Найміты ў Сьера-Леонэ

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Асноўны артыкул: Наёмніцтва ў Афрыцы пасля 1960 года
Байцы спецпрызна арміі Сьера-Леонэ і замежныя найміты. Мужчына з вусамі ў капелюшы ў правым верхнім куце — Роберт Кален Макензі.

Найміты ў Сьера-Леонэ — замежнікі, якія ўдзельнічалі ў грамадзянскай вайне ў Сьера-Леонэ на баку ўрада альбо паўстанцаў. Былі прадстаўлены як супрацоўнікамі ПВК, так і тымі, хто наймаўся непасрэдна да фракцый канфлікту.

Група Макензі[правіць | правіць зыходнік]

У канцы студзені 1995 года ў краіну прыбыла вялікая група наёмных інструктараў, у складзе 60 гуркхаў  (руск.) (бел. і невядомай колькасці ўраджэнцаў заходніх краін. Кантынгент узначальваў амерыканец Роберт Макензі. Справа ў тым, што прэзідэнт Валянцін Страсер  (руск.) (бел. пачаў арганізоўваць спецфарміраванні для процідзеяння налётам паўстанцаў. Яго памочнік маёр Таравалі звярнуўся да арганізацыі GSG (Gurkha Security Guards Limited), якая падала ўладам вопытных наймітаў. У сферу дзейнасці замежнікаў увайшла місія па падрыхтоўцы падраздзялення спецназа ў 160 чалавек. Прынамсі двойчы кантынгент уступаў у прамое ўзброенае сутыкненне з апазіцыяй. У ліку такіх выпадкаў[1][2]:

  • Бой 17 лютага, калі Макензі ўзначаліў транспартную калону з іх базы да бліжэйшага гарнізона. Па дарозе байцы трапілі ў засаду групоўкі АРФ. Камандзір вывеў з-пад агню праціўніка гуркхаў і спецназаўцаў, ударыўшы з флангаў. Баевікі адступілі.
  • Бой 23 лютага. У той дзень замежнікі і ўрадавы спецназ атакавалі пазіцыі АРФ. Была пастаўлена задача захапіць апорны пункт апазіцыйных фарміраванняў у Малал-Хілс. Аднак аперацыя пайшла не па плане, з прычыны недастатковай падрыхтоўкі афрыканцаў. Двое байцоў былі забіты на месцы. У ходзе перастрэлкі Макензі быў цяжка паранены і памёр на раніцу наступнага дня.

Праз некаторы час у Сьера-Леонэ прыехаў Эл Дж. Вентэр. Ён хацеў забраць труп загінулага амерыканца на радзіму. Замест гэтага з групай паўднёваафрыканскіх наймітаў, у большасці сваёй ветэранаў падраздзяленняў камандас, Вентэр выпадкова апынуўся ўцягнутым у канфлікт, так і не забраўшы цела Макензі[3].

Executive Outcomes[правіць | правіць зыходнік]

У сакавіку 1995 года паўднёваафрыканская ПВК «Executive Outcomes» падтрымала ўрадавыя сілы, аднавіўшы кантроль Фрытаўна над алмазнымі руднікамі і навязаўшы баевікам мірнае пагадненне[4]. Супрацоўнікі арганізацыі дзейнічалі тут да падзення сталіцы ў 1999 годзе[5]. Варта адзначыць, што ў Сьера-Леонэ ПВК размяшчала невялікім паркам бранятэхнікі і авіяцыі, у ліку БМП-2 (1 адз.), Т-72 (1 адз.), верталётаў Мі-24 (1 адз.) і Мі-8 (2 адз.)[6][7]. Яны былі набыты на сусветным зброевым рынку з арсеналаў краін Афрыкі і Усходняй Еўропы[8].

Былы СССР[правіць | правіць зыходнік]

Асноўныя артыкулы: Найміты з былых савецкіх рэспублік у Афрыцы і Авіяспецыялісты былых савецкіх рэспублік у Афрыцы

На 1999 год ва ўрадавых войсках Сьера-Леонэ змагаліся ад 200[9] да каля паўтары тысячы[10] наймітаў з постсавецкай прасторы. На баку іх праціўнікаў з АРФ ваявалі некалькі сотняў адстаўных афіцэраў украінскай арміі. Зрэшты, былыя ўкраінскія вайскоўцы дзейнічалі ваенспецамі і ва ўрадавых баявых злучэннях[9].

