Перайсці да зместу

Паводкі ў Цэнтральнай Еўропе (2024)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Паводкі ў Цэнтральнай Еўропе
Краіна
Месцазнаходжанне
Дата верасень 2024
Дата пачатку 13 верасня 2024
Колькасць пацярпелых 5[1]
Паводкі ў Цэнтральнай Еўропе (2024) (Германія)
Паводкі ў Цэнтральнай Еўропе (2024)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

13 верасня 2024 года, у выніку прыходу цыклона «Барыс», які выклікаў рэзкае пахаладанне і ападкі (моцныя працяглыя дажджы, а ў Альпы і Шумаву — снегапад), у Цэнтральнай Еўропе адбылася серыя паводак[2][3][4].

Канец вясны і пачатак лета 2024 года характарызаваліся шматлікімі моцнымі штармамі ў Цэнтральнай Еўропе (паводкі на паўднёвым захадзе і поўдні Германіі і Швейцарыі). Толькі ў жніўні ўсталявалася больш стабільнае летняе надвор’е. Гэты месяц стаў яшчэ адным рэкордна цёплым месяцам у некаторых рэгіёнах, напрыклад, у Аўстрыі. На другім тыдні верасня надвор’е зноў стала нестабільным. Вакол цыклона, які рухаўся ў бок Скандынавіі, адбыліся два масіўныя ўварванні халоднага паветра ў рэгіён цэнтральнага Міжземнамор’я. За некалькі дзён рэгіянальная тэмпература ўпала на 20 °C з сярэдзіны лета да адзнакі ніжэй за 10°C[5].

Сітуацыя пагаршалася змяненнем клімату, з-за якога Міжземнае мора награваецца, а атмасфера паглынае больш вільгаці, што прыводзіць да павелічэння колькасці ападкаў у добрае надвор’е. У 2024 годзе тэмпература паверхні Міжземнамор’я знаходзілася на рэкордным узроўні, дасягнуўшы ў сярэдзіне верасня 2024 года ад 25 да амаль 30 °C у паўночным міжземнаморскім рэгіёне. Гэта азначае, што значэнні ў некаторых выпадках былі значна больш чым на 4 °C вышэй доўгатэрміновага сярэдняга паказчыка[6].

11 і 12 верасня віхор нізкага ціску з вышынным нізкім ядром, які атрымаў міжнародную назву «Барыс», а ў Берлінскім універсітэце — «Анет», сфармаваўся на працяглым халодным фронце над Паўночнай Італіяй[7]. Перад Скандынаўскім мінімумам знаходзіўся моцны паўднёвы паток, таму Італьянскі мінімум пайшоў па класічным шляху ў раён Карпацкага басейна[8]. «Барыс» быў добра спрагназаваны, у выніку колькасць ахвяр аказалася не такой значнай, як у час папярэдніх вялікіх паводак 1997 і 2002 гадоў, хоць дажджы ў многіх мясцінах былі мацнейшыя, а група World Weather Attribution заявіла, што чатырохдзённы перыяд стаў самым дажджлівым з калі-небудзь зарэгістраваных у Цэнтральнай Еўропе[9], прычым верагоднасць яго інтэнсіўнасці ўзрасла ўдвая з-за змянення клімату.

Паводка ў г. Клодзка, Польшча, 15 верасня.

Найбольш трагічныя і жорсткія паводкі назіраліся, у прыватнасці, у Нова-Горыцы (Славенія), прама ля мяжы з Італіяй. У СМІ было распаўсюджана відэа, на якім відаць, як мясцовая рака за некалькі гадзін затапіла ўвесь мост у горадзе. Праблемы, выкліканыя дажджом, мацней за ўсё ўдарылі па горадзе Цэле, часткова паралізаваўшы яго[10]. Пагроза паводкі таксама закранула Славакію, дзе асцерагаліся затаплення Браціславы. Узровень Дуная трохі падняўся, але гэта не прывяло да затаплення гістарычнага цэнтра славацкай сталіцы[11]. Да 15 верасня ў Румыніі было пашкоджана каля 5000 дамоў[12]. У Ніжняй Аўстрыі абвешчана стыхійнае бедства[13]. У Вене прайшла эвакуацыя насельніцтва[14]. У Германіі стыхія закранула Баварыю, дзе падняўся ўзровень вады ў рэках Дунай і Эльба[15]. У Польшчы былі затоплены некалькі гарадоў у Апольскім і Ніжнесілезскім ваяводствах[16][17][18]. У Малдове былі затоплены сталічны Кішынёў і шэраг правінцыйных гарадоў і сёл[19].

