Паола Руфіні

Паола Руфіні
англ.: Paolo Ruffini
Дата нараджэння	22 верасня 1765(1765-09-22)[…]
Месца нараджэння	Валентана[d], Папская вобласць
Дата смерці	10 мая 1822(1822-05-10)[…] (56 гадоў)
Месца смерці	Модэна, Габсбургская манархія
Месца пахавання	Sant'Agostino, Modena[d]
Грамадзянства	Папская вобласць
Род дзейнасці	матэматык, урач, філосаф
Навуковая сфера	алгебра
Месца працы	Мадэнска-Рэджа-Эмільскі ўніверсітэт Ваенная акадэмія Модэны[d]
Альма-матар	Мадэнска-Рэджа-Эмільскі ўніверсітэт (1788)
Член у	Нацыянальная акадэмія навук Італіі[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Паола Руфіні (італ.: Paolo Ruffini; 1765—1822) — італьянскі матэматык, доктар медыцыны; першы даказаў немагчымасць рашэння ў радыкалах алгебраічных ураўненняў вышэйшых ступеней, пачынаючы з 5-й. Гэты доказ, які стаў вяхой у гісторыі алгебры, быў выкладзены аўтарам у творы «Teoria generale delle equazioni, in cui si dimostra impossibile la soluzione algebraica delle equazioni generali di grado superiore al quarto» (Балоння, 1798).

Доказ Руфіні значна прасцейшы чым пазнейшы доказ Абеля. Памылковасць знойдзенага Вроньскім «агульнага рашэння ўраўненняў усіх ступеней» выклікала з боку Руфіні абвяржэнне ў форме мемуара: «Intorno al metodo generale, proposto dal Sig. Hoene Wronski onde risolvere le equazioni di tutti i gradi» (1816, «Memorie della Società Italiana», XVIII, 1820).

Працы па алгебры

Teoria generale delle equazioni, 1799

З твораў Руфіні, прысвечаных ураўненням вышэйшых ступеней, варта назваць наступныя:

• «Sopra la determinazione delle radici nelle equazioni numeriche di qualunque grado» (Модэна, 1804),
• «Riflessioni interno alla soluzione delle equazioni algebraiche generali» (там жа, 1813),
• «Della soluzione delle equazioni algebraiche determinate particolari di grado superiore al quarto» («Mem. Soc. Ital.»),
• «Della insolubilità delle equazioni algebraiche generali di grado superiore al quarto» (там жа),
• «Della insolubilità delle equazioni algebraiche generali di grado superiore al quarto qualunque metodo si adoperi, algebraico esso siasi о transcendente» («Mem. Istit. nazion. Italian.», I, 1806),
• «Riflessioni critiche sopra il sagio filosofico intorno alla probabilità del Sign. de Laplace» (там жа, 1821),
• «Alcune proprietà generali delle funzioni» (там жа),
• «Di un nuovo metodo generale di estrarre le radici numeriche» (там жа, XVI, 1813),
• «Della classificazione delle curve algebraiche a semplice curvatura» (там жа, XVIII, 1820)

і некаторыя інш.

Літаратура

Руффини, Паоло // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.