Пліса (прыток Бярэзіны)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Пліса
Plisa River (tributary of Berezina).jpg
Характарыстыка
Даўжыня 64 км
Басейн 625 км²
Расход вады 4 м³/с
Вадацёк
Выток Каля в. Слабада Смалявіцкага раёна
 • Каардынаты 54°00′08″ пн. ш. 27°53′19″ у. д.HGЯO
Вусце Бярэзіна
 • Месцазнаходжанне паўднёвая мяжа Барысава
 • Каардынаты 54°11′45″ пн. ш. 28°34′55″ у. д.HGЯO
Ухіл ракі 0,7 м/км
Размяшчэнне
Водная сістэма [[Бярэзіна|Бярэзіна]]

Краіна
Рэгіён Мінская вобласць
Раён Барысаўскі раён, Смалявіцкі раён
physical
Пліса (прыток Бярэзіны)
Пліса (прыток Бярэзіны)
physical
выток
выток
вусце
вусце
Blue 0080ff pog.svg — выток, Blue pog.svg — вусце
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пліса́ — рака ў Смалявіцкім і Барысаўскім раёнах Беларусі, правы прыток ракі Бярэзіна (басейн Дняпра).

Даўжыня ракі – 64 км. Плошча вадазбору – 625 км². Сярэднегадавы расход вады ў вусці – 4 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні – 0,7 .

Асноўныя прытокі[правіць | правіць зыходнік]

Справа: Чарніца

На рацэ[правіць | правіць зыходнік]

Вадасховішчы: Смалявіцкае, Жодзінскае

Агульнае[правіць | правіць зыходнік]

Пачынаецца на ўсходніх схілах Мінскага ўзвышша за 1,5 км на паўднёвы ўсход ад аграгарадка Слабада Смалявіцкага раёна, вусце на паўднёвай ускраіне былой вёскі Юшкевічы Барысаўскага раёна (цяпер – г. Барысаў). Найвышэйшы ўзровень разводдзя – ў канцы сакавіка, найбольшая вышыня над межанным узроўнем – 2,6 м. Лядовыя з′явы няўстойлівыя. Прымае сцёк з шэрага меліярацыйных каналаў.

Даліна ў ніжнім цячэнні паміж вёскамі Яловіца Смалявіцкага раёна і Струпень Барысаўскага раёна – звілістая, на астатнім працягу – прамая, трапецападобная (шырыня 0,8—1,2 км), ніжэй горада Смалявічы – да 2 км, паміж Жодзіна і вёскай Яловіца – невыразная. Схілы спадзістыя, вышынёй 6—17 м, месцамі ў сярэднім і ніжнім цячэнні – стромкія і абрывістыя. Пойма ад вёскі Трубянок Смалявіцкага раёна да вусця – двухбаковая (шырыня 0,2—0,4 км), перасечаная сеткай меліярацыйных каналаў і старых рэчышчаў.

Рэчышча ад вытоку да вёскі Яловіца – каналізаванае, на астатнім працягу – звілістае, свабодна меандруе. Берагі стромкія, месцамі абрывістыя, пераважна адкрытыя.

У басейне ракі знаходзіцца вялікае возера Судабле.

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

  • Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1–2. – Л., 1971.
  • Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил. (руск.)
  • Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
  • Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т.4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Т. 4. — 10 000 экз.