Прычапны вагон

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Прычапны вагон — безматорны (без цягавага рухавіка) вагон, эксплуатаваны у складзе маторвагоннага рухомага саставу (МВРС) або трамвая. У адрозненне ад звычайных вагонаў, прычапныя вагоны могуць эксплуатавацца толькі сумесна з маторнымі, для чаго маюць адпаведную апаратуру, а па тарцах кузава ўстаноўлены электрычныя раздымы для злучэння ланцугоў кіравання. Аднак у гутарковай прамовы прычапнымі вагонамі могуць называць і звычайныя (часцей маюцца на ўвазе пасажырскія), якія прычапляюцца да далёкіх цягнікоў у шляху следавання, далей у артыкуле апісваюцца толькі прычапныя вагоны, эксплуатаваныя ў складзе МВРС.

Прычапныя вагоны могуць быць галаўнымі (электросекции С, электрацягнік ЭР200), для чаго абсталююцца кабінай кіравання, альбо прамежкавымі (электрацягнікі ЭР10, ЭР22, а таксама ліній TGV), а таксама іх спалучэннем (электрацягніка ЭР1, ЭТ2, ЭД9).

З-за адсутнасці цягавага прывада, прычапныя вагоны маюць значна меншую вагу, чым маторныя (на ЭР2 маторны вагон важыць 54 т, прычапны — 38-41 т), таму на іх часта пераносяць частку электраабсталявання, з мэтай разгрузіць маторныя вагоны, хоць гэта і пазбаўляе апошнія аўтаномнасці, то ёсць магчымасці эксплуатацыі без прычапных вагонаў. Так на ЭР1 і ЭР2 на прычапных вагонах знаходзяцца дынаматор, матор-кампрэсар і акумулятарная батарэя, а вось на ЭР10 і ЭР22 (акрамя ЭР22м) практычна ўсе асноўнае электраабсталяванне перанесена на маторныя вагоны. Акрамя гэтага, адсутнасць на прычапных вагонах цягавага прывада і адпаведнай апаратуры робіць іх больш таннымі, чым маторныя, але наяўнасць у маторвагонным рухомым саставе высокай ўдзельнай колькасці прычапных вагонаў абмяжоўвае удзельную магутнасць цягніка і як следства — пускавое паскарэнне. Таму на прыгарадных электрацягніках лік прычапных вагонаў на 1 маторны вагон скарацілася з 2 да 1.

У цягніках метрапалітэна таксама спачатку эксплуатаваліся і прычапныя вагоны, як, напрыклад, на вагонах тыпу А і Б. Але неабходнасць павышэння ўдзельных магутнасцяў прывяла да неабходнасці адмовы ад прычапных вагонаў, у СССР гэта было зроблена з тыпу Г. У апошні час з'явілася тэндэнцыя да аднаўлення прымянення на метрапалітэне прычапных вагонаў (вагоны мадэляў 555.3 «Казань» і 558 «Нява»), так як гэта дазваляе знізіць кошт цягнікоў, пры гэтым высокая ўдзельная магутнасць саставаў у цэлым захоўваецца за кошт больш магутных цягавых электрарухавікоў.