Перайсці да зместу

Педыяструм

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Педыяструм
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Pediastrum


Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  6031
NCBI  3104
EOL  11604
IPNI  ???
FW  264972

Педыяструм (Pediastrum) — род мікраскапічных цэнабіяльных зялёных водарасцей, які налічвае каля 400 відаў.

Навуковая назва ўтворана ад стар.-грэч.: πούς — нага і ἄστρον — зорка.

Клеткі размешчаны ў плоскіх аднаслаёвых цэнобіях зорчатай або круглявай формы, якія змяшчаюць ад 4-х да 512 клетак, альбо канцэнтрычнымі коламі, альбо спіральна, альбо без пэўнага упарадкавання. Клеткі вуглаватыя, шчыльна прылягаюць адна да аднаго або ўтвараюць прасветы ў выглядзе скразных адтулін у цэнобіі. Кожная дарослая клетка змяшчае адзін прысценны хларапласт з некалькімі пірэноідамі і некалькі ядраў. Клеткавая абалонка тоўстая, кутынізаваная, часам насычаная крэмнязёмам, са структурнымі ўтварэннямі (бародаўкі, шыпікі, зморшчыны) або без іх.

Размнажэнне адбываецца двума шляхамі: палавым і бясполым.

Бясполае размнажэнне — зааспоры. Зааспоры маюць два жгуцікі, акружаныя слізістай абалонкай і вызваляюцца ў выніку разрыву абалонкі мацярынскай клеткі, пасля чаго фармуюць новы цэнобій.

Палавой працэс — ізагамія. Гаметы менш зааспор, паруецца пярэднім канцом, утвараючы зіготу, што пасля перыяду спакою ўтварае зааспоры, якія ператвараюцца ў нерухомыя клеткі-паліэдры. Унутры паліэдраў ўзнікаюць новыя цэнобіі.

Распаўсюджанне ў прыродзе

[правіць | правіць зыходнік]

Большасць відаў роду касмапаліты. Распаўсюджаныя ў розных, пераважна прэснаводных, эўтрафаваных вадаёмах, у планктоне, часам у перыфітоне.

Прымяненне чалавекам

[правіць | правіць зыходнік]

Віды роду з’яўляюцца індыкатарамі эўтрофнага забруджванне вадаёмаў, якія выкарыстоўваюцца пры ацэнцы стану вадаёма па водарасцевым складзе.

  • Костіков І. Ю., Джаган В. В. та ін. Ботаніка. Водорості та гриби — К.: Арістей, 2006
  • Топачевський А. В.  (укр.), Масюк Н. П.  (укр.) Прісноводні водорості Української РСР, під ред. Макаревич М. Ф  (укр.)., К.: Вища школа, 1984
  • Царенко П. М.  (укр.) Краткий определитель хлорококковых водорослей Украинской ССР / АН УССР. Ин-т ботаники им. Н. Г. Холодного; — К., Наук. думка, 1990 — 208 с. (руск.)