У лагеры ўладаў мелася расійска-ўкраінска-паўднёваафрыканская верталётная эскадрылля Мі-24. Штомесячны аклад для пілотаў у ёй, па інфармацыі газеты «Собеседник» ад былога маёра-верталётчыка з Валгаграда Віктара Макеева, які служыў там у 1995—1999 гг., складаў 4500 долараў. Камандзірам падраздзялення з’яўляўся адстаўны палкоўнік арміі ПАР  (руск.) (бел. Карл Альбертс. З ім быў асабіста знаёмы вядомы французскі ваенны авантурыст Боб Дэнар. Першай аперацыяй наймітаў стаў захоп горада Бо  (руск.) (бел., цэнтры алмазнай здабычы. Узімку 1995—1996 гадоў дзякуючы дзейнасці верталётчыкаў атрымалася паспяхова загнаць мяцежнікаў у джунглі[9].

Прынамсі трое ўкраінцаў з боку апазіцыі былі забіты[9]. У маі 1997 года падчас чарговага армейскага паўстання ў закладнікі трапілі чатыры верталётчыкі: тры беларуса і адзін расіянін[11][12]. Яны працавалі ў інтарэсах афіцыйнага Фрытаўна.

Стаўленне[правіць | правіць зыходнік]

Кіраўнік місіі Чырвонага Крыжа ў Фрытаўне Прыма Карвара ў асабістай гутарцы з Элам Вентэрам, абмяркоўваючы магчымасць вывазу цела Макензі, сказаў: «[…] паводле міжнароднага права, найміты як такія не валодаюць ніякім статусам. Нават тое, што я абмяркоўваю з вамі справу Макензі, супярэчыць нашым асноватворным прынцыпам. Мы супраць прысутнасці наймітаў у Сьера-Леонэ». Вентэр спытаў: «Нават нягледзячы на тое, што гэтая краіна коціцца да анархіі такога кшталту, якая запанавала ў Ліберыі?» Карвара адказаў: «Найміты непрымальны для нас ні пры якіх абставінах. І апошні аргумент. Усякага, хто паспрабуе хоць бы высветліць што-небудзь пра гэтых наймітаў, паўстанцы пачнуць пераследваць і заб’юць»[3].

Віктар Макееў успамінаў, што супрацоўнікі Чырвонага Крыжа нават перашкаджалі замежным баевікам у гуманітарных місіях, адмаўляючыся карыстацца іх паслугамі ў аперацыях па дапамозе грамадзянскаму насельніцтву. Таму члены наёмнай эскадрыллі самі «за кошт алмазаздабываючых кампаній закуплялі рыс і дастаўлялі на верталётах у вызваленыя раёны»[13].

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ MacKenzie, Sibyl W. (Jul. 1995) «Death of a Warrior.» Soldier of Fortune, vol. 20, no. 7. pp. 36-41, 82-84. Full issue.
  2. ↑ Staff writer (2006). «Andrew Myers.» Book of Remembrance. Croatian Forces International Volunteers Association.
  3. ↑ а б Эл Дж. Вентер. Наёмники против анархистов // Солдат удачи : журнал. — № 3 — 1996.
  4. ↑ The New Mercenaries and the Privatization of Conflict Архівавана 7 студзеня 2016 года. Thomas K. Adams. Parameters, Summer 1999
  5. ↑ The vagabond king. New Statesman (2 лютага 2012). Праверана 7 жніўня 2012.
  6. ↑ Sierra Leone, 1990–2002. Acig.org. Праверана 7 жніўня 2012.
  7. ↑ Barlow, Eeben (2010). Executive Outcomes : Against All Odds (3. ed.). Alberton, South Africa: Galago. ISBN 9781919854410.
  8. ↑ Forsyth, Al J. Venter ; foreword by Frederick (2006). War dog : fighting other people's wars : the modern mercenary in combat (1. ed.). Philadelphia, Pa.: Casemate. ISBN 9781932033090.
  9. ↑ а б в г Владимир Воронов, Павел Мороз. Слуги смерти: Русские наёмники в Африке // Собеседник : газета. — 28 мая 2001.
  10. ↑ Георгий Филин. Гусь в лампасах : Бывшие российские военные признаны лучшими в мире наёмниками // Версия : газета. — 13 декабря 2014.
  11. ↑ Ольга Томашевская. Возвращение из африканского плена Архівавана 13 верасня 2019. // "Белорусская деловая газета", 6 августа 1998 года
  12. ↑ Сяргей Расолька. Афрыканская эпапея беларускіх верталётчыкаў // Звязда : газета. — 28 жніўня 2017.
  13. ↑ Сьерра-Леоне-96 воздушная атака русских наёмников

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Найміты_ў_Сьера-Леонэ&oldid=4632083"