Помнік Францыску Скарыну (Прага)
| Помнік | |
| Помнік Францыску Скарыну | |
|---|---|
 | |
| 50°05′33″ пн. ш. 14°23′24″ у. д.HGЯO | |
| Краіна | |
| Месцазнаходжанне | |
| Скульптар | Эдуард Барысавіч Астаф’еў |
| Архітэктар | Юрый Іванавіч Казакоў |
| Дата пабудовы | 1996 год |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Помнік Францыску Скарыну — помнік у Празе, размешчаны ў Градчанах. Прысвечаны беларускаму першадрукару і асветніку Францыску Скарыну, які займаўся ў гэтым горадзе друкарскай дзейнасцю, а пасля працаваў батанікам па запрашэнні караля Фердынанда I. Устаноўлены ў 1996 годзе ў скверы паміж вуліцамі Еленя і Кеплерава. Аўтарамі помніка з’яўляюцца скульптар Э. Астаф’еў і архітэктар Ю. Казакоў[1].
Побач з помнікам устаноўлены камень з надпісам на беларускай і чэшскай мовах: «1535-1539. У гэтых месцах працаваў каралеўскім батанікам выдатны беларускі гуманіст і ўсходнеславянскі першадрукар Францішак Скарына». «З Прагай звязаны два перыяды дзейнасці Ф. Скарыны. Тут ён пры дапамозе віленскіх мецэнатаў стварыў першае ў гісторыі беларускае выдавецтва, пераклаў, пракаментаваў і надрукаваў 23 кнігі Бібліі (1517—1519 гг). Пражскае выданне Бібліі было значнай падзеяй навуковага і грамадскага значэння, а таксама мастацка-паліграфічным шэдэўрам»[1][2].
У вобразе Ф. Скарыны спалучаюцца яго характарыстыкі і як канкрэтнага чалавека, і як сімвала беларускай культуры. У адной руцэ — пяро, у другой — пражская Біблія, разгорнутая на тытульным лісце. Постаць урачыстая і адначасова спакойная, у напружаным позірку спалучыліся інтэлектуальнасць вучонага-асветніка і цвёрдасць, перакананасць грамадскага дзеяча і патрыёта. Дэмакратычнасць і чалавечнасць вобраза прачытваецца ў жывых рысах твару, падкрэслены нізкім для такога помніка (вышыня скульптуры 2,3 м) пастаментам, натуральнасцю позы і характарам лепкі — абагульненасцю і выразнасцю прапрацоўкі дэталяў. Дастаткова камерныя памеры помніка адпавядаюць характару архітэктурнага асяроддзя.[1][2]
Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]
- ↑ а б в М. П. ЧАЙКО. З НАГОДЫ 500-ГОДДЗЯ БЕЛАРУСКАГА І ЎСХОДНЕ-СЛАВЯНСКАГА ПІСЬМЕНСТВА: ВОБРАЗ ФРАНЦЫСКА СКАРЫНЫ Ў ТВОРАХ МАНУМЕНТАЛЬНАЙ СКУЛЬПТУРЫ Архівавана 2 лістапада 2018.
- ↑ а б Шамрук, А. Прыйшоў з мінулага, каб увайсці ў будучыню. Помнік Францішку Скарыне ў Празе / А. Шамрук // Роднае слова. — 2000. — № 9. — С. 99-100.