Правы чалавека на Мальце
Правы чалавека на Мальце — шэраг законаў, якія абараняюць правы чалавека, вызначаныя Канстытуцыяй. Было створана некалькі арганізацый і НДА, мэтай якіх з’яўляецца павышэнне дасведчанасці аб пэўных свабодах і правах на Мальце.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]15 чэрвеня 1802 года сто чатыры прадстаўнікі мальтыйскіх гарадоў і вёсак падпісалі дэкларацыю, у якой пацвярджалася манархічная ўлада і асноўны набор правоў[1]:
- Свабодныя людзі маюць права выбіраць сваю рэлігію.
- Ні адзін чалавек не мае ніякай асабістай улады над жыццём, маёмасцю або свабодай іншага.
- Улада заключана толькі ў законе, і абмежаванне або пакаранне могуць ажыццяўляцца толькі ў адпаведнасці з законам.
Пасля Першай сусветнай вайны Мальта была паражана няздольнасцю забяспечыць асноўнымі харчовымі таварамі большасць астравоў, што павялічыла кошт жыцця пасля вайны. Доктар Філіпа Скеберас з Нацыянальнай Асамблеі Мальты працаваў на абарону нацыі і спрыяў сацыяльным і палітычным зменам. Ён склікаў пасяджэнне Нацыянальнага сходу 7 чэрвеня 1919 года[2]. Падчас правядзення Нацыянальнай асамблеі натоўп дэманстрантаў узбунтаваўся з абурэннем у дачыненні да дзейнага брытанскага камандавання. Гэта прывяло да гібелі чатырох мальтыйскіх грамадзян ад рук брытанскіх салдат, што цяпер адзначаецца як нацыянальнае свята Сетэ Джуньа. Пасля гэтага канстытуцыйны прагрэс паскорыўся, і 20 лістапада 1919 года мальтыйцам было забяспечана наданне ўласнага парламента, які дазваляе ўрэгуляваць унутраныя справы ўнутры краіны. Пасля 30 красавіка 1921 года была прынятая новая канстытуцыя. Былі праведзены выбары, і ў лістападзе быў сабраны першы Мальтыйскі парламент[3].
Канстытуцыя 1941 года[4] зыходзіла з Еўрапейскай канвенцыі аб правах чалавека, якая ўступіла ў сілу ў 1953 годзе[5]. У ёй сцвярджалася права кожнага чалавека на Мальце на асноўныя правы і свабоды асобы. Мальта здабыла незалежнасць ад Брытанскай імперыі ў верасні 1964 года. Канстытуцыя 1964 года ўтрымоўвала шырокі біль аб правах, напрыклад, права на жыццё і асабістую недатыкальнасць, недатыкальнасць жылля і іншай маёмасці. У 2004 годзе Мальта ўступіла ў Еўрасаюз.
Абыходжанне з групамі і меншасцямі
[правіць | правіць зыходнік]У прынцыпе, усе асноўныя правы і свабоды ў роўнай ступені распаўсюджваюцца на ўсіх людзей, аднак на Мальце адбыліся падзеі, і паведамлялася пра сцэнары, якія адлюстроўваюць узровень няроўнасці паміж групамі і меншасцямі.
Бежанцы
[правіць | правіць зыходнік]Закон прадугледжвае прапанаванне прытулку або статусу бежанца, а ўрад стварыў сістэму забеспячэння абароны бежанцаў. Мальта падпісала Канвенцыю аб статусе бежанцаў 1951 года і пратакол да яе 1967 года з 1971 года[6].
Калі шукальнік прытулку падаў заяву, ён/яна мае наступныя правы[6]:
- Права заставацца на Мальце да разгляду справы.
- Права на атрыманне інфармацыі аб працэдуры надання прытулку.
- Права на атрыманне паслуг перакладчыка.
- Права на зносіны з УВКБ ААН.
- Права на атрыманне юрыдычнай дапамогі.
- Права на прыватнасць.
У перыяд са студзеня 2018 па верасень 2018 года статус бежанца атрымалі 100 чалавек. Са студзеня 2018 па жнівень 2018 года краіна надала датковую абарону 334 асобам[7].
ЛГБТ
[правіць | правіць зыходнік]Мальта — адна з нямногіх краін у свеце, якая зраўняла правы ЛГБТ на канстытуцыйным узроўні[8]. У цяперашні час Мальта займае першае месца ў рэйтынгу ILGA-Europe (Міжнародная асацыяцыя лесбіянак, геяў, бісэксуалаў, трансгендэраў і інтэрсэксуалаў) сярод усіх 49 краін Еўропы з пункту гледжання захавання правоў чалавека і роўнасці[9].
