Мінскія губернскія ведамасці
| «Мінскія губернскія ведамасці» | |
|---|---|
 | |
| Тып | газета |
| Уладальнік | Менская губерня |
| Заснавана | 1838 |
| Спыненне публікацый | 1917 |
| Мова | руская |
| Галоўны офіс | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
«Мінскія губернскія ведамасці» (руск.: Минские губернские ведомости) ― афіцыйная губернская газета, выдаваная ў 1838―1917 гадах Мінскім губернскім праўленнем на рускай мове 1-2 разы на тыдзень.
Гісторыя стварэння[правіць | правіць зыходнік]
Стварэнне губернскіх урадавых газет было выклікана палітыкай Мікалая I па сістэмнасці дзяржаўнага кіравання[1].
«Мінскія губернскія ведамасці» сталі выходзіць з 1 студзеня 1837 года згодна з распараджэннем генерал-губернатара Смаленскага, Віцебскага і Магілёўскага аб выкананні цыркуляра міністэрства ўнутраных спраў грамадзянскім губернатарам аб арганізацыі губернскіх друкарняў і выданняў «Губернскіх ведамасцей»[2].
Газета выходзіла штотыднёва, з 1889 года — 2 разы ў тыдзень, з 1890 — 3 разы, з 1892 — 2 разы ў тыдзень[3]. Выпісвалася прыватнымі асобамі, абавязкова паступала ў земскія суды, дырэктарам гімназій i народных вучылішчаў. Газета прагляду цэнзуры не падвяргалася, за выключэннем 1865―1881 гг.
Рэдактары афіцыйнай часткі: Лісоўскі (1838), М. Ю. Вагнер (1902), Агейчык (1902, 1904, 1907), Н. Савельеў (1907-1909), А. Іваненка (1908), Ю. І. Лагун (1909, 1913). Рэдактары неафіцыйнай часткі: А. Шумовіч (1845―1868), Р. Г. Ігнацьеў (1877―1879), у «Мінскіх ведамасцях» ― А. Д. Пятроў (1911)[4].
Змест «Мінскіх губернскіх ведамасцей»[правіць | правіць зыходнік]
Газета мела афіцыйны і неафіцыйны аддзелы. У 1838―1844 гг. і з 1912 года выходзіла толькі афіцыйная частка з дадаткамі, у 1845―1911 гг. абедзве часткі. З 11 (24) ліпеня да 25 снежня 1911 (7 студзеня 1912) выходзіла толькі неафіцыйная частка пад назвай «Мінскія ведамасці».
У афіцыйным аддзеле публікавалася інфармацыя па матэрыялах «Урадавага весніка» і мясцовай улады, пастановы і аб'явы губернатараў, паведамленні аб цэнах, спісы выбраных у гарадскую думу, земскія органы, паведамлення аб канцэртах і тэатральных уяўленнях. У неафіцыйнай частцы публікаваліся матэрыялы, артыкулы, нататкі, якія датычацца краю, ― па гісторыі, геаграфіі, археалогіі, статыстыцы, этнаграфіі і інш. Сярод аўтараў газеты М. Доўнар-Запольскі, Г. Татур, І. Гольц-Мілер і інш. Асаблівую цікавасць уяўляюць гістарычныя матэрыялы: успаміны архіепіскапа Антонія Зубко «Аб грэка-уніяцкай царкве ў Заходнім краі» (1864), «Гістарычны нарыс Мінскай губерні» (1866), «Нарысы Беларускага Палесся» (1868―1869), «Гістарычны нарыс мястэчка Турава, былой сталіцы Тураўскага княства», «Тураў і Тураўшчына», «Мястэчка Заслаўль, ці Ізяслаў, горад нашчадкаў Рагнеды», «Знаходкі ў курганах Барысаўскага і Ігуменскага паветаў»(1880), «Нарыс археалагічных помнікаў на прасторы Мінскай губерні ...» (1891) і інш[5]. Супрацоўнікі газеты ўдзельнічалі ў арганізацыі Маскоўскай антрапалагічнай выставцы ў 1879 годзе, куды паслалі рукапісы 100 песень і дзясятак артыкулаў[6].
Вывучэнню «Мінскіх губернскіх ведамасцей» прысвечан артыкул Н. Улашчыка, які, разгледзеўшы гісторыю стварэння, структуру і праграму газеты, адзначыў, што ва ўмовах страты архіўных крыніц, апублікаваныя ў газеце матэрыялы атрымліваюць значэнне першакрыніц[7].
Зноскі
- ↑ Начало изданий «Губернских ведомостей» // Сборник материалов к изучению русской журналистики. — Мн.: Изд-во ВПШ при ЦК ВКП9б), 1952. — В. 1.
- ↑ Распоряжение генерал-губернатара Смаленскага, Віцебскага і Магілёўскага ад 20 верасня 1837 г.. Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі.
- ↑ Русская периодическая печать (1702―1894): Справочник. — М.: Гос. Изд-во политической литературы, 1959. — 835 с.
- ↑ Библиография периодических изданий России. 1901―1916. — Л.: Гос. Публичная библиотека им. М. Е. Салтыкова-Щедрина, 1959. — 714 с.
- ↑ «Мінскія губернскія ведамасці» // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 5. — С. 197.
- ↑ «Мінскія губернскія ведамасці» // Краяўзнаўчая газета. — Ганцавічы: 2013. — № 16.
- ↑ Улащик Н. Н. «Минские губернские ведомости» как исторический источник // Проблемы источниковедения. — М.: Академия наук СССР, 1959. — Т. 7. — С. 112―149.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Цікоцкі М. Я. З гісторыі беларускай журналістыкі XIX стагоддзя. ― Мн., БГУ, 1960. С. 125
- Е. Г. Луферчик. «Минские губернские ведомости» в период восстания 1863―1864 гг. Архівавана 6 чэрвеня 2019. // Сборник работ 70-й научной конференции студентов и аспирантов БГУ, 15―18 мая 2013 г., Минск. ― Мн.. 2013. С. 354―359
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Тэматычны пералік дакументаў да віртуальнай выставцы, прысвечанай 175-годдзю пачатку выдання газеты «Мінскія губернскія ведамасці» // Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі