Петэрыс Упіціс

Петэрыс Упіціс
лат.: Pēteris Upītis
Дата нараджэння	19 мая 1896(1896-05-19)
Месца нараджэння	Jumurda Parish[d], Латвія
Дата смерці	4 красавіка 1976(1976-04-04) (79 гадоў)
Месца смерці	Добэлэ, Добэльскі раён[d], Латвійская ССР, СССР
Месца пахавання	могілкі Райніса[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  Латвія  СССР
Род дзейнасці	батанік
Навуковая сфера	раслінаводства, пладаводства, селекцыя раслін, кветкаводства
Навуковая ступень	кандыдат сельскагаспадарчых навук
Альма-матар	Прыкульская сельскагаспадарчая школа
Прэміі
Узнагароды

Петэрыс Упіціс (лат.: Pēteris Upītis, 19 мая 1896 — 4 красавіка 1976, Добэлэ, Латвійская ССР) — савецкі і латвійскі селекцыянер, фота-мастак.

Біяграфія

Скончыў Прыкульскую сельскагаспадарчую школу.

Кандыдат сельскагаспадарчых навук. Загадчык селекцыйнай лабараторыяй пладаводства Навукова-даследчага інстытута Земляробства Латвіі.

Стваральнік і кіраўнік Добэльскага гадавальніка. Вывеў больш за 80 тыс. генатыпаў.

Селекцыйная дзейнасць

Бэз 'Gaizinkalns' селекцыі П. Упіціса ў Цэнтральным батанічным садзе НАН Беларусі

• 200 сартоў бэзу (у Каралеўскай асацыяцыі бэзу зарэгістраваная 12 сартоў бэзу. П. Упіціса). Першы выведзены сорт бэзу «Радасць быцця».
• Вядомыя сарты лілей 'Brūnupīte', 'Dzintarlāse'

Запатэнтаваныя сарты:

• сорт маліны 'Ivars' (сааўтар S. Strautiņa) — рэг.нр. пасв.. AVE3
• сорт чарэшні 'Aija' (сааўтар S. Ruisa) — рэг.нр. пасв. KIR1
• сорт яблыні 'Ilga' (сааўтар Мара Скривеле)- рэг.нр. пасв. ABE1
• сорт яблыні 'Ausma' (сааўтар L. Ikase)- рэг.нр. пасв. ABE2
• сорт груш 'Jumurda' (сааўтар M. Blukmanis)- рэг.нр. пасв. BUM1
• сорт гібрыдных сліў 'Agrā Dzeltenā' (сааўтар L. Ikase)- рэг.нр. пасв. PLU3
• сорт гібрыдных сліў 'Inese' (сааўтар L. Ikase)- рэг.нр. пасв. PLU4
• сорт хатніх сліў 'Minjona' (сааўтар Эдзіце Кауфмане)- рэг.нр. пасв. PLU2
• сорт абрыкосаў 'Daiga' (сааўтар Эдзіце Кауфмане)- рэг.нр. пасв. APR1
• сорт абрыкосаў 'Velta' (сааўтар Эдзіце Кауфмане)- рэг.нр. пасв. APR2
• сорт абрыкосаў 'Lāsma' (сааўтар Эдзіце Кауфмане)- рэг.нр. пасв. APR3

Публікацыі

• P. Upītis. LPSR Augļu koku un ogulāju šķirnes. Rīga, 1948.-1951.
• P. Upītis. Augļkopības selekcijas mērķi un mans месца. Druva, 1958. Nr.18, 9.-11.lpp.
• P. Upītis. Latvijas PSR augļaugu kultūru šķirņu sastāva uzlabošana un papildināšana. Autoreferāts lauksaimniecības zinātņu kandidāta grāda iegūšanai. Jelgava, 1964. 32 lpp. (на рускай).

Узнагароды

• Дзяржаўная прэмія СССР
• Ордэн Леніна
• Заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі Латвійскай ССР

Памяць

• У Добэлэ адкрыты «Музей і сад Петэрыса Упіціса»

Літаратура

• Имантс Зиедонис, «Курземите»
• L. Cirse. Pēteris Upītis. Rīga, 1996, 176 lpp.
• Надир Сафиев, Журнал «Вокруг Света», Обыкновенный человек Петерис Упитис, № 9 (2564), Сентябрь 1972, Рубрика «К 50-летию СССР»

Спасылкі

• на сайце izgudrojumi.lza.lv Архівавана 25 кастрычніка 2012.
• Добэлэ — горад-сад
• Latvijas Valsts Augļkopības institūta mājas lapa Архівавана 8 студзеня 2010.