Урад Мальты таксама ўвёў яшчэ адну меру ў падтрымку правоў ЛГБТК+, увёўшы небінарны пол «X» у якасці опцыі ў афіцыйнай дакументацыі[10].
Правы жанчын
[правіць | правіць зыходнік]Па стане на 2015 год, Мальта займае 15 месца ў ЕС, паводле індэксу, апублікаванаму Еўрапейскім інстытутам гендэрнай роўнасці[11].
Арганізацыі, уключаючы Нацыянальны савет жанчын на Мальце (NCW)[12] і Фонд абароны правоў жанчын[13], існуюць як знешні орган, які прасоўвае правы і прасвятляе жанчын адносна іх адпаведных правоў. Напрыклад, Нацыянальны савет жанчын на Мальце публікуе штогадовыя рэзалюцыі[14], якія разглядаюць мноства пытанняў. Рэзалюцыі NCW ад студзеня 2019 ўключалі:
- Баланс жыцця і гендэрны разрыў у аплаце працы
- Комплексны падыход да міграцыі
- Павелічэнне аплачванага адпачынку па догляду бацькі для бацькоў
Інваліднасць
[правіць | правіць зыходнік]Закон аб роўных магчымасцях (інваліды) (Закон I 2000 года) (Глава 413) забараняе несправядлівую дыскрымінацыю па інваліднасці[15]. Мэтай стратэгіі з’яўляецца садзейнічанне лепшым магчымасцям для людзей з абмежаванымі магчымасцямі на рынку працы, удасканаленне адукацыйнага вопыту, забяспячэнне сацыяльных паслуг і прасоўванне асноўных правоў чалавека.
Зноскі
- ↑ McDonald, Neil (2016). Malta & Gozo a megalithic journey. LULU COM. ISBN 978-1326598358. OCLC 980435217.
- ↑ Sette Giugno . www.users.on.net. Архівавана з першакрыніцы 17 ліпеня 2015. Праверана 30 мая 2019.
- ↑ Historical Background . Parliament of Malta. Архівавана з першакрыніцы 24 сакавіка 2019. Праверана 30 мая 2019.
- ↑ Republic of Malta (1964). The Constitution of Malta. pp.1-79.
- ↑ European Court of Human Rights - ECHR, CEDH, news, information, press releases . www.echr.coe.int. Архівавана з першакрыніцы 6 красавіка 2007.
- ↑ а б Asylum Seekers - UNHCR Malta (англ.). UNHCR. Архівавана з першакрыніцы 30 красавіка 2019. Праверана 13 мая 2019.
- ↑ Bureau of Democracy, Human Rights and Labour. (2018). Malta 2018 Human Rights Report (pp. 1-17, Rep.). United States Department of State.
- ↑ Ltd, Allied Newspapers. Malta among just five countries which give LGBT people equal constitutional rights (англ.) . Times of Malta. Архівавана з першакрыніцы 13 мая 2019. Праверана 13 мая 2019.
- ↑ Why Malta Has Europe's Most Progressive Gay Rights (англ.). Time. Архівавана з першакрыніцы 2 кастрычніка 2018. Праверана 13 мая 2019.
- ↑ This Small Island Nation Is Leading the Way for LGBT Rights in Europe . Culture Trip. Архівавана з першакрыніцы 13 мая 2019. Праверана 13 мая 2019.
- ↑ Malta | Index | 2015 | Gender Equality Index 2017 (англ.). European Institute for Gender Equality. Архівавана з першакрыніцы 30 мая 2019. Праверана 30 мая 2019.
- ↑ National Council of Women of Malta - Promoting Equality of Opportunities . www.ncwmalta.com. Архівавана з першакрыніцы 4 лістапада 2013. Праверана 30 мая 2019.
- ↑ Womens Rights Foundation Malta wrf.org.mt Home . wrfmalta2. Архівавана з першакрыніцы 30 мая 2019. Праверана 30 мая 2019.
- ↑ National Council of Women of Malta - Promoting Equality of Opportunities . www.ncwmalta.com. Архівавана з першакрыніцы 23 лістапада 2019. Праверана 30 мая 2019.
- ↑ Equal Opportunities (Persons with Disability) Act (Cap. 413) . www.justiceservices.gov.mt. Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2017.