Пісар скарбовы літоўскі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Пісар скарбовы літоўскі — ураднік у Вялікім Княстве Літоўскім, які вёў прыходныя ці расходныя ведамасці. Урад вядомы з 1519. У 1550-х падчас рэформ Жыгімонта Аўгуста звязаных валочнай памерай была рэарганізавана скарбовая адміністрацыя, калі былі ўстаноўлены 2 скарбовыя пісары з пашыранымі паўнамоцтвамі. Ім было даручана прымаць справаздачы з даходаў, якія паступалі ў скарб, ажыццяўляць кантроль за сумай паступленняў, інфармаваць гаспадара аб усім тым, што яны лічылі шкодным для даходаў (калі іх непасрэдны начальнік не зрабіў гэта асабіста).

У далейшым колькасць скарбовых пісараў была павялічына да 3 (часам іх было 4), а іх абавязкі дыферынцаваны: 2 з іх адказвалі за прыход (прыходавыя пісары, 1 з іх загадваў скарбовай Метрыкай) і 1 — за расход (расходавы пісар).

Пісарамі скарбовымі літоўскімі былі[правіць | правіць зыходнік]

  • N.N. (? — 29.3.1519 — 1.5.1532 — ?)
  • Матыс Бернардус з Барцова (пісар скарбу ЯКМ; 3.81528)
  • Андрэй Фёдаравіч Маноўскі (Маноўскі Федаровіч, Фёдар Маноўскі; да 1530 — да 18.3.1566)
  • Войцех Юрчынскі (пісар гаспадарскі скарбны; 17.12.1549 — 17.11.1550)

Спіс пісараў прыходавых I[правіць | правіць зыходнік]

Спіс пісараў прыходавых II[правіць | правіць зыходнік]

  • Геранім Квілецкі (? — 15.4.1557 — да 28.6.1571)
  • Войцех Славенцкі (Славінскі; 8.7.1571 — да 3.3.1603)
  • Ян Корсак (3.3.1563 — да 3.8.1618)
  • Станіслаў Бейнарт (13.8.1618 — 5.5.1631)
  • Павел Срэдзінскі (да 7.4.1632 — 13.7.1639 — ?)
  • Станіслаў Ян Срэдзінскі (28.3.1645? — 29.1.1653)
  • Ян Андрэй Эйдзятовіч (23.1.1653 — да 2.2.1676)
  • Юрый Ваўжынец Земла (25.2.1676 — 9.4.1701)
  • Марцыян Ян Земла (5.5.1701 — 3.10.1713)
  • Міхал Брунон Слізень (15.9.1715 — да 12.5.1729)
  • Антоній Ян Норніцкі (12.5.1729 — 16.8.1735)
  • Францішак Касцялкоўскі (22.5.1737 — 1744)
  • Ян Касцялкоўскі (9.11.1744 — 1748)
  • Марцыян Марыконі (22.6.1748 — 1790)
  • Ігнацій Марыконі (17.6.1790 —)

Спіс пісараў расходавых[правіць | правіць зыходнік]

Юрый Белазор

Як пісары скарбовыя таксама выступаюць:[правіць | правіць зыходнік]

  • Андрэй Казімір Войшка-Скорабагаты (? — 26.8.1669 — 1673)
  • Самуэль Міхал Гарбачэўскі (па Ваўжынцу Землу; 1.5.1701 — 10.2.1705 — ?)
  • Яўстах Ян Бурда (? — 9.4.1706 — 23.8.1715 — 7)
  • Келпш (па Р. Л. Саковічу; 22.6.1748 — 1752)
  • Юрый Белазор (па Мікалаю Аўсянаму; 16.8.1748 — 1752 — ?)

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]