Неагублены галосны пярэдняга раду сярэдне-ніжняга пад’ёму
Неагублены галосны пярэдняга раду сярэдне-ніжняга пад’ёму | |
---|---|
ɛ | |
Нумар па МФА | 303 |
Юнікод (hex) | U+25B |
HTML (decimal) | ɛ |
X-SAMPA | E |
Кіршэнбаўм | E |
МФА Брайля | ⠜ |
Неагублены галосны пярэдняга раду сярэдне-ніжняга пад'ёму — галосны гук, які выкарыстоўваецца ў некаторых моваах. У МФА гэты гук перадаецца пры дапамозе знака ɛ, у X-SAMPA гэты гук пазначаецца знакам E.
У беларускай мове
[правіць | правіць зыходнік]Не пад націскам пасля цвёрдых зычных сустракаецца амаль выключна ў запазычаннях. Пааля мяккіх зычныч у значнай ступені мяняе свае артыкуляцыйныя якасці, і можа набліжацца па гучанні або да [а] (у некаторых цэнтральных і паўднёва-заходніх гаворках) ці да [і] (у большасці паўночна-усходніх гаворак).
Як і ўсе галосныя беларускай мовы пасля мяккіх зычных, мае [і]-падобны пераход, які аднак, менш выражаны ў параўнанні з [а]. Гук [е], аднолькава з [а], і адрозна ад [у] і [о], адрозніваецца не толькі па змене артыкуляцыі, але і па вытрымцы ў залежнасі ад цвёрдасці-мяккасці папярэдніх зычных.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]Пярэднія | Ненапруж. пярэднія | Сярэднія | Ненапруж. заднія | Заднія | |
Верхнія | |||||
Ненапруж. верхнія | |||||
Сяр.-верхнія | |||||
Сярэднія | |||||
Сяр.-ніжнія | |||||
Ненапруж. ніжнія | |||||
Ніжнія |
пазначае агублены галосны.
- Фанетыка беларускай літаратурнай мовы / І. Р. Бурлыка, Л. Ц. Выгонная, Г. В. Лосік, А. І. Падлужны; Рэд. А. І. Падлужны. — Мн.: Навука і тэхніка, 1989. — 335 с. ISBN 5-343-00292-7.
- Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992). "Catalan". Journal of the International Phonetic Association. 22 (1–2): 53–56.
- Cruz-Ferreira, Madalena (1995). "European Portuguese". Journal of the International Phonetic Association. 25 (2): 90–94.
- Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993). "Illustrations of the IPA:French". Journal of the International Phonetic Association. 23 (2): 73–76.
- Jones, Daniel; Dennis, Ward (1969). "The Phonetics of Russian". Cambridge University Press.
{{cite journal}}
: Шаблон цытавання journal патрабуе|journal=
(даведка) - Jassem, Wiktor (2003). "Polish". Journal of the International Phonetic Association. 33 (1): 103–107.
- Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004). "Italian". Journal of the International Phonetic Association. 34 (1): 117–121.
- Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006). "Standard Georgian". Journal of the International Phonetic Association. 36 (2): 255–264.