Освальд Шпенглер

Освальд Шпенглер
Освальд Шпенглер
	ням.: Oswald Arnold Gottfried Spengler
Дата нараджэння	29 мая 1880[…]
Месца нараджэння	Бланкенбург[d], раён Гарц[d], Саксонія-Ангальт, Германія;
Дата смерці	8 мая 1936[…] (55 гадоў)
Месца смерці	Мюнхен, Германія;
Месца пахавання	Нордфрыдгоф[d];
Грамадзянства	Германія;
Род дзейнасці	гісторык, філосаф, сацыёлаг, матэматык
Навуковая ступень	доктарская ступень[d]
Альма-матар	Гале-Вітэнбергскі ўніверсітэт[d]; Берлінскі ўніверсітэт імя Гумбальта; Мюнхенскі ўніверсітэт Людвіга-Максіміліяна;
Навуковы кіраўнік	Alois Riehl[d]
Подпіс
	Освальд Шпенглер на Вікісховішчы

Освальд Шпенглер (ням.: Oswald Spengler; 29 мая 1880, Бланкенбург, Германія — 8 мая 1936) — нямецкі філосаф, гісторык, культуролаг, прадстаўнік філасофіі жыцця.

Вывучаў філасофію, гісторыю, матэматыку і мастацтва ў Берлінскім і Мюнхенскім універсітэтах. Працаваў настаўнікам у Гамбургу, выкладчыкам матэматыкі ў Мюнхене.

Разглядаў культуру як замкнёны арганізм, які ў сваім развіцці праходзіць усе асноўныя стадыі жыццёвага цыклу — нараджэнне, росквіт, заняпад. Лічыў, што поўны цыкл культура праходзіць прыблізна за адно тысячагоддзе. Пасля гэтага яна выраджаецца ў сваю супрацьлегласць — цывілізацыю, дзе пануе голы тэхніцызм, бяздушнасць, а на змену творчасці і развіцця прыходзяць бясплоддзе і акасцяненне; людзі паступова ператвараюцца ў бязлікія істоты. Паводле О. Шпенглера, няма агульначалавечай культуры, а ёсць нацыянальна непаўторныя культуры асобных народаў і рэгіёнаў, якія дамінуюць у пэўныя гістарычныя эпохі. На яго думку, цывілізацыя — гэта этап заняпаду культуры, яе няўхільнага старэння.

Асноўны твор — «Заход Еўропы» (Т. 1-2; 1918-22). Разглядаў гісторыю як своеасаблівы калейдаскоп з васьмі «арганічных» культурна-гістарычных тыпаў (ці культур): егіпецкай, індыйскай, вавілонскай, кітайскай, апалонаўскай (грэка-рымскай), магічнай (візантыйска-арабскай), фаўстаўскай (заходнеэўрапейскай) і культуры мая. Сярод іншых значных работ О. Шпенглера — «Чалавек і тэхніка» (1931), «Гады рашэнняў» (1933) і інш.

Зноскі

↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118616110 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Oswald Spengler // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Шпенглер Освальд // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Культуралогія: Энцыкл. даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6

[_01cfe9e14b9dc148-1] Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118616110 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_b57637aa5c9a9eae-2] 2,0 ^2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[_9ddba2e29cf8334d-3] 3,0 ^3,1 Oswald Spengler // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_763643e4a509e00b-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Шпенглер Освальд // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[1]

[2]

[4]

Освальд Шпенглер

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Навігацыя

Знайсці

Освальд Шпенглер
ням.: Oswald Arnold Gottfried Spengler

Дата нараджэння	29 мая 1880(1880-05-29)^[1]^[2]^[…]
Месца нараджэння	Бланкенбург^[d], раён Гарц^[d], Саксонія-Ангальт, Германія^[4]
Дата смерці	8 мая 1936(1936-05-08)^[4]^[2]^[…] (55 гадоў)
Месца смерці	Мюнхен, Германія^[4]
Месца пахавання	Нордфрыдгоф^[d]
Грамадзянства	Германія
Род дзейнасці	гісторык, філосаф, сацыёлаг, матэматык
Навуковая ступень	доктарская ступень^[d]
Альма-матар	Гале-Вітэнбергскі ўніверсітэт^[d] Берлінскі ўніверсітэт імя Гумбальта Мюнхенскі ўніверсітэт Людвіга-Максіміліяна
Навуковы кіраўнік	Alois Riehl^[d]
Подпіс
Освальд Шпенглер на Вікісховішчы