Перайсці да зместу

Мікалай Сямёнавіч Казлоў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Мікалай Сямёнавіч Казлоў
Дата нараджэння 4 (17) мая 1907[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 4 красавіка 1993(1993-04-04)[1] (85 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Род дзейнасці хімік, хімік-арганік, выкладчык універсітэта, загадчык кафедры
Месца працы
Навуковая ступень доктар хімічных навук[1] (1935)
Навуковае званне
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Мікалай Дзмітрыевіч Зялінскі
Партыя
Прэміі
Дзяржаўная прэмія БССР
Узнагароды
ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга Ордэн «Знак Пашаны»
Заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі РСФСР

Мікалай Сямёнавіч Казло́ў[2] (17.5.1907, Цвер, Расія — 4 красавіка 1993, Мінск) — беларускі хімік-арганік. Прафесар (1933), доктар хімічных навук (1935). Заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі РСФСР (1965). Акадэмік Акадэміі навук БССР (1966).

У 1928 годзе скончыў Цвярскі педагагічны інстытут, у 1932 годзе — аспірантуру пры Маскоўскім універсітэце. У 1933—1938 гадах дырэктар Інстытута хіміі Акадэміі навук БССР, адначасова загадчык кафедры арганічнай хіміі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Арыштаваны 24.7.1938. 19.2.1940 пастановай Асобай нарады прыгавораны да 5 гадоў лагераў. Адбыў у лагерах і ссылцы 8 гадоў. У 1946—1967 гадах загадчык кафедры хіміі Пермскага педагагічнага і Пермскага сельскагаспадарчага інстытутаў. Рэабілітаваны 20.1.1956. У 1967—1972 гадах дырэктар Інстытута фізіка-арганічнай хіміі АН БССР. З 1973 года загадчык лабараторыі гэтага інстытута, з 1988 — дарадца пры дырэктары інстытута.

Узнагароджаны ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга (1967), Дружбы народаў (1977), «Знак Пашаны» (1961), медалямі. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР (1984).

Навуковая дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

Аўтар навуковых прац па сінтэзе арганічных злучэнняў і вывучэнні механізму дзеяння гетэрагенных і гамагенных каталізатараў. Прапанаваў спосабы атрымання гетэрацыклічных злучэнняў, сінтэзу хіналінаў (рэакцыя Казлова). Удзельнічаў у распрацоўцы сінтэзу хлорапрэнавага каўчука, сінтэзаваў новыя фізіялагічна актыўныя рэчывы, цыянінавыя фарбавальнікі, антыстатыкі для палімераў. Распрацаваў рэакцыю гідраамініравання арганічных рэчываў новымі азотнымі злучэннямі.

Аўтар больш за 700 навуковых прац, у тым ліку 7 манаграфій, 98 вынаходак[3]. Сярод апублікаванага:

  • Каталитический синтез хинольдина. — Мн.: Изд-во БелАН, 1935 (у сааўтарстве).
  • Химия промышленных нефтей Белоруссии. — Мн., 1972 (у сааўтарстве).
  • Промышленные катализаторы риформинга. — Мн.: Наука и техника, 1986 (у сааўтарстве).

Зноскі

  • Казлоў Мікалай Сямёнавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 354. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
  • Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 7. — Мінск, 1998.
  • Беларуская ССР : кароткая энцыклапедыя. У 5 т. Т. 5. — Мінск, 1981.
  • Национальная академия наук Беларуси : персональный состав, 1928—2015. — 2-е изд., исправленное. — Минск, 2016.