Станам на 19.09.2024 было заяўлена пра наступную колькасць загінулых:

Краіна Колькасць
Аўстрыя 5[20][21][22]
Польшча 11[23]
Румынія 7[4][24][25][26]
Чэхія 5[27][28][29]
  1. Rakušan: Povodně již mají pět potvrzených obětíČTK, 2024. — ISSN 1213-5003 Праверана 18 верасня 2024.
  2. Na Šumavě sněžilo, déšť do neděle neustane. Vyjasní se až příští týden — iDNES.cz
  3. Наводнения в Центральной Европе: первые жертвы в Румынии | Euronews
  4. а б https://www.bbc.com/russian/articles/c62r49jz8v1o
  5. Wetterkarte — ZAMG
  6. Wetter und Klima — Deutscher Wetterdienst — Thema des Tages — Mittelmeerluft und Tief ANETT — Extremniederschläge im östlichen Mitteleuropa
  7. Meteociel — Archives des réanalyses NOAA NCEP de 1836 à aujourd’hui
  8. Teils extreme Regen- und Schneemengen — ZAMG
  9. belta.by
  10. https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2024-09-13/wystarczylo-zaledwie-kilka-godzin-most-w-slowenii-znalazl-sie-pod-woda/
  11. https://www.puls24.at/news/chronik/angst-vor-hochwasser-in-bratislava-slowakei-will-grenzgebiet-fluten/350668
  12. https://www.tagesschau.de/ausland/europa/unwetter-hochwasser-tote-polen-oesterreich-100.html
  13. https://noe.orf.at/stories/3273086/
  14. https://noe.orf.at/stories/3273109/
  15. https://www.dw.com/en/europe-heavy-rains-batter-poland-czech-republic-austria/live-70216853
  16. Záplavy dál sužují střední Evropu, Polsko a Rakousko mají první oběti | ČeskéNoviny.cz
  17. Woda zalewa Prudnik. Burmistrz apeluje do mieszkańców: «Jeszcze macie szansę się ewakuować» | Nowa Trybuna Opolska
  18. Nysa odcięta od świata, wielka fala zalewa szpital. «SOR praktycznie nie istnieje» — Wiadomości Radio ZET
  19. https://www.ipn.md/en/flooded-streets-in-capital-city-two-young-women-thrown-by-7967_1107284.html
  20. Vydatné sněžení v Alpách má první oběť, v Dolomitech zemřela Kanaďanka — iDNES.cz
  21. https://www.focus.de/panorama/hochwasser-hochwasser-gefahr-mehrere-daemme-in-oesterreich-gebrochen_id_54933749.html
  22. Kein Dauerregen mehr: Zumindest Wetterlage soll sich entspannen — news.ORF.at
  23. Bielsko-Biała: 42-latek utonął. To druga ofiara powodzi w Polsce — Śląsk, Super Express
  24. https://news.sky.com/story/several-dead-in-romania-as-eastern-europe-struck-by-torrential-rain-and-flooding-13215317
  25. At least eight dead as eastern and central Europe struck by torrential rain and flooding | World News | Sky News
  26. Rumunia: Jest siódma ofiara śmiertelna powodzi — EURACTIV.pl
  27. Záplavy mají první oběť, policie také pohřešuje osm lidí | ČeskéNoviny.cz
  28. ▶ Počet obětí záplav v Moravskoslezském kraji vzrostl na tři — ČT24 — Česká televize
  29. Povodně v Česku už mají pátou oběť, řekl Rakušan. Stále se ale pohřešuje osm lidí | iROZHLAS — spolehlivé zprávy