Перайсці да зместу

Паул Гома

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Паул Гома
рум.: Paul Goma
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 2 кастрычніка 1935(1935-10-02)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 24 сакавіка 2020(2020-03-24) (84 гады)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Альма-матар
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці раманіст, эсэіст, пісьменнік, аўтар дзённіка
Гады творчасці з 1966
Мова твораў французская і румынская
Грамадская дзейнасць
Партыя
Узнагароды
paulgoma.free.fr (рум.)

Паул Гома (рум.: Paul Goma; 2 кастрычніка 1935, Мана  (руск.), Аргееўскі раён  (руск.), Румынія — 25 сакавіка 2020, Парыж, Францыя) — румынскі празаік.

Паўль Гома нарадзіўся ў вёсцы Мана  (руск.), каля Агеева ў 1935 годзе. Пасля далучэння Бесарабіі да СССР яго бацька быў дэпартаваны. Гоман з маці ў 1944 годзе пераехалі ў Трансільванію.

У 1952 годзе за антыкамуністычныя погляды быў пазбаўлены права навучацца ў школе. У 1955 годзе, у выніку рознагалоссяў з прафесарамі і выкладчыкамі Інстытута літаратуры і літаратурнай крытыкі Міхаілам Новікавым  (рум.), Міхаем Гафіцам  (рум.) і іншымі, абмяркоўваўся на пасяджэнні рэктарата Інстытута. У 1956 годзе пратэставаў супраць уводу савецкіх войскаў у Венгрыю, у знак пратэсту здаў білет члена Саюза рабочай моладзі.

У 1956 годзе быў арыштаваны і асуджаны спачатку на два гады, якія правёў у турмах Жылавы  (руск.) і Герлы  (руск.). Пасля быў прымусова адпраўлены на пасяленне ў сяло Лэтешць (цяпер Бардушань  (укр.)), павета Яламіца, дзе знаходзіўся да 1964 года. Тым не менш, у 1965 годзе яго не прынялі на 3-і курс Інстытута літаратуры. Паулу Гоме давялося здаваць іспыты на філалагічны факультэт Бухарэсцкага ўніверсітэта.

У 1968 годзе ўступіў у РКП. У 1971 годзе ў ФРГ апублікаваў раман «Асціната», за што быў прапанаваны да выключэння з партыі. У сакавіку 1977 года, апублікаваў першую заметку ў «România literară  (рум.)» (аб наступствах землятрусу). У 1977 годзе яму ўдалося адправіць на радыёстанцыю «Свабодная Еўропа» ліст пратэсту з нагоды парушэння правоў чалавека ў Румыніі.

20 лістапада 1977 года разам з сям’ёй ён быў пазбаўлены румынскага грамадзянства і высланы ў Францыю. Прыехаўшы ў Парыж, сям’я Гомы папрасіла палітычнага прытулку. Гома працягнуў барацьбу супраць камуністычнага рэжыму ў Румыніі. З 1977 года ён меў статус апатрыда.

25 красавіка 2013 года Гома атрымаў малдаўскае грамадзянства, а 28 чэрвеня — малдаўскі пашпарт і абвясціў аб планах пераезду ў Кішынёў[6][7].

У тым жа 2013 годзе Саюз пісьменнікаў Малдавіі вылучаў Гома на Нобелеўскую прэмію па літаратуры[8].

Гома вядомы таксама абвінавачваннямі яўрэяў у насаджэнні камунізму  (руск.) і адмаўленнем Халакосту. У сваім эсэ «Чырвоны тыдзень 28 чэрвеня — 3 ліпеня, ці Бесарабія і яўрэі» Гома адкрыта адмаўляе і апраўдвае факт Халакосту, вызначаючы дзеянні саюзнай нацыскай Германіі рэжыму Ёну Антанеску  (руск.) як «справядлівая адплата, помста»[9].

Зноскі

  • Левит И. Э.  (руск.) В наркотическом угаре юдофобии: по поводу эссе писателя Паула Гомы «Красная неделя 28 июня — 3 июля 1940, или Бессарабия и евреи». Кишинёв: Еврейский общинный культурный центр, 2004.