Перайсці да зместу

Ніл Гейман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Ніл Гейман
англ.: Neil Gaiman
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні англ.: Neil Richard Gaiman
Дата нараджэння 10 лістапада 1960 (64 гады)
Месца нараджэння Хэмпшыр, Вялікабрытанія
Грамадзянства
Бацька David Gaiman[d]
Жонка Amanda Palmer[d]
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пчаляр, сцэнарыст коміксаў, раманіст, журналіст, блогер, сцэнарыст, кінапрадзюсар, акцёр, пісьменнік, пісьменнік навуковай фантастыкі, кінарэжысёр, паэт, тэлесцэнарыст
Гады творчасці з 1984
Жанр фэнтэзі, Літаратура жахаў, навуковая фантастыка, Цёмнае фэнтэзі, камедыя і фемінісцкая навуковая фантастыка[d][2]
Прэміі

Прэмія Брэма Стокера за найлепшы раман[d] (2001)

Прэмія Х’юга за найлепшы раман (2002)

Прэмія «Неб'юла» за найлепшы раман[d] (2003)

Прэмія «Неб'юла» за найлепшую аповесць[d] (2004)

Прэмія «Локус» за найлепшае апавяданне[d] (2003)

Прэмія Х’юга за найлепшую аповесць[d] (2003)

Прэмія Х'юга за найлепшае апавяданне[d] (2004)

Прэмія «Локус» за найлепшае апавяданне[d] (2004)

Прэмія «Локус» за найлепшае апавяданне[d] (2005)

August Derleth Award[d] (2006)

Прэмія «Локус» за найлепшае апавяданне[d] (2006)

Прэмія «Локус» за найлепшае апавяданне[d] (2007)

Прэмія Х’юга за найлепшы раман (2009)

Медаль Джона Н'юберы[d] (2009)

Медаль Карнегі[d] (2010)

Прэмія «Локус» за найлепшы зборнік[d] (2007)

Прэмія «Локус» за найлепшы зборнік[d] (2016)

Прэмія Жулі Верланжэ[d] (1999)

Прэмія Х’юга за найлепшы раман (2002)

Прэмія імя Шырлі Джэксан[d] (2010)

Прэмія Гефена[d] (2015)

Прэмія «Локус» за найлепшую кароткую аповесць[d] (2004)

Прэмія «Локус» за найлепшую кароткую аповесць[d] (2008)

Прэмія «Локус» за найлепшую кароткую аповесць[d] (2011)

Прэмія «Локус» за найлепшую кароткую аповесць[d] (2014)

Прэмія «Локус» за найлепшую кароткую аповесць[d] (2016)

Прэмія «Локус» за найлепшае апавяданне[d] (2010)

Прэмія «Локус» за найлепшае апавяданне[d] (2011)

Прэмія «Локус» за найлепшае апавяданне[d] (2012)

Прэмія Брэма Стокера за найлепшы графічны раман[d]

BSFA Award for Best Short Fiction[d] (2002)

BSFA Award for Best Short Fiction[d] (2003)

British Fantasy Award for Best Collection[d] (2007)

Сусветная прэмія фэнтэзі за найлепшае апавяданне[d] (1991)

Locus Award for Best Young Adult Book[d] (2003)

Locus Award for Best Young Adult Book[d] (2009)

Mythopoeic Fantasy Award for Adult Literature[d] (1999)

Mythopoeic Fantasy Award for Adult Literature[d] (2006)

Узнагароды

Прэмія Жака Шамбона за найлепшы пераклад[d] (2010)

Прэмія «Локус» за найлепшы фэнтэзійны раман[d] (2002)

Прэмія «Локус» за найлепшы фэнтэзійны раман[d] (2006)

Прэмія «Х'юга» за найлепшую пастаноўку (доўгая форма)[d] (2008)

Bob Morane award for best foreign novel[d] (2003)

Жоўты малы[d] (1995)

прэмія Х'юга за найлепшую пастаноўку (кароткая форма)[d] (2012)

Eisner Award for Best Writer[d] (1991)

Прэмія «Інкпот»[d] (1991)

Премія Харві найлепшаму пісьменніку[d] (1991)

Eisner Award for Best Writer[d] (1992)

Adamson Awards[d] (1993)

Eisner Award for Best Writer[d] (1993)

Eisner Award for Best Writer[d] (1994)

Зала славы Уіла Айснера[d] (2021)

Audie Award for Narration by the Author or Authors[d] (2010)

Прэмія Райслінга[d]

Audie Award for Narration by the Author or Authors[d] (2017)

Прэмія «Локус» за найлепшы фэнтэзійны раман[d] (2014)

Прэмія Брэма Стокера за найлепшы твор для юнацтва[d]

Bob Morane award for best short story[d] (2019)

Подпіс Выява аўтографа
neilgaiman.com (англ.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ніл Гейман (англ.: Neil Gaiman; нар. 10 лістапада 1960, Портчэстэр, графства Хэмпшыр, Англія) — брытанскі фантаст, пісьменнік, сцэнарыст, аўтар коміксаў. Найбольш вядомы творамі «Амерыканскія багі», «Пясочны чалавек», «Добрыя знакі» і «Караліна». Мае шэраг узнагарод і экранізацый.

