Поль Мацісавіч Арман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Поль Мацісавіч Арман
лат.: Pols Armāns
Дата нараджэння 22 сакавіка (4 красавіка) 1903
Месца нараджэння
Дата смерці 7 жніўня 1943(1943-08-07) (40 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Альма-матар
Грамадзянства
Прыналежнасць СССР
Род войскаў Танкавыя войскі Расійскай Федэрацыі[d] і танкавыя войскі СССР
Званне палкоўнік
Камандаваў Q4028391? і 122nd Tank Brigade[d]
Бітвы/войны
Узнагароды і званні
Герой Савецкага Саюза
ордэн Леніна ордэн Айчыннай вайны I ступені
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Поль Мацісавіч Арман (лат.: Pols Matisovičs Armans), народжаны Петэрсіс Паўль Тылтыньш (лат.: Pēteris Pauls Tiltiņš; 22 сакавіка (4 красавіка) 19037 жніўня 1943) — савецкі ваенны дзеяч, палкоўнік танкавых войскаў, удзельнік вайны ў Іспаніі і Вялікай Айчыннай. Першы танкіст, ганараваны звання Героя Савецкага Саюза[1].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў маёнтку Мітэльгоф Добленскага павета Курляндскай губерні (зараз Відусмуйжа, Сесаўская воласць, Елгаўскі край) у сялянскай сям’і. Па нацыянальнасці — латыш.

У 1920-х гадах быў членам камуністычнага падполля ў Латвіі, дзе стаў адным з арганізатараў Камуністычнага саюза моладзі ў Елгаве. Адначасова скончыў рэальнае вучылішча і радыёінстытут. У 1924—1925 гадах служыў у латвійскай арміі ў электратэхнічным дывізіёне ў Рызе.

Потым пражыў некаторы час у Францыі, дзе ў дакументах замест свайго латышскага імя Петэрсіс Паўль Тылтыньш, атрымаў французскае Поль Арман. У 1926 эміграваў у СССР, дзе ўступіў у ВКП(б) і паступіў на службу ў Чырвоную армію.

З ліпеня 1926 па верасень 1928 — курсант Маскоўскага пяхотнага вучылішча. У 1928—1930 гадах быў камандзірам узвода ў 59-м стралковым палку Ленінградскай ваеннай акругі. Затым пераведзены ў Маскоўскую ваенную акруга камандзірам узвода разведкі першай вопытнай механізаванай брыгады. У маі 1931 года пераведзены ў Закаўказскую ваенную акругу камандзірам аўтабранедывізіёна. Са снежня 1932 года — камандзір батальёна ў 5-й матабранявай брыгады ў Барысаве.

У 1935 годзе скончыў курсы ўдасканалення тэхнічнага складу пры Ваеннай акадэміі механізацыі і матарызацыі РСЧА. З кастрычніка 1936 па студзень 1937 ваяваў у Іспаніі на баку рэспубліканцаў. Тут змагаўся пад псеўданімам «Маёр Грэйзэ» і ўзначальваў танкавую роту. Па вяртанні ў СССР прызначаны камандзірам 5-й механізаванай брыгады. З верасня 1939 па май 1941 вучыўся ў Ваеннай акадэміі імя Фрунзэ. Па заканчэнні прызначаны намеснікам камандзіра 51-й танкавай дывізіі.

На пачатак Вялікай Айчыннай вайны быў намеснікам камандзіра 51-й танкавай дывізіі, у пачатку ліпеня 41-га — 110-й танкавай дывізіі, потым камандаваў 11-й танкавай брыгадай, быў камандуючым бранятанкавымі і механізаванымі войскамі 4-й агульнавайсковай арміі, а з 6 жніўня 1943 года — камандзір 122-й танкавай брыгады.

Забіты снайперам 7 жніўня 1943 года ў Ленінградскай вобласці.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Старэйшы брат, Альфрэд Мацісавіч Тылтыньш, стаў савецкім разведчыкам. Удзельнічаў у Першай сусветнай, грамадзянскіх войнах у Расіі і Іспаніі[2].

Зноскі

  1. Ибрагимов Д. С. Впервые танки против танков / Противоборство. — М.: ДОСААФ, 1989.
  2. Альфрэд Мацісавіч Тылтыньш

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]