Раіса Мікалаеўна Жук-Грышкевіч
Раіса Мікалаеўна Жук-Грышкевіч | |
---|---|
| |
Род дзейнасці | стаматолаг, грамадскі дзеяч |
Дата нараджэння | 22 кастрычніка 1919 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 9 красавіка 2009 (89 гадоў) |
Месца смерці |
|
Месца пахавання | |
Муж | Вінцэнт Антонавіч Жук-Грышкевіч |
Альма-матар | |
Член у | |
![]() |
Раі́са Мікала́еўна Жук-Грышке́віч (дзявочае Жукоўская; 22 кастрычніка 1919, Пружаны, цяпер Брэсцкая вобласць — 2 красавіка 2009, Бары, Канада) — беларуская грамадская дзяячка.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Нарадзілася Раіса Жукоўская 22 кастрычніка 1919 года ў Пружанах у сям’і Міколы Жукоўскага і Надзеі Меярэвіч. Скончыла тут польскую пачатковую школу і гімназію імя Адама Міцкевіча. У 1938 годзе паступіла ў Віленскую беларускую гімназію. Пасля прыходу ў Заходнюю Беларусь бальшавікоў працавала настаўніцай беларускай мовы ў Пружанах, пасля была накіравана ў Смаляніцу.
У 1942 годзе выехала ў Германію, працавала ў «Вінэце». Пасля сканчэння вайны трапіла ў лагер для перамешчаных асоб брытанскай акупацыйнай зоны ў горадзе Ватэнштэце[1]. Тут Раіса была сцяжной жаночага скаўтынгу і пэўны час працавала ў лякарні. Потым выехала ў Марбург вучыцца на дантыстку.
У 1949 годзе з’ехала ў Канаду. Паколькі еўрапейскія дыпломы ў галіне медыцыны там не прызнаваліся, вымушаная была вучыцца наноў. У 1954 годзе скончыла ўніверсітэт у Таронта і атрымала дыплом доктара дантычнай хірургіі. Адначасна з вучобай на дантыста наведвала курсы беларусазнаўства, адкрытыя пры ўніверсітэце В. Жук-Грышкевічам. Працавала стаматолагам да 1990 года.
4 верасня 1953[2] выйшла замуж за доктара Таронцкага ўніверсітэта Вінцука Жук-Грышкевіча, які быў тады заступнікам Старшыні Рады Беларускай Народнай Рэспублікі Міколы Абрамчыка.
З першых дзён жыцця ў Канадзе стала сябрам Згуртавання беларусаў Канады, была сярод яго заснавальнікаў. Шмат гадоў узначальвала Каардынацыйны камітэт беларусаў Канады, выдавала яго друкаваны орган «Камунікаты». У 1965—1975 гадах узначальвала Задзіночанне беларускіх жанчын Канады, была сакратаром-скарбнікам Беларускага інстытута навукі і мастацтва ў Канадзе, сябрам Міжнароднай асацыяцыі беларусістаў. У 1973 г. як прадстаўнік ад беларускай этнічнай групы ўведзена канадскім урадам у Кансультацыйную Раду па пытаннях мультыкультуралізму. Ад 1978 года сяброўка Рады БНР. Разам з мужам у 1988 годзе ў Мідлендзе на плошчы Мучанікаў усталявалі Памятны крыж тысячагоддзя хрысціянства ў Беларусі. З 1997 года — член Прэзідыума Рады БНР.
Выдала кнігі «Жыццё Вінцэнта Жук-Грышкевіча» (Таронта, 1993) і «Род Жукоўскіх-Меярэвічаў». У рамках Выдавецкага камітэта Згуртавання беларусаў Канады што стала прычынай выдання двух падручнікаў беларускай мовы аўтарства сястры Валянціны Пашкевіч.
У ліпені 1993 была ўдзельніцай першага з’езду беларусаў свету ў Мінску. Падчас таго прыезду ў Беларусь наведала і родныя Пружаны[3]. У 1995 прыняла ўдзел у другім Міжнародным кангрэсе беларусістаў у Мінску.
Раіса Жук-Грышкевіч жыла ў мясцовасці Бары, дзе памерла 2 красавіка 2009 года. 4 красавіка яе пахавалі каля мужа на беларускіх могілках у Нью-Брансуіку (штат Нью-Джэрсі, ЗША).
Зноскі
- ↑ Барыс Рагуля. Беларускае студэнцтва на чужыне. Згуртаванне беларусаў свету «Бацькаўшчына» (23 лістапада 2011).
- ↑ Раіса Жук-Грышкевіч Вінцэнт Жук-Грышкевіч. «Новы час» (21 чэрвеня 2009).
- ↑ Раіса Жук-Грышкевіч На Бацькаўшчыне. Беларускі грамадска-культурны часопіс «Czasopis» (21 чэрвеня 2009).
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Здановіч Іван Юльянавіч. Рупліўцы беларускага нацыянальнага адраджэння з Пружаншчыны: Грамадска-літаратурны даведнік. — Пружаны, 2003. — С. 32—34.
- Юрэвіч, Л. Шматгалосы эпісталярыум : гісторыя людзей і ідэй на эміграцыі ў ліставанні / Лявон Юрэвіч.. — (Бібліятэка Бацькаўшчыны ; кн. 20). — Мінск: Кнігазбор, 2012. — 660 с. — ISBN 978-985-7007-43-1.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Раіса Мікалаеўна Жук-Грышкевіч
- Сурвіла, Івонка Івонка Сурвіла памяці Раісы Жук-Грышкевіч. Каментары. «Наша Ніва» (21 чэрвеня 2009).
- Алесь Дашчынскі Раіса Жук-Грышкевіч. Вянок памяці. Радыё «Свабода» (21 чэрвеня 2009).
- Асобы
- Нарадзіліся 22 кастрычніка
- Нарадзіліся ў 1919 годзе
- Нарадзіліся ў Пружанах
- Памерлі 9 красавіка
- Памерлі ў 2009 годзе
- Пахаваныя на Беларускіх могілках у Іст-Брансуіку
- Навучэнцы гімназіі імя Адама Міцкевіча (Пружаны)
- Навучэнцы Віленскай беларускай гімназіі
- Выпускнікі Таронцкага ўніверсітэта
- Члены Беларускага інстытута навукі і мастацтва
- Памерлі 2 красавіка
- Скаўцкі рух у Беларусі
- Педагогі Беларусі
- Члены Рады Беларускай Народнай Рэспублікі
- Члены Згуртавання беларусаў Канады
- Беларусы ў Канадзе