Біяграфія і кар’ера

[правіць | правіць зыходнік]

Ніл Гейман нарадзіўся 10 лістапада 1960 у Портчэстэры. У дзяцінстве ўвесь вольны час бавіў за чытаннем кніг, найбольш любімымі з якіх былі «Аліса ў Краіне цудаў» Льюіса Кэрала і «Валадар пярсцёнкаў» Дж. Р. Р. Толкіна[3].

Пасля заканчэння школы працаваў журналістам. У 1984 публікаваў біяграфію поп-гурту Duran Duran, якая хутка стала папулярнай, першы наклад быў распрададзены за некалькі дзён[4].

Сумесна з мастаком Дэйвам Маккінам стварыў графічны раман «Жорсткія здарэнні» (англ.: Violent Cases, 1987), які прынёс ім вядомасць у свеце коміксаў. Пасля гэтага з’явілася міні-серыя коміксаў «Чорная архідэя» (англ.: Black Orchid)[4].

У 1989 Гейман распачаў працу над серыяй коміксаў «Пясочны чалавек» (англ.: The Sandman). Яна была насычана літаратурнымі спасылкамі і гістарычнымі алюзіямі, мела вялікі поспех і атрымала шмат узнагарод[4].

Далейшымі знакавымі творамі Геймана сталі: «Добрыя знакі» (англ.: Good Omens; з Тэры Пратчэтам, 1990), «Зорны пыл» (англ.: Stardust, 1999), «Амерыканскія багі» (англ.: American Gods, 2001), «Караліна» (англ.: Coraline, 2002) і «Деці Анансі» (англ.: Anansi Boys, 2006)[4].

У 2003 Гейман вярнуўся да свету «Пясочнага чалавека» з кнігай «Бясконцыя ночы» (англ.: Endless Nights), якая стала першым графічным раманам, што трапіў у спіс бестселераў The New York Times у катэгорыі мастацкай літаратуры[4].

У 2009 выдаў кнігу «Гісторыя з могілкамі» (англ.: The Graveyard Book). Твор быў адзначаны чытачамі і крытыкамі[4].

У 2017 годзе апублікаваў кнігу «Скандынаўскія багі» (англ.: Norse Mythology), інтэрпрэтацыю скандынаўскіх міфаў[4].

  • «Амерыканскія багі» (англ.: American Gods) адзначаны прэміяй Брэма Стокера, «Х’юга» і «Локус» 2002, а таксама «Неб’юла» 2003.
  • «Караліна» (англ.: Coraline) — «Х’юга», «Локус» і Брэма Стокера 2003, «Неб’юла» 2004, а таксама Прэміяй Брытанскай асацыяцыі навуковай фантастыкі 2003.
  • «Деці Анансі» (англ.: Anansi Boys) — Mythopoeic Awards 2006.
  • «Гісторыя з могілкамі» (англ.: The Graveyard Book) атрымала Медаль Джона Н’юберы 2009, «Х’юга» 2009 і медаль Карнегі 2010.
  • «Акеан у канцы дарогі» (англ.: The Ocean at the End of the Lane) — British National Book Awards, Кніга года 2013, «Локус» і «Неб’юла» 2014[5].

Асабістае жыццё

[правіць | правіць зыходнік]

У 2011 годзе Гейман ажаніўся з амерыканскай музыканткай і перформанс-артысткай Амандай Палмер. У пары нарадзілася дзіця. У 2022 яны разышліся[4].

Летам 2024 некалькі жанчын абвінавацілі Ніла Геймана ў сексуалізаваным гвалце[6].

  • У 2017 на Starz выйшаў серыял «Амерыканскія багі» (англ.: American Gods).
  • У 2019 годзе на Amazon — міні-серыял «Добрыя знакі» (англ.: Good Omens).
  • У 2022 годзе Netflix прэзентаваў серыял «Пясочны чалавек» (англ.: The Sandman)[4].

Пераклады на Беларускую мову

[правіць | правіць зыходнік]

У 2017 у выдавецтве Змітра Коласа выйшаў пераклад на беларускую мову дзіцячай кнігі Ніла Геймана «Караліна». Аўтар перакладу — Дар’я Вашкевіч[7].

  1. http://www.nytimes.com/2011/07/22/books/review/excerpt-inside-scientology-by-janet-reitman.html?pagewanted=all
  2. WorldCat — 1971.
  3. Нил Гейман – все книги, биография, отзывы, цитаты | Азбука-Аттикус (руск.). Azbooka.ru. Праверана 1 чэрвеня 2025.
  4. а б в г д е ё ж з Neil Gaiman | Biography, Books, Allegations, & Facts | Britannica (англ.). www.britannica.com (24 красавіка 2025). Праверана 1 чэрвеня 2025.
  5. Neil Gaiman | About Neil | Awards and Honors. www.neilgaiman.com. Праверана 1 чэрвеня 2025.
  6. «Зови меня господином». Писателя Нила Геймана обвиняют в сексуализированном насилии (руск.). BBC News Русская служба (14 студзеня 2025). Праверана 1 чэрвеня 2025.
  7. Абвешчаны поўны спіс прэміі “Дэбют”. Беларускі ПЭН (15 лютага 2017). Праверана 1 чэрвеня 2025.