Паўднёва-Германскі манетны саюз
Паўднёва-Германскі манетны саюз (ням.: Süddeutsche Münzverein) — манетны саюз, створаны ў 1837 годзе ў адпаведнасці з Мюнхенскім манетным дагаворам (ням.: Münchener Münzvertrag), які падпісалі дзяржавы паўднёвай і часткі цэнтральнай Германіі. Саюз быў закліканы забяспечыць уніфікацыю грашовых сістэм удзельнікаў дагавора.
Гісторыя саюза[правіць | правіць зыходнік]
Паводле гэтага дагавора, каралеўствы Баварыя, Вюртэмберг, герцагствы Насау, Бадэн, Гесэн, а таксама вольны горад Франкфурт у 1837 годзе ўніфікавалі свае грашовыя сістэмы. У 1838—1839 гадах да саюза далучыліся Саксен-Мейнінген, Гогенцолерн-Зігмарынген, Гогенцолерн-Хехінген, Гесэн-Гомбург і Шварцбург-Рудальштат[1].
Асноўнай разліковай вагавай адзінкай, паводле дагавора, была прынята кёльнская марка чыстага срэбра (233,855 г). Манетная стапа складала 24,5 гульдэна з адной кёльнскай маркі[2]. Адпаведна, 1 гульдэн утрымліваў каля 9,5 г чыстага срэбра. Разменнай манетай стаў крэйцар. 60 крэйцараў складалі 1 гульдэн. У сваю чаргу розныя дзяржавы, якія ўваходзілі ў манетны саюз, чаканілі вытворныя крэйцара — 1⁄2 і 1⁄4 крэйцара, пфенігі і гелеры[1].
Краненталер, які цыркуляваў раней, дэманетызаваны не быў. З увядзеннем гульдэна ён быў прыраўнаваны да 162 крэйцараў. Пералік і абмен раней адчаканеных манет, якія знаходзіліся ў абароце, складаў вядомую праблему для дзяржаў манетнага саюза[1].
Большасць нямецкіх дзяржаў, якія не ўвайшлі ў Паўднёва-Германскі манетны саюз, у 1838 годзе падпісалі Дрэздэнскі манетны дагавор. Такім чынам на тэрыторыі Германскага мытнага саюза адначасова функцыянавалі дзве грашовыя сістэмы. Асноўнай грашовай адзінкай дрэздэнскага манетнага саюза стаў талер. Паміж талерам і гульдэнам усталяваўся выразны абменны курс. 2 талеры прыраўноўваліся да 3,5 гульдэнаў. Адпаведна, 1 талер паўночнагерманскіх дзяржаў абменьваўся на 1 гульдэн 45 крэйцараў[3][4].
Мюнхенскі манетны дагавор страціў сваю сілу пасля ўвядзення адзінай валюты аб’яднанай пасля франка-прускай вайны ў 1871 годзе Германскай імперыі — залатой маркі. Пасля аб’яднання 1 гульдэн абменьваўся на 1 марку 71 пфеніг[3].
Суадносіны гульдэна і іншых грашовых адзінак[правіць | правіць зыходнік]
- 1 крона = 15 гульдэнаў 54 крэйцара[3]
- 1 дукат = 5 гульдэнаў 36 крэйцараў[3]
- 1 краненталер = 2 гульдэна 42 крэйцара[3]
- 1 канвенцыйны талер = 2 гульдэна 24 крэйцара[3]
- 1 саюзны талер = 1 гульдэн 45 крэйцараў[3]
- 1 гульдэн = 1,71 маркі[3]
Зноскі
- ↑ а б в Münchener Münzvertrag (ням.). Вялікі лексікон манет ням.: Das große Münzen-Lexikon. Архівавана з першакрыніцы 13 мая 2013. Праверана 11 мая 2013.
- ↑ Schneider K. Hatten die Reichsmünzreformen eine Chance? Ein Rückblick aus dem 18. Jahrhundert // Harz-Zeitschrift. — Lukas Verlag fur Kunst- und Geistesgeschichte, 2010. — Т. 61. — С. 112—124.
- ↑ а б в г д е ё ж Bayern // Grosser Deutscher Munzkatalog von 1800 bis heute / Faβbender D. — 23. — Battenberg Verlag, 2008. — С. 43. — 656 с. — ISBN 978-3-86646-019-5.
- ↑ Holtferich C.-L. The monetary unification process in nineteenth-century Germany: relevance and lessons for Europe today // A European Central Bank? Perspectives on monetary unification after ten years of the EMS / edited by Marcello de Secco and Alberto Giovanni. — Cambridge: Cambridge University Press, 1990. — P. 222. — ISBN 0-521-37171-6.