Нарцыс і Гольдмунд

Нарцыс і Гольдмунд
ням.: Narziß und Goldmund
Аўтар	Герман Гесэ
Мова арыгінала	нямецкая
Дата першай публікацыі	1930
Папярэдні	Стэпавы воўк
Наступны	Паломніцтва ў Краіну Усходу

Нарцыс і Гольдмунд (ням.: Narziß und Goldmund) — філасофскі раман Германа Гесэ, які адносіцца да позняга перыяду яго творчасці. У яго аснове ляжыць сутыкненне рацыянальнага і эмацыйнага шляхоў у разуменні свету, перададзенае ў стылізацыі пад сярэднявечны раман. Абедзве супрацьлегласці намаляваны ў двух галоўных персанажах, якія рознымі шляхамі ідуць да здабыцця мудрасці. Раман упершыню быў выдадзены ў 1930 годзе ў выдавецтве S. Fischer Verlag.

Змест

Германія эпохі Рэнесансу. Імператарскі чыноўнік аддае ў кляштар у вучні свайго сына Гольдмунда. Юнак так і не знаходзіць сяброў сярод аднагодкаў, але паслушнік Нарцыс, які выкладае ў кляштары грэчаскую мову, адчувае да Гольдмунда цікавасць.

Нарцыс — духоўная і ўзвышаная асоба. У Голдмундзе Нарцыса прываблівае таямніца яго дзяцінства і характару — ён востра адчувае нешта гнятлівае, схаванае ў памяці хлопчыка. Яны пранікаюцца сімпатыяй адзін да аднога, шмат часу праводзяць разам. У адной з гутарак Нарцыс абуджае ў Гольдмундзе забыты ім вобраз маці, вяртанне якога ўзрушае хлопчыка. Ён пакідае ідэю стаць паслушнікам і сыходзіць з кляштара.

Гольдмунд адпраўляецца ў падарожжа. Пазбаўлены мэты, ён атрымлівае асалоду ад сваёй свабоды. У любоўных прыгодах у гэты час ён таксама вольны ад якіх-небудзь прыхільнасцяў. Ненадоўга ён затрымліваецца толькі ў замку рыцара, дзе дабіваецца кахання яго дачкі Лідзіі. За сувязь з ёй рыцар праганяе яго. Пазней ён сустракае спадарожніка Віктара, але той спрабуе абрабаваць яго і Голдмунд забівае яго. Пасля гэтага ён разумее, што працяг вандроўнага жыцця толькі штурхне яго на новыя грахі.

Гольдмунд знаходзіць прытулак у кляштары, дзе на імшы бачыць статую Божай Маці, якая робіць на яго ўражанне. Ён даведваецца імя майстра, які зрабіў яе, і адпраўляецца да яго. Сустрэўшыся з ім, Гольдмунд выказвае жаданне быць у яго вучнем. Майстар згаджаецца, бачачы ў яго малюнках задаткі таленту. Майстар Ніклаўс — таленавіты і адораны чалавек, аднак гандлюе сваім талентам і жыве, нягледзячы на ​​сваю творчасць, шэрым і сумным жыццём. Гольдмунд вучыцца ў яго і ў рэшце рэшт стварае сваю статую апостала Іаана, за якую атрымлівае ад свайго настаўніка званне майстра. Ён даведаецца, што Ніклаўс мае на яго планы — ён хоча пакінуць на яго сваю майстэрню, выдаўшы за яго замуж сваю дачку Лізбет. Гольдмунд адмаўляецца і сыходзіць.

Падчас аднаго са сваіх вандровак ён праходзіць праз землі, дзе пануе чумы. Ён бярэ з сабой дзяўчыну Ленэ, каб выратаваць яе ад хваробы. Яны будуюць дом і селяцца ўдалечыні ад чумных вёсак. Ленэ неўзабаве захворвае і памірае, Гольдмунд спальвае дом і ідзе далей. Ён вяртаецца ў горад, дзе калісьці вучыўся ў майстра Ніклаўса і даведаецца, што той памёр, а яго дачка засталася знявечаная хваробай. У тым жа горадзе ён трапляе ў вязніцу, адкуль яго вызваляе Нарцыс. За мінулы час ён прыняў манаскі пострыг пад імем Іаан і стаў пробашчам таго кляштара, у якім яны сустрэліся. Гольдмунд вяртаецца ў кляштар. Там ён некаторы час жыве і працуе, стварае яшчэ адну статую Маці Божай. Скончыўшы яе, ён робіць апошняе падарожжа, з якога вяртаецца ўжо смяротна хворым. Нарцыс застаецца побач з ложкам паміраючага.