Пётр Аляксандравіч Віцязь

Пётр Аляксандравіч Віцязь
Дата нараджэння	6 жніўня 1936(1936-08-06) (83 гады)
Месца нараджэння	Брэсцкая вобласць, БССР, СССР
Род дзейнасці	вучоны
Месца працы	Беларускі нацыянальны тэхнічны ўніверсітэт
Навуковая ступень	доктар тэхнічных навук
Альма-матар	Беларускі дзяржаўны тэхналагічны ўніверсітэт
Узнагароды і прэміі	Дзяржаўная прэмія БССР (1980)

Пётр Аляксандравіч Віцязь (нар. 6 жніўня 1936, вёска Першамайская, Бярозаўскі раён, Брэсцкая вобласць) — беларускі вучоны ў галіне распрацоўкі новых матэрыялаў, тэхналогій і машынабудавання. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1994; чл.-кар. з 1989), доктар тэхнічных навук (1983), прафесар (1986). Заслужаны дзеяч навукі БССР (1991).

Біяграфія

Скончыў Беларускі лесатэхнічны інстытут (1960). З 1961 г. старшы інжынер, галоўны інжынер, старшы навуковы супрацоўнік, загадчык сектара лабараторыі парашковай металургіі Беларускага політэхнічнага інстытута, з 1970 г. старшы выкладчык Беларускага політэхнічнага інстытута і адначасова кіраўнік аддзела фізіка-хімічных даследаванняў НДІ парашковай металургіі. З 1977 намеснік дырэктара НДІ парашковай металургіі Беларускага політэхнічнага інстытута, з 1980 г. першы намеснік генеральнага дырэктара Беларускага рэспубліканскага навукова-вытворчага аб'яднання парашковай металургіі і адначасова кіраўнік філіяла кафедры Беларускага політэхнічнага інстытута, з 1992 г. дырэктар НДІ парашковай металургіі Беларускага дзяржаўнага навукова- вытворчага канцэрна парашковай металургіі і адначасова кіраўнік філіяла кафедры парашковай металургіі і тэхналогіі матэрыялаў Беларускай дзяржаўнай політэхнічнай акадэміі. З 1997 г. віцэ-прэзідэнт, з 2002 г. першы віцэ-прэзідэнт НАН Беларусі, з 2004 г. першы намеснік Старшыні Прэзідыума НАН Беларусі. З студзеня 2012 года кіраўнік апарата Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.

Навуковая дзейнасць

Навуковыя працы ў галіне распрацоўкі тэарэтычных і практычных асноў стварэння порыстых парашковых матэрыялаў на аснове металічных і керамічных парашкоў і неарганічных валокнаў: новых матэрыялаў з выкарыстаннем механічнага легіравання і плазмахімічнага сінтэзу; канструкцыйнай і функцыянальнай керамікі з падвышанай глейкасцю разбурэння; тэрмадынамічнага мадэлявання працэсаў плазменных плыняў часціц металаў і тэхналогій ўмацавання і аднаўлення дэталяў метадамі газатэрмічнага нанясення пакрыццяў. Пад яго кіраўніцтвам і пры яго асабістым удзеле распрацавана больш за 60 новых тэхналогій і матэрыялаў, па якіх асвоена доследная і прамысловая вытворчасць вырабаў для сельскагаспадарчага машынабудавання, аўтамабілебудавання, станкабудавання і спецыяльнай тэхнікі.

Авўтар больш за 600 навуковых прац, у т.л. 29 манаграфій, больш за 180 вынаходніцтваў.

Асноўныя працы

• Пористые порошковые материалы и изделия из них. Мн.: Вышэйшая школа, 1987 (совм. с В.М.Капцевичем, В.К.Шелегом).
• Механически легированные сплавы на основе алюминия и меди. Мн.: Беларуская навука, 1998 (совм. с Ф.Г.Ловшенко, Г.Ф.Ловшенко).
• Структура и свойства конструкционной керамики на основе сиалонов. Мн.: Технопринт, 2002 (в соавт. Е.С.Голубцовой, Б.А.Камдиным, Х.-Й.Ритцхаунт-Кляйсел).
• Синтез и применение сверхтвердых материалов. Мн.: Белорусская наука, 2005 (совместно с В.Д.Грицук, В.Т.Сенють).
• Основы нанесения износостойких, коррозионно-стойких и теплозащитных покрытий. Мн., 2006 (совм. с А.Ф.Ильющенко, А.И.Шевцовым).
• Материаловедение. Мн.: ИВЦ Минфина, 2008 (в соавт.).

Прэміі і ўзнагароды

• Дзяржаўная прэмія БССР 1980 за распрацоўку і ўкараненне ў народную гаспадарку новых порыстых матэрыялаў і вырабаў на аснове металічных парашкоў
• Ордэн Дружбы народаў (1986)
• Прэмія Савета Міністраў СССР 1987 за распрацоўку і ўкараненне ў народную гаспадарку новых парашковых матэрыялаў і вырабаў
• Медаль Францыска Скарыны (1996)
• Ордэн Айчыны III ступені (2001)
• Прэмія НАН Беларусі і Сібірскага аддзялення РАН ім. акадэміка В.А. Капцюга (2002)
• Прэмія акадэмій навук Украіны, Беларусі і Малдовы (2007)
• Ордэн Айчыны II ступені (2009)