Новы Арлеан

Новы Арлеан
Герб	Сцяг[d]
Краіна	ЗША
Штат	Луізіяна
Каардынаты	29°58′34″ пн. ш. 90°04′42″ з. д.HGЯO
Кіраўнік	LaToya Cantrell[d]
Заснаваны	1718
Плошча	906,099114 км²; 907,043811 км² (1 красавіка 2010);
Вышыня цэнтра	11 м
Водныя аб’екты	Місісіпі і Mississippi River – Gulf Outlet Canal[d]
Насельніцтва	▼383 997 чал. (1 красавіка 2020);
Часавы пояс	UTC-6
Тэлефонны код	985, 504
Паштовыя індэксы	70117
Афіцыйны сайт	nola.gov (англ.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Новы Арлеан (англ.: New Orleans, фр.: La Nouvelle-Orleans) — горад ЗША, найбуйнейшы ў штаце Луізіяна, ля ўпадзення Місісіпі у Мексіканскі заліў.

Гісторыя

Заснаваны ў 1718 годзе французамі на месцы індзейскага паселішча, названы ў гонар французскага рэгента Філіпа Арлеанскага. З 1722 года адміністрацыйны цэнтр французскай калоніі Луізіяна. З 1762 года пад уладай Іспаніі. У 1803 вернуты Францыі і куплены ЗША у складзе тэрыторыі Луізіяна. У 1805 атрымаў гарадскія правы. У 1812—1849 гадах сталіца штата Луізіяна. У час англа-амерыканскай вайны 8 студзеня 1815 года каля Новага Арлеана адбылася апошняя бітва паміж амерыканскімі і англійскімі войскамі. У грамадзянскую вайну захоплены 24 красавіка 1862 федэральным флотам пад камандаваннем адмірала Д. Фарагута. У ХІХ стагоддзі цэнтр гандлю і буйны марскі порт. Значны працэнт негрыцянскага насельніцтва паўплываў на культурную своеасаблівасць горада. На мяжы XIX і XX стагоддзяў тут узнік новаарлеанскі джаз.

Насельніцтва

Па перапісе 2000 года ў горадзе было 484 674 жыхароў (з агламерацыяй 1 337 726). Пасля разбуральнага ўрагана «Катрына» ўвосень 2005 года яго насельніцтва скарацілася, па прыблізных ацэнках, больш чым удвая.

Год	Колькасць
2010	343 829	^[3]^[7]
2010	347 965	^[8]

Год	Колькасць
2011	360 692	^[8]
2012	369 888	^[8]

Год	Колькасць
2013	378 715	^[8]
2014	384 320	^[9]

Год	Колькасць
2020	383 997	^[5]^[6]

Адукацыя

Дзейнічае Тулейнскі ўніверсітэт і інш.

Спорт

Нью-Арлеан Пеліканс, клуб НБА.

Вядомыя асобы

Сідней Бешэ (1897—1959) — джазавы кларнетыст і сапрана-саксафаніст, адзін з піянераў джаза.
Махалія Джэксан (1911—1972) — спявачка.
Трумэн Капотэ — амерыканскі раманіст і драматург.

Зноскі

↑ ^а ^б https://www.nola.gov/mayor/ Праверана 8 мая 2022.
↑ ^а ^б United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q32859555"></a>
↑ ^а ^б ^в United States. Bureau of the Census 2010 U.S. Gazetteer Files — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2010. Праверана 9 ліпеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107569809"></a>
↑ ^а ^б https://it-ch.topographic-map.com/map-49n2tp/New-Orleans/?zoom=19&center=29.95198%2C-90.07724&popup=29.95215%2C-90.07729
↑ ^а ^б https://data.census.gov/cedsci/table?q=United%20States&tid=DECENNIALPL2020.P1 Праверана 21 верасня 2021.
↑ ^а ^б 2020 United States Census / пад рэд. Бюро перапісу насельніцтва ЗША Праверана 1 студзеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q637413"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23766566"></a>
↑ United States Census 2010 / пад рэд. Бюро перапісу насельніцтва ЗША Праверана 10 мая 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q523716"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q637413"></a>
↑ ^а ^б ^в ^г Бюро перапісу насельніцтва ЗША http://www.census.gov/popest/data/counties/totals/2013/files/CO-EST2013-Alldata.csv
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q637413"></a>
↑ http://quickfacts.census.gov/qfd/states/22/22071.html

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).

Спасылкі

Адміністрацыя Нью-Арлеана Архівавана 8 лістапада 2005.
Рэканструкцыя Новага Арлеана (англ.)

[_76fb5a04d0663c92-1] а ^б https://www.nola.gov/mayor/ Праверана 8 мая 2022.

[_e52fe5b571727ae4-2] а ^б United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q32859555"></a>

[_cf5b59464c17afbe-3] а ^б ^в United States. Bureau of the Census 2010 U.S. Gazetteer Files — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2010. Праверана 9 ліпеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107569809"></a>

[_4901340a1b2122ea-4] а ^б https://it-ch.topographic-map.com/map-49n2tp/New-Orleans/?zoom=19&center=29.95198%2C-90.07724&popup=29.95215%2C-90.07729

[_6e763919e42ec59b-5] а ^б https://data.census.gov/cedsci/table?q=United%20States&tid=DECENNIALPL2020.P1 Праверана 21 верасня 2021.

[_449f4074e3c02bff-6] а ^б 2020 United States Census / пад рэд. Бюро перапісу насельніцтва ЗША Праверана 1 студзеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q637413"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23766566"></a>

[_a3a05138fcf3e4d6-7] United States Census 2010 / пад рэд. Бюро перапісу насельніцтва ЗША Праверана 10 мая 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q523716"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q637413"></a>

[_d1960acb1969595a-8] а ^б ^в ^г Бюро перапісу насельніцтва ЗША http://www.census.gov/popest/data/counties/totals/2013/files/CO-EST2013-Alldata.csv
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q637413"></a>

[_209b1c9a78a1a61c-9] ttp://quickfacts.census.gov/qfd/states/22/22071.html

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]