Пётр Андрэевіч Пілютаў

Пётр Аляксеевіч Пілютаў
Дата нараджэння	23 снежня 1906(1906-12-23)
Месца нараджэння	Лучын, Лукаўская воласць[d], Рагачоўскі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	24 сакавіка 1960(1960-03-24) (53 гады)
Месца смерці	Ленінград, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Казачыя могілкі Аляксандра-Неўскай лаўры[d]
Альма-матар	Качынскае вышэйшае ваеннае авіяцыйнае вучылішча лётчыкаў[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	авіяцыя
Званне	Капітан ВПС СССР
Бітвы/войны	Савецка-фінляндская вайна, Вялікая Айчынная вайна
Узнагароды і званні
У адстаўцы	Палкоўнік ВПС СССР
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пётр Андрэевіч Пілютаў (23 снежня 1906, Гомельская вобласць — 24 сакавіка 1960, Ленінград) — лётчык-ас, удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза, які атрымаў 23 паветраных перамогі.

Біяграфія

Даваенныя гады

Нарадзіўся ў вёсцы Лучын цяпер Рагачоўскага раёна Гомельскай вобласці ў сям’і селяніна. Рускі. Скончыў няпоўную сярэднюю школу. З 1924 года — рабочы металургічнага завода ў горадзе Аша Чэлябінскай вобласці.

У РККА з 1928 года. Скончыў ваенную школу авіяцыйных тэхнікаў у 1932 годзе, Качынскую ваенную школу лётчыкаў у 1935 годзе. У 1934 годзе ўдзельнічаў у выратаванні чалюскінцаў, на пасадзе механіка ў знакамітага лётчыка Каманіна, з якім неаднаразова садзіўся на лёд Чукоцкага мора. У 1938 годзе ўдзельнічаў у баях ля возера Хасан, у савецка-фінскай вайне 1939—1940 гадоў. Член КПСС з 1939 года.

Вялікая Айчынная вайна

На франтах Вялікай Айчыннай вайны з чэрвеня 1941 года. Намеснік камандзіра 154-га знішчальнага авіяцыйнага палка (275-я знішчальная авіяцыйная Пушкінская Чырвонасцяжная дывізія, 13-я паветраная армія, Ленінградскі фронт).

17 снежня 1941 года над Ладожским возерам пры адзіночным палёце з мэтай прыкрыцця транспартных самалётаў з блакаднага Ленінграда капітан Пілютаў сутыкнуўся з 6 знішчальнікамі праціўніка (адзін І-15 (па іншых дадзеных — І-16 або P-40 Кіціхаук) супраць шасцярых Хейнкель 113 (па іншых дадзеных — 6 самалётаў Bf 109)). У няроўным паветраным баі ён збіў 2 варожыя самалёты і, нягледзячы на раненні, здолеў пасадзіць свой падбіты самалёт. Да гэтага часу зрабіў 170 баявых вылетаў. Урачы, якія аперыравалі лётчыка, налічылі на яго целе 21 рану.

Праз некаторы час ён зноў стаў у строй і ў адным з першых баёў у студзені 1942 года збіў свайго ранейшага крыўдзіцеля — германскага аса — нямецкага лётчыка, камандзіра 1-й эскадрыллі 54-й знішчальнай эскадры Гауптманна Франца Экерле (па іншых дадзеных 14 лютага 1942 года Экерле быў збіты камандзірам 5 аэ 5-га зап Дзмітрыем Лаўрэнцьевічам Пятрухіным). У паветраных баях асабіста збіў 6 і ў складзе групы 4 самалёты праціўніка.

Гвардыі падпалкоўнік Пілютаў Пётр Андрэевіч 28 мая 1943 года прызначаны камандзірам 29-га гвардзейскага знішчальнага авіяцыйна палка.

Званне Героя Савецкага Саюза прысвоена 10 снежня 1943 года. Усяго за час вайны правёў 76 паветраных баёў, збіў 17 (23) самалётаў праціўніка.

Удзельнічаў у Парадзе Перамогі ў Маскве на Чырвонай плошчы 24 чэрвеня 1945 года.

Пасля вайны

Працягваў службу ў авіяцыі. З 1955 года палкоўнік Пилютов — у запасе. Жыў і працаваў у Ленінградзе, займаўся выхаваннем падрастаючага пакалення (удзельнічаў у школьных сходах, навучанні ПВП і г . д.).

Памёр 24 сакавіка 1960 года. Пахаваны на Камуністычнай пляцоўцы Аляксандра-Неўскай Лаўры (цяпер Казачыя могілкі).

Памяць

• У горадзе Аша імя Пілютава носіць парк.
• У Санкт-Пецярбургу імя лётчыка Пилютова носіць вуліца ў Краснасельскім раёне,

  

  Мемарыяльная дошка ў Санкт-Пецярбургу

на вуліцы ўстаноўлены дзве мемарыяльныя дошкі: на тарцы дома на скрыжаванні з праспектам Ветэранаў і на будынку школы № 242

• У школе № 242 горада Санкт-Пецярбурга існуе школьны музей Героя Савецкага Саюза Пятра Андрэевіча Пилютова і яго баявых сяброў.
• У горадзе Рагачоў Беларусі імя лётчыка Пілютава носіць вуліца.

Узнагароды

• Медаль «Залатая Зорка» — № 885.
• Чатыры ордэны Леніна.
• Чатыры ордэна Чырвонага Сцяга.
• Ордэн Айчыннай вайны 1-й ступені.
• Ордэн Айчыннай вайны 2-й ступені.
• Два Ордэны Чырвонай Зоркі.
• Залаты Крыж за заслугі перад Брытанскай імперыяй.
• Медаль «За абарону Ленінграда».
• Медаль «За Перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.».

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — С. 360. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12).
• Лётчики-белорусы — асы Первой мировой и Великой Отечественной войн / Б. Д. Долготович. — Минск, 2019. — С. 40—41. (руск.)

Спасылкі

Пётр Андрэевіч Пілютаў на сайце «Героі краіны»

• Артыкул аб герое на сайце «Ленінград. Блакада. Подвіг» (руск.)
• Артыкул аб герое на адным з краязнаўчых сайтаў Санкт-Пецярбурга(недаступная спасылка) (руск.)
• Пілютаў Пётр Андрэявіч (руск.)
• Сярэдняазіяцкі сервер Іл-2(недаступная спасылка) (руск.)