Нацыянальны музей Літвы

Нацыянальны музей Літвы
Нацыянальны музей Літвы
	літ.: Lietuvos nacionalinis muziejus
Заснаваны	1952
Месцазнаходжанне	Вільнюскае гарадское самакіраванне;
Дырэктар	Birutė Kulnytė[d]
	lnm.lt
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нацыянальны музей Літвы (літ.: Lietuvos nacionalinis muziejus), да 1992 года Віленскі гісторыка-этнаграфічны музей — дзяржаўны гістарычны музей у Вільнюсе, заснаваны ў 1952 годзе. Музей захоўвае найважнейшыя музейныя прадметы і друкаваныя матэрыялы датычныя гісторыі Літвы. Таксама музей арганізуе археалагічныя раскопкі на тэрыторыі краіны.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]


Літоўскі літ, прысвечаны 150-годдзю Нацыянальнага музея Литвы

Папярэднікам гэтага музея лічыцца Віленскі музей старажытнасцяў, заснаваны Яўстафіем Тышкевічам у 1855 годзе. З самага пачатку музей быў засяроджаны на культуры і гісторыі Вялікага княства Літоўскага. Экспанаты музея паходзілі з прыватных калекцый.

У канцы XIX стагоддзя ў фондах музея было больш за 12 000 экспанатаў, у тым ліку вялікія калекцыі бронзавых вырабаў з розных краін, гербаў гарадоў ВКЛ, графікі, егіпецкіх мумій і статуэтак багоў, зброі, габеленаў, мясцовых археалагічных знаходак, партрэтаў знакамітых родаў (Радзівілаў, Тышкевічаў, Хадкевічаў, Храптовічаў, Сапегаў), рэдкіх выданняў XV—XVIII стагоддзяў, скульптур, слуцкіх паясоў, старажытных рукапісаў, фарфору, этрускіх ваз, японскіх, італьянскіх і кітайскіх тканін. Таксама ў фондах знаходзіліся каменныя ідалы са Слуцку, старажытныя рэчы з Каложскай царквы і інш.

Пасля паўстання 1863 года большая частка музейных прадметаў была перавезена ў Маскву, астатняя частка калекцыі была размешчана ў Віленскай грамадскай бібліятэцы. З 1866 па 1914 год музей і бібліятэка працавалі ў адным будынку. У 1915 годзе, калі Заходні фронт Першай сусветнай вайны наблізіўся да Вільні, большая частка экспанатаў зноў была дастаўлена ў Расію.

Пасля атрымання Літвой незалежнасці ў 1918 годзе на аснове калекцый Музея старажытнасцяў і Літоўскага навуковага таварыства быў створаны Музей гісторыі і этнаграфіі. Яго дырэктарам быў Ёнас Басанавічус, адзін з тых, хто падпісаў Акт аб незалежнасці Літвы. Пасля 1919 года Вільня стала часткай Другой Рэчы Паспалітай, а арганізацыя была ўключана ў Віленскі ўніверсітэт.

У 1941 годзе Акадэмія навук прыняла калекцыі ўсіх музеяў Вільні. Музей зноў становіцца асобнай арганізацыяй толькі ў 1952 годзе пад кіраўніцтвам гісторыка Вінцаса Жыленаса. У 1967 годзе музей размясціўся ў будынку Новага арсенала Віленскага замкавага комплексу. Музей размясціў асноўную экспазіцыю ў 1968 годзе. У 1970-х і 1980-х гадах па ўсёй краіне былі сабраны мноства гістарычных матэрыялаў. У 1992 годзе, калі Літва абвясціла незалежнасць, ён быў перайменаваны ў Нацыянальны музей Літвы. Цяпер належыць Міністэрству культуры.

Структура[правіць | правіць зыходнік]

Музей складаецца з пяці асноўных падраздзяленняў: гісторыі і найноўшай гісторыі, археалогіі, этнаграфіі, нумізматыкі і іканаграфіі, якія змяшчаюць у агульнай складанасці 800 тысяч прадметаў.

Калекцыі размешчаны ў будынках:

Новы Арсенал Віленскага замкавага комплексу

Экспазіцыя знаёміць з гісторыяй Музея старажытнасцей (1855—1915) у яго аўтэнтычных экспанатах і сапраўдных вітрынах XIX стагоддзя (зала 1), гісторыяй Старажытнай Літвы XIII—XVIII стагоддзяў (зала 2) і Літвы XIX стагоддзя (зала 3), народным мастацтвам — ваўнянымі і ільнянымі даматканымі палотнамі канца XVIII — пачатку XX стагоддзяў, покрывамі, абрусамі, ручнікамі, сялянскай адзеннем (зала 4), побытавай культурай літоўскага сялянства (зала 5), традыцыяй вырабу крыжоў XVII — першай паловы XX стагоддзяў (зала 6).^[1]