Паланцін

Фрыдрых Аўгуст фон Каўльбах. Меркаваны партрэт прынцэсы Марыі фон Гогенцолерн (1917)

Паланцін (фр.: palantine ад palatin — «пфальцкі») — футравая або аздобленая футрам доўгая жаночая накідка прамавугольнай формы. У цяперашні час паланцінам называюць прастакутныя накідкі з воўны, шоўку, лёну, атласу і многіх іншых матэрыялаў. Такое покрыва з памерамі не менш за паўметра па шырыні і да двух метраў даўжынёй нярэдка ўпрыгожана па краях альбо па перыметры узорам; колеравая гама разнастайная. Яго можна выкарыстоўваць як накідку, павязваць як шалік ці як галаўны ўбор.

Гісторыя

Гэты элемент адзення ўвайшоў у моду ў Францыі каля 1676 года, калі Лізавета Шарлота Пфальцкая (Лізелота), жонка Філіпа I Арлеанскага (малодшага брата Людовіка XIV), дачка курфюрста Пфальца (ням.: Pfalz; фр.: Palatinat) першай прадэманстравала элегантны спосаб абараняцца ад холаду з дапамогай невялікага пакрывала з футра собаля, прывезенага ёю са сваёй радзімы — нямецкага княства Пфальц. Назва мае паходжанне ад тытула ўладальнікаў Пфальца — паланціны, гэта значыць першыя з сямі курфюрстаў імперыі.

У Расіі захапленне паланцінамі пачалося ў XVIII стагоддзі. Мода на паланцін прыйшла ў Расію ў 1724 годзе і карысталася поспехам аж да Рэвалюцыі 1917 года.

• 
  Партрэт Жанны Сільвані Арну-Плесі, сярэдзіна XIX стагоддзя
• 
  Лола Мантэз, паміж 1875 і 1917 гадамі
• 
  Паланцін і муфта з футра крата. Мода зімы 1903 года ў Германіі
• 
  The Ino. J. Mitchell Co., 110, Réaumur, Paris, 1912
• 
  Мэрылін Манро ў 1954 годзе

Літаратура

• Лазука, Барыс Андрэевіч. Слуцкія паясы і еўрапейскі тэкстыль XVIII стагоддзя. Малы лексікон / Б. А. Лазука; [фота: Б. А. Лазука, М. П. Мельнікаў]. — Мінск: Беларусь, 2015. — 170, [2] с. : каляр. іл., партр. ; 30 см. Фактычная дата выхаду ў свет ― 2014. ― Бібліяграфія: с. 170―171.
• Балязин В. Н. Неофициальная история России 2007 ISBN 978-5-373-01229
• Виноградов Е. История Мировой культуры 2001 (МГТУ им. Н. Э. Баумана)