 2-е изд. — М.: Наука и техника, 1988, 64 с. ]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]